Thumb_ontwerp en proces_0_1000px

Gebruikers beleven openbare ruimte anders dan professionals beogen

16 april 2012

2 minuten

Onderzoek Professionals hebben vaak een ander beeld van wat belangrijk is voor openbare plekken zoals pleinen en winkelstraten dan gebruikers. Dit is één van de conclusies uit het onderzoek ‘Openbare ruimte als professionele opgave en alledaagse omgeving’, voortkomend uit een consortium van Nicis Institute in samenwerking met verschillende universiteiten en gemeenten. Op 6 plaatsen in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht is gekeken naar gebruik en beleving van pleinen en straten met een belangrijke wijk- of straatfunctie.

Meer bescheiden opstelling van professionals over openbare ruimte is op zijn plaats

De onderzoekers observeerden de openbare ruimte en interviewden professionals en gebruikers van de openbare ruimte. Professionals zijn ontwikkelaars, ontwerpers, bouwers en financiers. Zij hechten vooral belang aan levendigheid en zien de openbare ruimte als ontmoetingsplaats. Dit is vaak te ambitieus. Gebruikers zijn vaak maar kortstondig op een plek. De ontmoetingen zijn vluchtig en worden niet altijd als positief ervaren.

Fysieke kenmerken openbare ruimte hebben beperkte invloed op gebruik

Professionals moeten oppassen voor ruimtelijk determinisme. De fysieke kenmerken van een openbare ruimte zijn niet bepalend voor het uiteindelijke gebruik ervan. Juist de sociale sfeer speelt een grote rol. Voor gebruikers is het vooral belangrijk of er überhaupt mensen in de openbare ruimte zijn en hoe de mensen die ruimte vervolgens gebruiken. Onder professionals is er een continue tendens voor het hervormen van de openbare ruimte. Er moet onderscheid zijn in zinvol preventief optreden en het afzien van te veel professionele bemoeizucht.

Gebruikers hechten belang aan activiteiten in openbare ruimte

De wensen en ervaringen van gebruikers zijn erg uiteenlopend. Het is dan ook lastig om een openbare ruimte te ontwerpen naar ieders wensen. Waar de ene gebruiker veel mensen op een plek veilig vindt, kan een ander dit juist als onveilig ervaren. Wel blijkt dat de programmering van activiteiten belangrijk wordt gevonden door gebruikers. Dit varieert van een braderie tot de mogelijkheid van het lenen van speelgoed. Vooral de hierdoor ontstane levendigheid stemt tevreden.

Meer informatie

Het rapport ‘Openbare ruimte als professionele opgave en alledaagse omgeving’ is het resultaat van een onderzoek dat wordt uitgevoerd in het onderzoeksprogramma ‘Kennis voor krachtige Steden’ van Nicis Institute. Dit onderzoek is onder leiding van prof. dr. Jack Burgers van de Erasmus Universiteit Rotterdam in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam, Onderzoeksinstituut OTB/TU Delft, de Humboldt Universität Berlijn en de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.


Cover: ‘Thumb_ontwerp en proces_0_1000px’



Meest recent

Annius Hoornstra Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Patrick van den Hurk)

Stemadvies: kies zelf voor ambitie en samenwerking

Een dag voor de verkiezingen komt columnist Annius Hoornstra met een stemadvies. Niet voor een stem op partij X of politicus Y, maar voor de professionals in het vakgebied. “Zet zelf je kruisje in een kwadrant op de assen ambitie en samenwerking.”

Opinie

28 oktober 2025

Zaandam door GLF Media (bron: shutterstock)

Nota Ruimte: naar een gedeeld beeld over de toekomst van onze leefomgeving

De Ontwerp-Nota Ruimte is uit: een voorlopig antwoord op de breed gedeelde oproep aan het Rijk om weer meer richting te geven aan de ruimtelijke ontwikkeling. Co Verdaas en Tom Daamen zijn positief, maar missen nog wel iets wezenlijkers.

Uitgelicht
Analyse

28 oktober 2025

Impressie Vogelvlucht vanuit Rijnhaven op de Gnephoek door gemeente Alphen aan den Rijn (bron: gemeente Alphen aan den Rijn)

Hoe publiek en privaat samen impasses doorbreken, de ervaringen van Gnephoek

De ontwikkeling van de Gnephoek vormt de aftrap van de nieuwe publicatiereeks ‘PPS in Gebiedsontwikkeling’. Rood, groen en blauw in de polder: wat kunnen andere gebiedsontwikkelingen leren van de aanloop die in de Gnephoek is gemaakt?

Uitgelicht
Casus

27 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op