3 november 2014
2 minuten
Een transitieprogramma voor duurzame gebiedsontwikkeling
Urgentie
De systeemfouten in de ruimtelijke ordening zijn door de huidige crisis pijnlijk blootgelegd. Een verouderde wet- en regelgeving, modernistische planning en architectuur, te hoge bestuurlijke dichtheid, een overmatige bescherming van deelbelangen en de illusie van beheersbaarheid. Wrange gevolgen van deze systeemfouten zijn onder meer: een historisch hoge leegstand van kantoren, pieken in aanbod op de huizenmarkt, grote tekorten op gemeentelijke grondexploitaties en een enorme bezuinigingsopgave voor de overheid. De systeemfouten in de ruimtelijke ordening komen aan het licht tegen de achtergrond van een snel vergrijzende Nederlandse bevolking en grootschalige krimp in veel regio’s buiten de Randstad. Dit betekent het definitieve einde van een gebiedsontwikkeling die er vooral op gericht was om zo veel mogelijk vierkante meters woningen en kantoren af te zetten op een zo klein mogelijk grondoppervlak.
De huidige crisis is echter ook een enorme opluchting en een natuurlijke correctie op de overspannen ambities, overmoed en megalomane plannenmakerij, die zo kenmerkend waren voor de bouwwoede in de afgelopen decennia. Tegelijkertijd staat Nederland voor een ongekende ruimtelijke opgave. We moeten Nederland klimaat-, energie- en waterrobuust maken, een opgave die vergelijkbaar is met de inpoldering en drooglegging aan het einde van de Middeleeuwen. Deze enorme ruimtelijke opgave vraagt om een transitie in de ruimtelijke planning en een nieuwe visie op gebiedsontwikkeling, verder genoemd duurzame gebiedsontwikkeling of gebiedsontwikkeling 3.0.
Het Platform Duurzame Gebiedsontwikkeling (DGO) werd in 2010 op initiatief van het Ministerie van I&M, Stichting Kennis voor Klimaat en Stichting Urgenda opgericht voor een periode van drie jaar. Doelstelling is versnelling en versterking van duurzame gebiedsontwikkeling in Nederland, onder meer door het ondersteunen van gebiedspraktijken.
Zie ook:
Cover: ‘2014.11.03_Crisis creëert ruimte_180’
