2014.11.03_Crisis creëert ruimte_180

Crisis creëert ruimte

3 november 2014

2 minuten

Onderzoek “Gebiedsontwikkeling 3.0 vraagt om een ander verhaal: een groot verhaal dat vertaald kan worden in kleine, persoonlijke verhalen. Dat nieuwe verhaal gaat over duurzaamheid in relatie tot gebiedsontwikkeling: in de kern gaat het over waardecreatie in een gebied, waardoor een gebied zich optimaal kan ontwikkelen.” - Jan Rotmans

Een transitieprogramma voor duurzame gebiedsontwikkeling

Urgentie

De systeemfouten in de ruimtelijke ordening zijn door de huidige crisis pijnlijk blootgelegd. Een verouderde wet- en regelgeving, modernistische planning en architectuur, te hoge bestuurlijke dichtheid, een overmatige bescherming van deelbelangen en de illusie van beheersbaarheid. Wrange gevolgen van deze systeemfouten zijn onder meer: een historisch hoge leegstand van kantoren, pieken in aanbod op de huizenmarkt, grote tekorten op gemeentelijke grondexploitaties en een enorme bezuinigingsopgave voor de overheid. De systeemfouten in de ruimtelijke ordening komen aan het licht tegen de achtergrond van een snel vergrijzende Nederlandse bevolking en grootschalige krimp in veel regio’s buiten de Randstad. Dit betekent het definitieve einde van een gebiedsontwikkeling die er vooral op gericht was om zo veel mogelijk vierkante meters woningen en kantoren af te zetten op een zo klein mogelijk grondoppervlak.

De huidige crisis is echter ook een enorme opluchting en een natuurlijke correctie op de overspannen ambities, overmoed en megalomane plannenmakerij, die zo kenmerkend waren voor de bouwwoede in de afgelopen decennia. Tegelijkertijd staat Nederland voor een ongekende ruimtelijke opgave. We moeten Nederland klimaat-, energie- en waterrobuust maken, een opgave die vergelijkbaar is met de inpoldering en drooglegging aan het einde van de Middeleeuwen. Deze enorme ruimtelijke opgave vraagt om een transitie in de ruimtelijke planning en een nieuwe visie op gebiedsontwikkeling, verder genoemd duurzame gebiedsontwikkeling of gebiedsontwikkeling 3.0.

Het Platform Duurzame Gebiedsontwikkeling (DGO) werd in 2010 op initiatief van het Ministerie van I&M, Stichting Kennis voor Klimaat en Stichting Urgenda opgericht voor een periode van drie jaar. Doelstelling is versnelling en versterking van duurzame gebiedsontwikkeling in Nederland, onder meer door het ondersteunen van gebiedspraktijken.

Zie ook:


Cover: ‘2014.11.03_Crisis creëert ruimte_180’



Meest recent

Winterse luchtfoto van de Zaan en de nieuwe Zaanbrug bij Wormerveer door Aerovista Luchtfotografie (bron: shutterstock)

Hoe je als woningcorporatie de opgaven en kansen effectief koppelt

Veel woningcorporaties zien woningen bouwen en verhuren al lang niet meer als enige taak; allerlei maatschappelijke opgaven vragen én hebben hun aandacht. De Zaanse corporatie Parteon zoekt de oplossingen in samenhang.

Onderzoek

17 september 2025

Luchtfoto van station Zwolle gezien vanuit het centrum door Remke Luitjes (bron: shutterstock)

Rijkssturingskompas legt basis voor nationale betrokkenheid bij grote gebiedsontwikkelingen

Het Rijk maakt aanstalten om zich weer in te zetten voor concrete gebiedsontwikkelingen. Het Rijkssturingskompas, ontwikkeld door de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling, moet helpen in die ambitie.

Onderzoek

16 september 2025

Ellen van Bueren Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Esther Dijkstra)

Bestaande buurten komen er bekaaid af deze verkiezingen

Op Prinsjesdag komt columnist Ellen van Bueren met haar eigen statement, ook richting de aanstaande verkiezingen: kijk juist naar de bestaande buurten en wijken in Nederland. En verbeter daar de leefkwaliteit met groen en voorzieningen.

Opinie

16 september 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op