Finance

Figuurzagen helpt niet meer

25 september 2012

2 minuten

Nieuws Het financiële bestel van gemeenten maakt ingrijpende veranderingen door. Die veranderingen blijven niet zonder gevolgen. Hoe kunnen gemeenten zich wapenen tegen de negatieve gevolgen ervan?

Gemeentefinanciën op een kantelpunt

De opeenstapeling van een aantal min of meer gelijktijdige veranderingen in de inkomsten- en uitgavenstructuur van gemeenten veroorzaken een – tot nu toe – stille revolutie in het bestel van gemeentefinanciën. Tegenover meer taken en daarbij behorende financiële middelen, staan forse (financiële) risico’s en afhankelijkheid van anderen. Een van de gevolgen is dat de rijksbezuinigingen hun doorwerking hebben op het gemeentefonds. De vraag rijst of dat de enige bijdrage zal zijn die gemeenten op korte termijn leveren aan het op orde brengen van de rijksbegroting. De ‘trap-op-trap-afsystematiek’ heeft zonder meer de charme van solidariteit tussen bestuurslagen. Maar het systeem versterkt ook de lokale afhankelijkheid van de rijksoverheid. Regent het nationaal, dan plenst het lokaal. En dat terwijl gemeenten in tijden van laagconjunctuur hogere uitgaven hebben, bijvoorbeeld aan bijstandsuitkeringen.

Ingrijpender zijn drie grote taakoverdrachten die op stapel staan. Het gaat om stelselwijzigingen met als gezamenlijke noemer: vergroting van het gemeentelijk takenpakket op de terreinen jeugd, werk en zorg. De gemeente krijgt in sterke mate het profiel van een megawelzijnswerker. De jarenlang uitgevente ambitie van het lokaal bestuur als Eerste Overheid, mogen zij nu gaan waarmaken. Met uitzondering van de directe inkomenspolitiek krijgen gemeenten alle ondersteuningstaken voor hun meest kwetsbare inwoners.


Cover: ‘Finance’


Friso de Zeeuw door - (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Door Friso de Zeeuw

Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft

Portret - Kirsten Veldhuijzen

Door Kirsten Veldhuijzen

Senior Adviseur, Raad voor het Openbaar Bestuur / Raad voor de Financiële Verhoudingen


Meest recent

Moderne gevels in Hamburg: wonen en werken in de stad door Caroline Ruda (bron: shutterstock)

De Duitse tegenhanger van STOER heet de ‘Hamburg Standard’

Ook in Duitsland is de crisis groot en wordt gezocht naar oplossingen om de vaart er weer in te krijgen. De stad Hamburg heeft het initiatief genomen om de bouwkosten flink terug te brengen, om daarmee de bouw in de Hanzestad op te peppen.

Analyse

15 september 2025

Rue de l'Ourcq-angle rue de l'Oise door VVVCFFrance (bron: Wikimedia Commons)

De Zwarte Hond vindt dat we groter moeten denken en doen

Rondom het vergroten en versnellen van de woningbouwproductie kreeg het stedenbouwkundig ontwerp nog niet veel aandacht. De Zwarte Hond brengt daar nu verandering in, met een publicatie over het ontwikkelen van grote ‘ensembles’ in de stad.

Interview

12 september 2025

Weekoverzicht donderdag 11 september door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van ruimtelijke kansen die voor het oprapen liggen

Het ging vooral om kansen pakken deze week. Automobielbedrijven die hun plek vinden in gebiedsontwikkeling, de kans voor Rotterdam om de concerten in De Kuip te beëindigen en de stad Maastricht die het verkeersriool A2 onder de grond wist te stoppen.

Weekoverzicht

11 september 2025