Havenkwartier Deventer door Barbara Trienen Photography (bron: Egbert Scheffer)

Deventer Havenkwartier: ontwikkelen volgens Vlaams model

1 juni 2012

2 minuten

Casus In het Deventer Havenkwartier wordt sinds 2007 gesleuteld aan een strategie die is geïnspireerd op een meer organische manier van werken. Deze methode wordt het ‘Vlaams model’ genoemd, Minder vastleggen en meer loslaten is de kern van deze methode. Maar wat blijkt: om los te kunnen laten, moet er heel wat geregeld worden.

Over stuurmanskunst en het meest flexibele bestemmingsplan van Nederland

Deventer is een nationale koploper in het werken volgens een nieuw, organisch herontwikkelingsmodel, zo bleek tijdens de Nirov-werksessie organische ontwikkeling op 16 mei.

Einde van het masterplan

In het begin van de eenentwintigste eeuw werd voor het Havenkwartier gewerkt aan een ambitieus masterplan, waarbij het voormalige havengebied aan de IJssel zou worden getransformeerd tot een hoogstedelijk woongebied met woontorens en urban villa’s. In 2006 - dus nog voor de crisis - belandde dat plan echter in de prullenbak. De hoge woningaantallen dreigden een probleem te vormen voor de omliggende industrie. Ook werden de bestaande gebiedskwaliteiten van het terrein, zoals het industriële karakter, in het masterplan nauwelijks meegenomen. De gemeenteraad stemde het plan af.

De urgentie bleef echter om het grotendeels leegstaande Havenkwartier te (her)ontwikkelen. Vooruitlopend op de realisatie van het masterplan was door de gemeente Deventer bovendien een groot deel van de grond en het vastgoed in het oude havengebied verworven. Zowel ruimtelijk als financieel was ontwikkeling dus essentieel voor de gemeente.

Nieuwe visie: ‘Poor but sexy’

Om tot een succesvolle doorstart te komen, moest een nieuwe ontwikkelingsstrategie worden bedacht. Stedenbouwkundige Andries Geerse werd benaderd om deze puzzel op te lossen. Hij stelde de gemeenteraad een keuze tussen drie ontwikkelmodellen voor:

Het ‘Hollandse model’, waarbij een kleine club ontwikkelaars het gebied herontwikkelt. In feite het gefaalde model van het masterplan in een nieuw jasje.

Het ‘Vlaamse model’, waarbij iedereen mag meedoen en er misschien wel 300 partijen betrokken worden.

Óf, als laatste redmiddel, het gebied in zijn geheel verkopen aan een belegger of ontwikkelaar, die vervolgens de regie over de herontwikkeling op zich neemt.

De raad koos voor het Vlaamse model. In een klap werd een geheel andere visie voor het Havenkwartier omarmd: een Havenkwartier dat ruimte biedt voor ondernemers, horeca, kunst en cultuur en ‘stoer wonen’ en dat gewoon in bedrijf blijft als beroepshaven. Als gebiedsidentiteit werd gekozen voor ‘Poor but Sexy’, het motto van het hippe (maar arme) Berlijn.


Cover: ‘Havenkwartier Deventer’ door Barbara Trienen Photography (bron: Egbert Scheffer)



Meest recent

Annius Hoornstra Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Patrick van den Hurk)

De pijnlijke 50 procent-vraag

Er moet 50 procent meer worden gebouwd, en wel per direct. Volgens columnist Annius Hoornstra vraagt dat om rigoureuze en pijnlijke oplossingen, op de korte termijn. Wat gaat de politiek daaraan doen?

Opinie

14 juli 2025

Luchtfoto van het groene gebied van Oud Amelisweerd in Utrecht door corlaffra (bron: Shutterstock)

Introduceer een Nederlandse Ecologische Parkstructuur

In de strijd om de ruimte komen volgens Joris Winters van Arcadis drie lijnen samen. Dat biedt grote kansen voor een sterke ruimtelijke structuur en (nieuw) beleid - zoals de later dit jaar te publiceren ontwerp Nota Ruimte.

Uitgelicht
Analyse

14 juli 2025

Valley, Amsterdam-Zuidas door Ceescamel (bron: Wikimedia Commons)

De nieuwe stedenbouw is groen

Jaap Modder belichtte eerder de toekomst van de stedenbouw en het groen ontwikkelen in de stad. In zijn nieuwste bespreking komen beide thema’s samen. Een boek waarin negentien vakgenoten spreken over verstedelijking in relatie tot menselijk welzijn.

Recensie

11 juli 2025