Portret_Michiel Mulder_253px

Binnenstedelijk bouwen: factoren tot succes

9 mei 2012

2 minuten

Opinie De vraag of de woningbouw binnenstedelijk moet worden gerealiseerd of op uitleglocaties leidt vaak tot gepolariseerde debatten. Er zijn uitgesproken voorstanders van binnenstedelijk bouwen, die wijzen op gunstige effecten voor het milieu en landschap en menen dat dit het beste aansluit bij de woonwens. Anderzijds zijn er de voorstanders van uitleglocaties, die vooral wijzen op de hoge kosten en gecompliceerde processen van binnenstedelijk bouwen. Kan binnenstedelijk bouwen leiden tot succes?

Om deze vraag te beantwoorden is het allereerst zinvol mythe te scheiden van de werkelijkheid. Het Centraal Planbureau brak in haar publicatie ‘Stad en Land’ een lans voor binnenstedelijke woningbouw omdat er sprake zou zijn van ‘agglomeratie-effecten’: meer werknemers in een agglomeratie zorgen voor een hogere productiviteit. Inderdaad is dit het geval, maar in aanvulling hierop moet men zich bedenken dat de grenzen van de arbeidsmarkt zich niets aantrekken van de grens van het bestaand bebouwd gebied, waarbinnen men van ´binnenstedelijk bouwen´ spreekt. Voor de arbeidsmarkt maakt het niet uit of de woning van een werknemer vlak buiten de stad in het groen staat of midden in het centrum. Sterker, werknemers hebben over het algemeen een pluriforme woonbehoefte. Een aanbod van verschillende locaties en verschillende woonvormen in een agglomeratie lijkt zo bezien de meeste kans op succes te geven als het gaat om arbeidsmarkt spillovers en versterking van de productiviteit van een economische regio.

Voorts de kosten: zijn die inderdaad zo hoog dat binnenstedelijke woningbouw onbetaalbaar is? Uit een analyse van 140 grondexploitaties in bezit van het EIB die dateren van de laatste jaren voor de crisis blijken inderdaad aanzienlijke verschillen in kosten van locatieontwikkeling. Binnenstedelijk bedragen de tekorten gemiddeld bijna € 10.000 euro per woning, op uitleglocaties wordt ruim € 8.000 euro verdiend per ontwikkelde woning. Maar de spreiding van de resultaten is groot. 25% van de binnenstedelijke locaties heeft een positieve grondexploitatie, terwijl een even groot gedeelte van de uitleglocaties een negatieve grondexploitatie heeft. De tekorten op uitleglocaties lopen verder op, als er beleidskeuzes worden gemaakt rond het openbaar vervoer: hoogwaardige tram- en metroverbindingen. Is het verschil in kosten overbrugbaar?

Voor een pdf van de volledige publicatie zie bijlagen


Cover: ‘Portret_Michiel Mulder_253px’


Portret - Michiel Mulder

Door Michiel Mulder

Programmaleider Wonen & Projectanalyse EIB


Meest recent

Moderne gevels in Hamburg: wonen en werken in de stad door Caroline Ruda (bron: shutterstock)

De Duitse tegenhanger van STOER heet de ‘Hamburg Standard’

Ook in Duitsland is de crisis groot en wordt gezocht naar oplossingen om de vaart er weer in te krijgen. De stad Hamburg heeft het initiatief genomen om de bouwkosten flink terug te brengen, om daarmee de bouw in de Hanzestad op te peppen.

Analyse

15 september 2025

Rue de l'Ourcq-angle rue de l'Oise door VVVCFFrance (bron: Wikimedia Commons)

De Zwarte Hond vindt dat we groter moeten denken en doen

Rondom het vergroten en versnellen van de woningbouwproductie kreeg het stedenbouwkundig ontwerp nog niet veel aandacht. De Zwarte Hond brengt daar nu verandering in, met een publicatie over het ontwikkelen van grote ‘ensembles’ in de stad.

Interview

12 september 2025

Weekoverzicht donderdag 11 september door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van ruimtelijke kansen die voor het oprapen liggen

Het ging vooral om kansen pakken deze week. Automobielbedrijven die hun plek vinden in gebiedsontwikkeling, de kans voor Rotterdam om de concerten in De Kuip te beëindigen en de stad Maastricht die het verkeersriool A2 onder de grond wist te stoppen.

Weekoverzicht

11 september 2025