Finance

Figuurzagen helpt niet meer

25 september 2012

2 minuten

Nieuws Het financiële bestel van gemeenten maakt ingrijpende veranderingen door. Die veranderingen blijven niet zonder gevolgen. Hoe kunnen gemeenten zich wapenen tegen de negatieve gevolgen ervan?

Gemeentefinanciën op een kantelpunt

De opeenstapeling van een aantal min of meer gelijktijdige veranderingen in de inkomsten- en uitgavenstructuur van gemeenten veroorzaken een – tot nu toe – stille revolutie in het bestel van gemeentefinanciën. Tegenover meer taken en daarbij behorende financiële middelen, staan forse (financiële) risico’s en afhankelijkheid van anderen. Een van de gevolgen is dat de rijksbezuinigingen hun doorwerking hebben op het gemeentefonds. De vraag rijst of dat de enige bijdrage zal zijn die gemeenten op korte termijn leveren aan het op orde brengen van de rijksbegroting. De ‘trap-op-trap-afsystematiek’ heeft zonder meer de charme van solidariteit tussen bestuurslagen. Maar het systeem versterkt ook de lokale afhankelijkheid van de rijksoverheid. Regent het nationaal, dan plenst het lokaal. En dat terwijl gemeenten in tijden van laagconjunctuur hogere uitgaven hebben, bijvoorbeeld aan bijstandsuitkeringen.

Ingrijpender zijn drie grote taakoverdrachten die op stapel staan. Het gaat om stelselwijzigingen met als gezamenlijke noemer: vergroting van het gemeentelijk takenpakket op de terreinen jeugd, werk en zorg. De gemeente krijgt in sterke mate het profiel van een megawelzijnswerker. De jarenlang uitgevente ambitie van het lokaal bestuur als Eerste Overheid, mogen zij nu gaan waarmaken. Met uitzondering van de directe inkomenspolitiek krijgen gemeenten alle ondersteuningstaken voor hun meest kwetsbare inwoners.


Cover: ‘Finance’


Friso de Zeeuw door - (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Door Friso de Zeeuw

Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft

Portret - Kirsten Veldhuijzen

Door Kirsten Veldhuijzen

Senior Adviseur, Raad voor het Openbaar Bestuur / Raad voor de Financiële Verhoudingen


Meest recent

Woonboulevard Utrecht door PixelBiss (bron: Shutterstock)

Van woonboulevard naar woonwijk: geleerde lessen voor transformatie

Terwijl onze steden overlopen, is er nog ruimte zat op de woonboulevard. Gemeenten zien kansen voor het mixen van functies en het toevoegen van woningen. Waar moeten zij rekening mee houden?

Onderzoek

1 mei 2025

Vogelvlucht van Drie Hoefijzers, Breda door AM (bron: AM)

Van brouwerij tot binnenstedelijk woongebied, gebiedstransformatie Drie Hoefijzers afgerond

Breda is een nieuw binnenstedelijk woonmilieu rijker: gebiedsontwikkelaar AM heeft de transformatie van een voormalig brouwerijterrein afgerond. Jaap van Engelshoven, directeur ontwikkeling, volgde het traject van nabij en kijkt terug.

Casus

30 april 2025

Am Tacheles met zicht op passage en binnenplein door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

Exclusieve verdichting in Berlijn: project Am Tacheles roept discussie op

In het Tacheles-gebied in de Berlijnse binnenstad maakten krakers en kunstenaars plaats voor een hoogwaardig en vooral high-end woon-, werk- en winkelgebied: Am Tacheles. Niet bij iedereen roept dat positieve reacties op.

Uitgelicht
Casus

30 april 2025