Thumb_ontwerp en proces_0_1000px

Gebruikers beleven openbare ruimte anders dan professionals beogen

16 april 2012

2 minuten

Onderzoek Professionals hebben vaak een ander beeld van wat belangrijk is voor openbare plekken zoals pleinen en winkelstraten dan gebruikers. Dit is één van de conclusies uit het onderzoek ‘Openbare ruimte als professionele opgave en alledaagse omgeving’, voortkomend uit een consortium van Nicis Institute in samenwerking met verschillende universiteiten en gemeenten. Op 6 plaatsen in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht is gekeken naar gebruik en beleving van pleinen en straten met een belangrijke wijk- of straatfunctie.

Meer bescheiden opstelling van professionals over openbare ruimte is op zijn plaats

De onderzoekers observeerden de openbare ruimte en interviewden professionals en gebruikers van de openbare ruimte. Professionals zijn ontwikkelaars, ontwerpers, bouwers en financiers. Zij hechten vooral belang aan levendigheid en zien de openbare ruimte als ontmoetingsplaats. Dit is vaak te ambitieus. Gebruikers zijn vaak maar kortstondig op een plek. De ontmoetingen zijn vluchtig en worden niet altijd als positief ervaren.

Fysieke kenmerken openbare ruimte hebben beperkte invloed op gebruik

Professionals moeten oppassen voor ruimtelijk determinisme. De fysieke kenmerken van een openbare ruimte zijn niet bepalend voor het uiteindelijke gebruik ervan. Juist de sociale sfeer speelt een grote rol. Voor gebruikers is het vooral belangrijk of er überhaupt mensen in de openbare ruimte zijn en hoe de mensen die ruimte vervolgens gebruiken. Onder professionals is er een continue tendens voor het hervormen van de openbare ruimte. Er moet onderscheid zijn in zinvol preventief optreden en het afzien van te veel professionele bemoeizucht.

Gebruikers hechten belang aan activiteiten in openbare ruimte

De wensen en ervaringen van gebruikers zijn erg uiteenlopend. Het is dan ook lastig om een openbare ruimte te ontwerpen naar ieders wensen. Waar de ene gebruiker veel mensen op een plek veilig vindt, kan een ander dit juist als onveilig ervaren. Wel blijkt dat de programmering van activiteiten belangrijk wordt gevonden door gebruikers. Dit varieert van een braderie tot de mogelijkheid van het lenen van speelgoed. Vooral de hierdoor ontstane levendigheid stemt tevreden.

Meer informatie

Het rapport ‘Openbare ruimte als professionele opgave en alledaagse omgeving’ is het resultaat van een onderzoek dat wordt uitgevoerd in het onderzoeksprogramma ‘Kennis voor krachtige Steden’ van Nicis Institute. Dit onderzoek is onder leiding van prof. dr. Jack Burgers van de Erasmus Universiteit Rotterdam in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam, Onderzoeksinstituut OTB/TU Delft, de Humboldt Universität Berlijn en de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.


Cover: ‘Thumb_ontwerp en proces_0_1000px’



Meest recent

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Van wensenlijstjes naar de nieuwe woonagenda

Met de verkiezingen en het schrijven van de programma’s in aantocht, is het weer de tijd van de politieke wensenlijstjes. Het lijstje voor de gebiedsontwikkeling van columnist Aeisso Boelman is kort: vier punten als basis voor de nieuwe woonagenda.

Opinie

30 juni 2025

Plein Overvecht Utrecht door Gemeente Utrecht/Posad Maxwan (bron: VINU)

Om inzicht te krijgen in de kansen van versnelling helpt het versnellingskompas

Maarten van Oosterom (VINU) ziet de waarde van ‘parallel plannen’ maar plaatst ook kanttekeningen. Hij pleit ervoor eerst de lokale complexiteit te doorgronden en daar de inzet van versnellers op aan te passen. Het ‘versnellingskompas’ helpt daarbij.

Analyse

30 juni 2025

Achterkant Hoog Catharijne, Utrecht door Shutterstock (bron: Shutterstock)

Van asfalt naar water, de Utrechtse Singel als voorbeeld voor stadsvergroening

De heropening van de Utrechtse Singel is uitgegroeid tot een icoon van vergroening. Waar eerst auto’s en asfalt de boventoon voerden, stroomt nu opnieuw water rond de oude binnenstad. Hoe kwam deze koerswijziging tot stand? En wat zijn de lessen?

Casus

27 juni 2025