Thumb_herverkaveling en grond_0_1000px

Gemeenten zien verlies op private gronden over het hoofd

9 januari 2014

2 minuten

Nieuws Veel gemeenten wacht een onaangename verrassing. De verliezen op bouwgrond vallen hoger uit dan gedacht, doordat private partijen hun verlies afwentelen op gemeenten. Dat zegt Hugo Priemus, emeritus hoogleraar Volkshuisvesting in reactie op de site Binnenlands Bestuur op recente cijfers over de verliezen die gemeenten nog moeten afboeken op hun grondposities.

Volgens Priemus zien gemeenten deze tegenvaller over het hoofd. Het gaat dan niet alleen om publiek-private samenwerking (pps), maar ook om bouwgrond die op het oog onder puur private projecten lijkt te vallen. ‘De gemeenten denken dan: sneu voor die private partij dat de bouwplannen door de crisis niet door kunnen gaan. Het blijkt echter dat die partijen het verlies met succes kunnen afwentelen op gemeenten. Handige juristen weten de contracten zodanig uit te leggen dat er wel een inspanningsverplichting, maar geen resultaatsverplichting in staat. De rechter is dan geneigd te zeggen dat een ontwikkelaar het ook niet kan helpen dat de crisis zijn plannen dwarsboomde en dus niet aan het contract is te houden.’

Als voorbeeld noemt Priemus het project Spoorzone in Delft. Hij was daar lid van de raad van commissarissen van de BV Spoorzone, met de gemeente als enig aandeelhouder. Vijf jaar geleden zag het contract voor het plan met vooral woningbouw er heel ontspannen uit, zegt Priemus. ‘De ontwikkelaar nam gronden van de gemeente over en leek het risico helemaal te dragen. Aan het eind van de exploitatie zouden zelfs enkele tientallen miljoenen overblijven voor de spoortunnel, die de gemeente in cofinanciering met het ministerie zou aanleggen.’ Door de crisis liep het anders. Juristen oordeelden dat het contract geen stand zou houden bij de rechter, waarop het werd ontbonden en de gemeente kon fluiten naar de miljoenen.

Priemus: ‘Zo zijn er veel meer gemeenten die denken dat private partijen problemen hebben, maar die deze problemen uiteindelijk op hun eigen bord zien liggen. Vaak hebben die projecten toch een pps-achtige dimensie. Om hoeveel geld het gaat, kan ik niet zeggen, maar mijn veronderstelling is dat het een substantieel bedrag is.’

Mede om die reden meent Priemus dat de cijfers over grondverliezen die Deloitte vorige maand presenteerde, nog flink zullen oplopen. Ook doordat in de berekeningen van Deloitte de verliezen op pps-projecten niet zijn meegenomen. Datzelfde geldt ook voor ‘rampjaar’ 2013, waarin nog minder huizen zijn gebouwd, meer winkels leeg zijn gekomen en de verhuurdersheffing is ingevoerd. Ook dat is niet meegenomen in het rapport.

Zie ook:


Cover: ‘Thumb_herverkaveling en grond_0_1000px’



Meest recent

Slachthofhuis Haarlem door Reinier Bergsma (bron: BPD)

Slachthuishof Haarlem, collectief wonen aan de basis van het stedelijk woonmilieu

Bij binnenstedelijke transformatieprojecten in de stad denken veel mensen snel aan hoge torens. Dat ze ook met veel groen, gedeelde tuinen, grondgebonden woningen en een autoluw milieu vorm kunnen krijgen, laten BPD en De Nijs in Haarlem zien.

Casus

17 oktober 2025

Week42_weekoverzicht_GO door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de grote investeringen

Deze week ging het vooral over investeren. Met geld (subsidies, deelnemingen) maar ook met kennis, passie en lef. Allemaal ingrediënten die projecten en gebieden verder helpen.

Weekoverzicht

16 oktober 2025

ASML teken op kantoorgebouw door qizai00 (bron: Shutterstock)

Chipmachinefabrikant ASML investeert in publiek-private samenwerking in de sociale woningvoorraad van Eindhoven

De samenwerking tussen ASML en het Rijk maakt extra geld vrij voor sociale huurwoningen in de Metropoolregio Eindhoven. Corporaties kunnen subsidies aanvragen om onrendabele toppen te dekken. ASML investeert in een regio met snelgroeiende woningnood.

Analyse

16 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op