Komt er ooit weer ruimte voor nieuwe publieke investeringen in de stad?

24 april 2013

2 minuten

Opinie De stad is nooit af. Altijd is er werk aan de winkel. Er zijn voortdurend ontwikkelingen in demografie, techniek of in welvaart. Zij veroorzaken veranderingen in mobiliteitsgedrag, in consumptie en in woon- werk en recreatie patronen. De stad moet die dynamiek faciliteren, adaptief zijn. Soms moet de stad ook bijsturen. Het is moeilijk de veranderende vraag goed te voorspellen, en daardoor proactief ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk te maken. Ruimte laten voor de toekomst. De overheid heeft zich terug getrokken. Maar de idee dat de overheid geen inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid meer zou moeten dragen voor het ruimtelijk domein is een groot misverstand.

Overmatig overheidshandelen hebben de markt en met name de consument weggedrukt. Ook de vastgoed productie heeft “namens de consument” gehandeld, en vooral winsten geboekt, die niet ten goed kwamen aan het product zelf. De bevrijding van deze werkwijze moet gaan werken als een loutering, maar dat gaat langzaam, en met gepaard met veel verliesnemingen. Een spanning van alle tijden.

In 1874 stelde het parlement op voorstel van het Ministerie van Oorlog de Vestingwet vast. Nederland werd niet langer verdedigd per stad, maar via de Hollandse Waterlinies. De stadswallen, eigendom van de staat, werden verkocht aan de steden. Deze betaalden daar veel geld voor dat door gebiedsontwikkeling moest worden terug verdiend. Dat heeft uiteindelijk na vele jaren heel mooie stadsontwikkeling met zeer gemengde programma’s en veel groen teweeg gebracht die ook nu nog hoge waarden vertegenwoordigen. Maar het heeft ook veel publieke en ook private faillissementen teweeg gebracht, omdat de gebiedsexploitaties veel langere looptijd zouden krijgen dan voorzien.

Pijnlijk voor de korte termijn, en duurzaam voor de lange.


Portret - Joost Schrijnen

Door Joost Schrijnen

Onder meer emeritus praktijkhoogleraar Strategie en Planning aan de TU Delft en heeft diverse leidinggevende functies bekleed in de wereld van ruimtelijke ordening.


Meest recent

Co Verdaas door Phil Nijhuis (bron: Phil Nijhuis)

Deltacommissaris Co Verdaas: “We moeten de komende generaties meenemen in de keuzes die we nu maken”

Hoe richten we Nederland zo in dat we ook over 100 jaar droge voeten hebben? Als deltacommissaris schetst Co Verdaas vergezichten voor de toekomst van de inrichting van Nederland.

Uitgelicht
Interview

14 mei 2024

Wouter Veldhuis Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Arenda Oomen)

Dichter bij elkaar

Na een eeuw van het vergroten van afstanden, om de groeiende welvaart een plek te geven, is het tijd om dichter bij elkaar te kruipen. Die boodschap geeft columnist Wouter Veldhuis op de valreep mee aan de formerende partijen.

Opinie

14 mei 2024

Ommoord, Rotterdam door WJBRAPS (bron: Flickr)

Aandachtswijken verdienen betere voorzieningen

De sector staat bol van de 15-minutenstad maar wellicht moeten we eerst eens beginnen met een goed aanbod van basisvoorzieningen in onze kwetsbare wijken. Drie onderzoekers leggen de pijnlijke verschraling bloot.

Opinie

13 mei 2024