Portret_Vincent Gruis_1476px

Herstructurering stokt, samenwerking lokt

27 april 2011

2 minuten

Opinie "Woningcorporaties hebben een brede rol op de woningmarkt. Maar deze rol gaat snel versmallen. De Europese Commissie heeft besloten dat corporaties hun betaalbare huurwoningen voortaan alleen mogen toewijzen aan huishoudens met lagere inkomens of beperkingen waardoor zij moeilijk zelfstandig aan woonruimte kunnen komen. Slecht voor de herstructurering, maar er liggen wel kansen voor samenwerking.

Nieuwbouw en woningverbetering mogen alleen nog met borging van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw worden gefinancierd als de woningen daadwerkelijk worden toegewezen aan de doelgroep van beleid. Dit betekent dat de mogelijkheid om gebiedsontwikkeling door corporaties goedkoop te financieren flink afneemt. Bij herstructurering wordt er immers vaak naar gestreefd om goedkope woningen te vervangen door (middel)dure.

Herstructurering en nieuwbouw door corporaties zal dan ook afnemen. En deze activiteiten stonden al onder druk vanwege effecten van de kredietcrisis en heffingen van de overheid. Slechte timing van de EC en Minister van der Laan. Juist nu hebben we corporaties hard nodig om de bouwproductie op de woningmarkt enigszins te stabiliseren.

Het Europese besluit kan wel bevorderend werken op de samenwerking tussen corporaties en marktpartijen. Wanneer corporaties minder mogelijkheden hebben om zelfstandig (middel)dure woningen te ontwikkelen, zijn coalities met marktpartijen een manier om toch wat te kunnen betekenen voor de middeninkomens, die ook niet echt een riante positie hebben op de woningmarkt. Sommige corporaties kunnen er zelfs voor kiezen zich helemaal terug te trekken uit projectontwikkeling, onder meer om te besparen op de kosten van een eigen ontwikkelingsafdeling. Marktpartijen die daarop in kunnen spelen door totaalconcepten aan te bieden, zullen daarbij een streepje voor hebben. (Middel)grote corporaties kunnen ervoor kiezen zich vooral te richten op de professionalisering van hun opdrachtgeverschap. Voor hen zouden bouwende ontwikkelaars dan geschikte partners zijn, waarmee de corporaties op ketenintegratie gebaseerde aanbestedingen en samenwerkingsverbanden aan kunnen gaan. Voor kleinere corporaties kunnen ook (kleinere) ontwikkelaars die zich specialiseren in conceptontwikkeling, grondexploitatie, financiering en opdrachtgeverschap geschikte partners worden.

Het besluit van de EC kan dus een stimulans zijn voor samenwerking, maar dan wel bij een sterk verminderd tempo van nieuwbouw en herstructurering. Per saldo hoeft het dus niet meer werk op te leveren voor de marktpartijen. De vraag is dan ook of marktpartijen beter worden van deze uitkomst van het streven naar een ‘level playing field’."

Vincent Gruis geeft leiding aan de Onderzoekslijn Maatschappelijk Ondernemerschap en Voorraadbeleid van woningcorporaties (www.move.bk.tudelft.nl). In dat kader is met de Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen corporaties en projectontwikkelaars. Deze column is een bewerking van een eerder gepubliceerde column in Cobouw (26-2-2010).


Cover: ‘Portret_Vincent Gruis_1476px’


Portret - Vincent Gruis

Door Vincent Gruis

Professor Housing Management TU Delft


Meest recent

Participatie bij een grote verbouwing door Natalya Kosarevich (bron: shutterstock)

Participatie bij een grote verbouwing

De grote verbouwing van Nederland is niet gebaseerd op een eenmalig groots en meeslepend besluit, aldus Co Verdaas. Het is een proces van vele kleine en grotere besluiten. Hoe moeten dan de spelregels rondom participatie worden opgesteld?

Analyse

8 oktober 2025

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op