Portret_Vincent Gruis_1476px

Herstructurering stokt, samenwerking lokt

27 april 2011

2 minuten

Opinie "Woningcorporaties hebben een brede rol op de woningmarkt. Maar deze rol gaat snel versmallen. De Europese Commissie heeft besloten dat corporaties hun betaalbare huurwoningen voortaan alleen mogen toewijzen aan huishoudens met lagere inkomens of beperkingen waardoor zij moeilijk zelfstandig aan woonruimte kunnen komen. Slecht voor de herstructurering, maar er liggen wel kansen voor samenwerking.

Nieuwbouw en woningverbetering mogen alleen nog met borging van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw worden gefinancierd als de woningen daadwerkelijk worden toegewezen aan de doelgroep van beleid. Dit betekent dat de mogelijkheid om gebiedsontwikkeling door corporaties goedkoop te financieren flink afneemt. Bij herstructurering wordt er immers vaak naar gestreefd om goedkope woningen te vervangen door (middel)dure.

Herstructurering en nieuwbouw door corporaties zal dan ook afnemen. En deze activiteiten stonden al onder druk vanwege effecten van de kredietcrisis en heffingen van de overheid. Slechte timing van de EC en Minister van der Laan. Juist nu hebben we corporaties hard nodig om de bouwproductie op de woningmarkt enigszins te stabiliseren.

Het Europese besluit kan wel bevorderend werken op de samenwerking tussen corporaties en marktpartijen. Wanneer corporaties minder mogelijkheden hebben om zelfstandig (middel)dure woningen te ontwikkelen, zijn coalities met marktpartijen een manier om toch wat te kunnen betekenen voor de middeninkomens, die ook niet echt een riante positie hebben op de woningmarkt. Sommige corporaties kunnen er zelfs voor kiezen zich helemaal terug te trekken uit projectontwikkeling, onder meer om te besparen op de kosten van een eigen ontwikkelingsafdeling. Marktpartijen die daarop in kunnen spelen door totaalconcepten aan te bieden, zullen daarbij een streepje voor hebben. (Middel)grote corporaties kunnen ervoor kiezen zich vooral te richten op de professionalisering van hun opdrachtgeverschap. Voor hen zouden bouwende ontwikkelaars dan geschikte partners zijn, waarmee de corporaties op ketenintegratie gebaseerde aanbestedingen en samenwerkingsverbanden aan kunnen gaan. Voor kleinere corporaties kunnen ook (kleinere) ontwikkelaars die zich specialiseren in conceptontwikkeling, grondexploitatie, financiering en opdrachtgeverschap geschikte partners worden.

Het besluit van de EC kan dus een stimulans zijn voor samenwerking, maar dan wel bij een sterk verminderd tempo van nieuwbouw en herstructurering. Per saldo hoeft het dus niet meer werk op te leveren voor de marktpartijen. De vraag is dan ook of marktpartijen beter worden van deze uitkomst van het streven naar een ‘level playing field’."

Vincent Gruis geeft leiding aan de Onderzoekslijn Maatschappelijk Ondernemerschap en Voorraadbeleid van woningcorporaties (www.move.bk.tudelft.nl). In dat kader is met de Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen corporaties en projectontwikkelaars. Deze column is een bewerking van een eerder gepubliceerde column in Cobouw (26-2-2010).


Cover: ‘Portret_Vincent Gruis_1476px’


Portret - Vincent Gruis

Door Vincent Gruis

Professor Housing Management TU Delft


Meest recent

Adri Duivesteijn door Roel Wijnants (bron: flickr.com)

Adri Duivesteijn, hij gaf Almere nieuwe betekenis en toekomst

PvdA-bestuurder en voorvechter van architectuur en particulier opdrachtgeverschap Adri Duivesteijn overleed op 17 maart. Collega-wethouder Tjeerd Herrema maakte hem van nabij mee. Een IM.

Uitgelicht
Persoonlijk

28 maart 2023

Marlon Boeve en Co Verdaas door Sander van Wettum (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Hoogleraren kijken na groen licht voor Omgevingswet uit naar de ontdekkingstocht

De Omgevingswet treedt na jaren van uitstel vanaf 1 januari 2024 in werking. Hoogleraren Marlon Boeve (Omgevingsrecht) en Co Verdaas (Gebiedsontwikkeling) zijn blij met deze duidelijkheid en kijken uit naar de ontdekkingstocht.

Interview

28 maart 2023

Jan Brugman in Rijswijk Buiten door Reinier Bergsma (bron: bpd)

Jan Brugman over de langjarige publieke aansturing bij Rijswijk Buiten

RijswijkBuiten heeft een indrukwekkende metamorfose doorgemaakt, van kassengebied naar woonlocatie. Jan Brugman was hiervoor verantwoordelijk met zijn programmabureau. Een terugblik op een planproces met de gemeente volop aan het stuur.

Persoonlijk

27 maart 2023