Portret_Paul van Joolingen_120px

Het BTW-compensatiefonds

11 november 2012

2 minuten

Opinie Nog niet zo lang geleden hebben alle gemeenten zich bovenmatig ingespannen om het BTW-compensatiefonds in te voeren. Tot mijn verbazing ontvang ik een mailtje van Bart van Zadelhoff van KPMG Meijburg & Co die meldt dat blijkens het regeerakkoord het compensatiefonds per 1 januari 2015 op de tocht staat. Hoe zat het ook alweer met dat BTW-compensatiefonds?

In de tijd vóór de compensatie moest de gemeente te allen tijde kunnen aantonen dat er sprake was van een positief saldo in de grondexploitatie, om vervolgens met succes de vooraftrek BTW op gemeenschapsvoorzieningen in werking te kunnen stellen. Bij negatieve exploitaties lukt dit dus niet. Nu valt heel Nederland over de stilliggende vastgoedmarkt en worden gemeenten dagelijks bestookt, want de grondexploitatie blijkt negatiever en negatiever te worden. Ik begrijp dan ook dat zo’n vrolijk zinnetje over de afschaffing van het compensatiefonds naast veel onrust, ook zal leiden tot heel veel ingrijpende wijzigingen bij de grondexploitaties. De VNG zal ongetwijfeld eisen dat dit gecompenseerd moet worden door middel van een uitkering uit het gemeentefonds. En mochten ze daarin slagen, dan hebben we dus een heel ingewikkelde regeling bedacht die kortstondig heeft geleefd en nu weer wordt opgeheven. Maar misschien zie ik het verkeerd en moet ik eerder denken dat de afschaffing van het BTW-compensatiefonds leidt tot een lastenverzwaring op gemeentelijk niveau.

Nu ik daar toch ben - bij die negatieve grondexploitaties en al die gemeenten en provincies die stoeien wat er nou moet gebeuren in financiële zin met die grondexploitaties – het volgende. Vroeger vonden wij het relevant om een grondexploitatie voor een periode van tien jaar vast te stellen. Daarna moest het maar afgelopen zijn. Accountants en wethouders van financiën worden hier behoorlijk zenuwachtig van en worden geconfronteerd met omvangrijke financiële ingrepen in hun grondbedrijven en financiële buffers. Let wel: ik ben niet tegen correctief gedrag, maar je kunt ook te ver gaan. Soms is uitfaseren en wachten op betere tijden en overschrijding van een 10-jaarsgrens verstandiger dan in één keer afboeken naar landbouwwaarde. De reden hiervoor is dat in tijden van recessie dit de bestedingsruimte van gemeenten veel te veel beperkt. De vastgestelde termijn van 10 jaar is dan ook te theoretisch. Er zijn andere instrumenten denkbaar. Geen rentebijschrijving, het partieel langzaam afwaarderen en het treffen van voorzieningen zijn mogelijkheden om gemeenten op de korte termijn te helpen, waarna op de langere termijn ruimte ontstaat om meer af te schrijven of blijkt dat plannen nog wel gerealiseerd kunnen worden. Naar mijn mening is er op de langere termijn absoluut een vervangingsvraag en behoefte aan kwalitatief goede woningen. Nog los van het feit dat de bevolking nog steeds groeit.


Cover: ‘Portret_Paul van Joolingen_120px’


Portret - Paul van Joolingen

Door Paul van Joolingen

Partner, Akro Consult


Meest recent

Waterfront Wateringseveld door Frans Blok (bron: Shutterstock)

"Water en bodem sturend is een waterschap dat zegt: hier mag je niet bouwen"

Noodzaakt de woningnood tot losser omgaan met 'water en bodem' als sturend principe? We moeten niet te dogmatisch zijn over waar we woningen bouwen, vinden ministers Mona Keijzer en Barry Madlener. Maar is dat wel verstandig?

Opinie

4 november 2024

Wonen in containers door Di Soccio Massimo (bron: Shutterstock)

Ongelukkige combi flexwoningen-netcongestie vraagt creatief stapelen

Netcongestie zet een rem op de snelheid waarmee bouwprojecten kunnen worden opgeleverd. Voor flexwoningen die in korte tijd worden gerealiseerd is dit bij uitstek een probleem. Creatief stapelen is vereist.

Onderzoek

1 november 2024

Biesbos onder water door Ruimte voor de Rivier door Natuur12 (bron: Wikimedia)

Overdiepse Polder al 25 jaar voorbeeld voor overheidsparticipatie

In de Overdiepse Polder werd het principe van water en bodem sturend al veel eerder toegepast. Ondernemers en bewoners kwamen in 2000 met een eigen idee: het terpenplan. Zo krijgt hoog water in rivieren de ruimte. Een project dat inspireert.

Casus

1 november 2024