2014.11.03_Crisis creëert ruimte_180

Crisis creëert ruimte

3 november 2014

2 minuten

Onderzoek “Gebiedsontwikkeling 3.0 vraagt om een ander verhaal: een groot verhaal dat vertaald kan worden in kleine, persoonlijke verhalen. Dat nieuwe verhaal gaat over duurzaamheid in relatie tot gebiedsontwikkeling: in de kern gaat het over waardecreatie in een gebied, waardoor een gebied zich optimaal kan ontwikkelen.” - Jan Rotmans

Een transitieprogramma voor duurzame gebiedsontwikkeling

Urgentie

De systeemfouten in de ruimtelijke ordening zijn door de huidige crisis pijnlijk blootgelegd. Een verouderde wet- en regelgeving, modernistische planning en architectuur, te hoge bestuurlijke dichtheid, een overmatige bescherming van deelbelangen en de illusie van beheersbaarheid. Wrange gevolgen van deze systeemfouten zijn onder meer: een historisch hoge leegstand van kantoren, pieken in aanbod op de huizenmarkt, grote tekorten op gemeentelijke grondexploitaties en een enorme bezuinigingsopgave voor de overheid. De systeemfouten in de ruimtelijke ordening komen aan het licht tegen de achtergrond van een snel vergrijzende Nederlandse bevolking en grootschalige krimp in veel regio’s buiten de Randstad. Dit betekent het definitieve einde van een gebiedsontwikkeling die er vooral op gericht was om zo veel mogelijk vierkante meters woningen en kantoren af te zetten op een zo klein mogelijk grondoppervlak.

De huidige crisis is echter ook een enorme opluchting en een natuurlijke correctie op de overspannen ambities, overmoed en megalomane plannenmakerij, die zo kenmerkend waren voor de bouwwoede in de afgelopen decennia. Tegelijkertijd staat Nederland voor een ongekende ruimtelijke opgave. We moeten Nederland klimaat-, energie- en waterrobuust maken, een opgave die vergelijkbaar is met de inpoldering en drooglegging aan het einde van de Middeleeuwen. Deze enorme ruimtelijke opgave vraagt om een transitie in de ruimtelijke planning en een nieuwe visie op gebiedsontwikkeling, verder genoemd duurzame gebiedsontwikkeling of gebiedsontwikkeling 3.0.

Het Platform Duurzame Gebiedsontwikkeling (DGO) werd in 2010 op initiatief van het Ministerie van I&M, Stichting Kennis voor Klimaat en Stichting Urgenda opgericht voor een periode van drie jaar. Doelstelling is versnelling en versterking van duurzame gebiedsontwikkeling in Nederland, onder meer door het ondersteunen van gebiedspraktijken.

Zie ook:


Cover: ‘2014.11.03_Crisis creëert ruimte_180’



Meest recent

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Vlees noch grond

De kosten voor de aankoop van grond voor binnenstedelijke transformatie rijzen de pan uit. Columnist Aeisso Boelman legt uit waarom het pleidooi voor een lagere berekening van de grondprijs niet de ultieme oplossing is. Hij ziet simpelere oplossingen

Opinie

20 maart 2023

Duurzame warmtebuizen (heatpipes) voor milieuvriendelijke woningen in Nederland door Stegosaurus (bron: Shutterstock)

Aardgasvrij maken van woningen blijft moeilijk, gemeenten hebben nieuwe wetten nodig

Ruim driekwart van de proeftuinen uit het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) is vertraagd. Het aardgasvrij maken van woningen is moeilijk en duur. Ook het draagvlak onder bewoners valt tegen. Nieuwe wetgeving is daarom noodzakelijk.

Nieuws

20 maart 2023

Arnhem, Netherlands door Marcel Rommens (bron: Shutterstock)

Maatschappelijke voorzieningen bij stedelijke transformatie: van behoefte naar realisering

Bij stedelijke transformatie gaat het om veel meer dan alleen de stenen van de woningen. Ook voorzieningen spelen een uitermate belangrijke rol. Maar hoe deze effectief te behouden c.q. te realiseren?

Verslag

17 maart 2023