2014.05.27_Duurzaam ontwikkelen_1_660

Duurzaam Ontwikkelen: (n)iets nieuws onder de zon?!

26 mei 2014

3 minuten

Opinie Zondag 25 mei 2014 was het precies 25 jaar geleden dat het eerste Nationaal Milieubeleidsplan (NMP) verscheen. Dit plan is een historische mijlpaal voor het moderne milieu- en duurzaamheidsbeleid, zoals we dat vandaag de dag nog altijd kennen. Het NMP was als strategisch beleidsplan uniek, omdat het zich richtte zich op de lange termijn: van 1990 tot 2010. Wereldwijd was dat nog nooit vertoond. Bovendien was het voor het eerst dat het begrip ‘duurzaam ontwikkelen’ nader werd uitgewerkt en concreet gemaakt. Een begrip dat kort daarvoor (1987) was geïntroduceerd door de Commissie Brundtland in het VN-rapport Our Common Future en overal ter wereld de gemoederen bezig hield, zowel politiek als maatschappelijk.

Heel gewoon

Vandaag de dag is het met duurzaamheid in wezen niet anders. Maar wat velen zich waarschijnlijk nauwelijks realiseren, is dat begrippen als klimaatverandering, technosfeer en biosfeer, circulaire economie en zelfs het logo van Cradle to Cradle al in dat eerste NMP zijn terug te vinden. En dat veel van wat we vandaag de dag nieuw en/of vernieuwend vinden 25 jaar geleden eigenlijk al heel gewoon was.
Je kunt dus zeggen dat het milieu- en duurzaamheidsbeleid van toen vandaag de dag wordt recycled. Hoewel … in die tijd was er vooral ook aandacht voor milieuverontreiniging. Denk aan vervuilde bodem, water en lucht. Vandaag de dag gaat het vooral om hergebruik van materialen vanwege de schaarste (en betaalbaarheid!) van grondstoffen. Maar wat bleef is bijvoorbeeld klimaatverandering en de gezondheid van mensen.

Verbonden

Vraag is echter of energie en grondstoffen het nou is waar het werkelijk om gaat bij duurzaam (her)ontwikkelen in de gebouwde omgeving? Mijns inziens is de stelling verdedigbaar dat van duurzaamheid geen is sprake omdat bijvoorbeeld een bepaalde energie- of milieuprestatie is behaald. En een (her)ontwikkeling is ook niet geslaagd omdat een bepaald duurzaamheidscertificaat is afgegeven. Wat immers vandaag groen is, blijkt morgen al weer gauw vergeeld.
Ongeacht of het nieuwbouw dan wel renovatie betreft: een (her)ontwikkeling is pas geslaagd wanneer mensen in gebouwen en gebieden willen wonen, werken en recreëren en zich er mee verbonden voelen. Pas dan zijn eigenaars en gebruikers bereid om gebouwen en gebieden aan te passen aan veranderende behoeften en is er daadwerkelijk sprake van duurzame toekomstwaarde. Het is om die reden dat bijvoorbeeld de Amsterdamse grachtengordel wél en de Bijlmermeer níet is blijven bestaan.

Duurzaam Ontwikkelen: (n)iets nieuws onder de zon?! - Afbeelding 1

Het ecologisch en economisch systeem volgens het NMP (1989) en stofstromen met kranen

‘Duurzaam Ontwikkelen: (n)iets nieuws onder de zon?! - Afbeelding 1’


Veranderen

Tijdens het onderdeel ‘duurzaam ontwikkelen’ van het Executive Program Veranderen van NRP Academie en de NEPROM Masterclass Duurzaam Ontwikkelen later dit jaar zijn het dit soort gedachten en vragen die de revue passeren waarmee geprobeerd wordt mensen aan het denken te zetten en de deelnemers een spiegel voor te houden. Vraag is vervolgens wat dat betekent voor hen persoonlijk, hun project en/of hun organisatie? Ook daarbij geldt dat het niet de overtuiging of prestatie is die telt, maar het vermogen om je aan te passen aan veranderende behoeften. En laat dat nou precies de oorspronkelijke definitie zijn van wat duurzaam ontwikkelen is.

Coverfoto: “Hoofdrolspelers Ed Nijpels en Ruud Lubbers blikken op initiatief van Royal Haskoning DHV terug op 25 jaar NMP. Foto RHDHV


Cover: ‘2014.05.27_Duurzaam ontwikkelen_1_660’


Portret - Bas van de Griendt

Door Bas van de Griendt

Manager MVO en Duurzaam Ontwikkelen bij Bouwfonds Property Development


Meest recent

Energy Academy Europe door Rudmer Zwerver (bron: shutterstock)

Rli: 100.000 nieuwe woningen per jaar kan én moet samengaan met duurzaam bouwen

Hoe kan de enorme woningbouwopgave samengaan met de opgave om de CO2-uitstoot in de woningbouw terug te dringen? Die vraag beantwoordt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in het nieuwe advies ‘Bouwen met toekomst’.

Uitgelicht
Interview

20 juni 2025

Weekoverzicht donderdag 19 juni door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van het vergeten

Het ging deze week over vergeten – per ongeluk of expres. Bijvoorbeeld de drie Caribische eilanden die door het Rijk niet gelijkwaardig worden behandeld. Maar ook de bouwmogelijkheden in Drentse dorpen en de rol van jongeren in het klimaatdebat.

Weekoverzicht

19 juni 2025

Digital twin in construction industry door Jackie Niam (bron: shutterstock)

Urban Digital Twins: de kloof tussen ambitie en de sociale stedelijke realiteit

Wat dragen Urban Digital Twins werkelijk bij aan de aanpak van complexe stedelijke uitdagingen? Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Twente pleiten voor een betere integratie van de sociale dimensie van de stad.

Onderzoek

19 juni 2025