2013.02.20_Aanbesteding: drama of kans_660

Aanbesteding: drama of kans

20 februari 2013

3 minuten

Opinie De Fyra is opnieuw een debacle dat geweten wordt aan de aanbesteding. Het lijkt een trend te worden. De renovatie van het Stedelijk Museum, de thuiszorg, het onderhoud van NS-materieel en de Fyra zijn enkele voorbeelden waarbij het doel van de aanbesteding - burgers krijgen een publieke dienst voor de beste prijs - geheel verkeerd is uitgevallen. Daarvoor zijn verschillende oorzaken: het blijkt vaak moeilijk te zijn om een behoorlijke kwaliteitsbeschrijving op te stellen, de juridificering van de afspraken en vooral: niet de beste prijs, maar de laagste prijs blijkt vaak dominant te zijn.

Voor het grondbeleid kennen we over het algemeen eenzelfde actieve concurrentiebevordering. Grond- en vastgoedontwikkeling kunnen ook onderhevig zijn aan de aanbestedingsplicht. En als er geen sprake is van plicht hebben veel overheden daar beleid voor ontwikkeld. Ook hier is het doel: de beste ontwikkeling voor de beste prijs. In het grondbeleid komt daar tegenwoordig nog bij: bij voorkeur met de minste risico’s in grond- of vastgoedoverdracht. En daarin onderscheidt ‘gebiedsontwikkeling’ zich van ‘inkoop’. Maar het met een aanbesteding vroegtijdig binnenhalen van zekerheden over de grondprijs en risico-overdracht behoort voorlopig tot het verleden.

Is dit een pleidooi tegen aanbesteding? Neen, integendeel. “Niet de aanbesteding is het probleem, maar de manier waarop die wordt aangepakt”, zo constateert een aanbestedingsexpert in de Volkskrant en daar ben ik het van harte mee eens. Aanbestedingen moeten bewerkstelligen dat de markt wordt uitgedaagd om met een beter product te komen. Dit vergt overigens zowel kennis van de markt als van de gebiedsontwikkeling. En dat is nog niet eens zo makkelijk: de doorlooptijd is over het algemeen lang en in de huidige markt is opperste flexibiliteit in programmering en fasering noodzakelijk om de vraag te kunnen bedienen en het risico van de voorinvestering te beperken. Het simpelweg vragen om het beste plan, voor de hoogste (grond)opbrengsten en met het minste risico leidt dan niet tot een beter product, maar tot een gecalculeerde aanbieding. En wie het meeste belooft, die wint de aanbesteding.

Hoe dan wel aanbesteden? Om te beginnen is het goed om marktpartijen te betrekken bij de uitvraag en de procedure. Communicatie mag best, als het speelveld maar transparant en gelijk blijft. Soms is een marktconsultatie nuttig alvorens een aanbesteding te starten. Als de potentie van een gebied bekend is, kan in de uitvraag de kwalitatieve beoordeling voorrang krijgen op de financiële kant. In de uitvraag is vervolgens het formuleren van doelen belangrijker dan het formuleren van resultaten. Leg vast wat echt noodzakelijk is (eisen), maar geef ruimte voor niet voorziene oplossingen (wensen). En tot slot, gebiedsontwikkeling berust op vertrouwen. En vertrouwen berust op een combinatie van openheid, bekwaamheid en constructief gedrag. Het opslaan en delen van ervaringen wordt daardoor steeds belangrijker.

Roger Kersten


Cover: ‘2013.02.20_Aanbesteding: drama of kans_660’


Portret - Roger Kersten

Door Roger Kersten

Partner en strategisch adviseur gebiedsontwikkeling bij Akro Consult


Meest recent

Skyline van Groningen met links het Forum door Lars Fortuin (bron: Shutterstock)

Het Nationaal Ruimtelijk Verkiezingsdebat

Waar komt wat en wie bepaalt dat? Hoe houden we Nederland leefbaar voor de volgende generaties? Dat is waar het Nationaal Ruimtelijk Verkiezingsdebat vanavond om draait. Het debat is live te volgen op Gebiedsontwikkeling.nu.

Nieuws

29 september 2025

Hans-Hugo Smit Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Matthijs van Roon)

Heilige huisjes worden duur betaald

Over precies een maand zijn de verkiezingen. Columnist Hans-Hugo Smit doet een oproep aan zowel kiezers als politici: kies niet voor eigen gewin op de korte termijn, maar toon lef en zorg voor maatschappelijke baten op de lange termijn.

Opinie

29 september 2025

Voetgangers lopen langs huizen die strikt van hout zijn gemaakt en ontworpen in de wijk Sundbyberg genaamd Strandparken. door Alexanderstock23 (bron: Shutterstock)

Stockholm trekt een hele nieuwe buurt op in hout

In de Zweedse hoofdstad Stockholm gaan 2.000 huishoudens in de compleet met hout gebouwde wijk Sickla wonen. Wat komt er bij een dergelijke gebiedsontwikkeling kijken?

Casus

26 september 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op