2014.04.15_Het kan anders en beter_180

Het kan anders en beter

15 april 2014

4 minuten

Onderzoek De verkiezingen zijn achter de rug en lokaal worden nu coalities gevormd en moeten collega-akkoorden worden geschreven. Een van de grootste opgaven voor de nieuwe gemeentebesturen is hierbij om de sociaal maatschappelijke vernieuwing vorm te geven. Vandaag verschijnt een handreiking richting gemeenten om ze hierbij een handje te helpen. In de publicatie Het kan anders en beter; Handreiking sociale duurzaamheid in collegeprogramma’s 2014 – 2018 zijn vijf knoppen benoemd waar gemeenten aan kunnen draaien om sociaal duurzaam voorbereid te zijn op de toekomst.

Handreiking sociale duurzaamheid in collegeprogramma’s 2014 – 2018

Sociale duurzaamheid betekent dat mensen in staat zijn of worden gesteld om deels met steun van de juiste professionele instanties, maar juist ook met gebruikmaking van hun sociale verbanden hun problemen op te lossen en – waar mogelijk – vooruit te komen. Gemeenten worden verantwoordelijk voor de mensen zonder werk, de zorg en de jeugd. Twee vragen domineren hun beleidagenda: hoe tackelen we het probleem van werkloosheid en non-participatie, en hoe geven we optimale zorg en steun aan (jonge) mensen die zichzelf even niet of langdurig kunnen redden?

Vijf knoppen

Door te draaien aan een of enkele knoppen die in de handreiking zijn beschreven kan een gemeente de strategie bepalen hoe zij deze vragen binnen hun mogelijkheden kunnen beantwoorden. Een simpele one-size-fits-all instructie voor alle gemeenten past hierbij niet. Daarvoor zijn de verschillen tussen gemeenten te groot. Bij de ene gemeente moet het roer wellicht vrij fundamenteel om en past een stevige draai aan één of enkele van de knoppen, bij een andere gaat het slechts om subtiele fine-tuning.

De vijf knoppen waar gemeenten aan kunnen draaien zijn:

1. Een visie voor de lange en korte termijn

De herordening van het sociale domein vraagt een visie die verdere reikt dan vandaag. Wat is de stip op de horizon? Tegelijkertijd is het verstandig om niet alleen visionair maar ook praktisch te zijn. Wat is het tijdpad voor de langere en korte termijn? Welke eerste stappen wil men perse in de komende collegeperiode zetten?

2. Versterking van de informele steunnetwerken van burgers

De afgelopen jaren hebben we de opkomst gezien van begrippen als Do-it-yourself, zelforganisatie en burgerkracht. Het is belangrijk de ‘kracht’ daarvan op waarde te schatten en ondersteuning, activering en zorg zo te organiseren dat ze aansluit bij de wensen van de burger en zijn informele netwerk. Belangrijk is om de vaak grote verschillen te zien in zelfredzaamheid van burgers en de verschillen tussen wijken van steden en dorpen op het platteland.

3. Versterking van de formele sociale infrastructuur

De transities in het sociale domein bieden een uitgelezen kans de bestaande formele sociale infrastructuur te verbeteren en afscheid te nemen van routineuze, bureaucratische organisaties, van heilige huisjes en muurvaste schotten. Belangrijk is dat gemeenten ruimte bieden voor nieuwe toetreders maar ook bestaande instellingen die zich weten te vernieuwen op waarde blijven schatten. De verbinding met de informele netwerken van burgers is hier cruciaal.

4. Vernieuwing van de gemeentelijke organisatie

De nieuwe opgaven vragen van de gemeente om zich als organisatie te vernieuwen. Hier liggen kansen om beleid te voeren dat beter aansluit bij de logica van burgers. Hierbij pas zowel gepaste bescheidenheid als lef. Alles overhoop halen is weinig productief, maar alles bij het oude laten evenmin.

5. De organisatie van het lerend vermogen

Een succesvolle transitie kan niet zonder durf om daarbij ook fouten te durven maken. En hoewel de rijksoverheid als systeemverantwoordelijke inzicht blijft vragen in behaalde resultaten, is het wenselijk om de gemeentelijke rapportagestructuur dienstbaar te maken aan het lerend vermogen. Maak optimaal gebruik van leerervaringen van eigen ambtenaren en sociale professionals. Juist om uiteindelijk de stip aan de horizon – een sociaal duurzame samenleving – zo dicht mogelijk te naderen. Het kan anders en beter binnen het sociaal maatschappelijke domein.

De handleiding is gemaakt door het meeting point sociale duurzaamheid. Platform31 voert het secretariaat van het meeting point dat tweewekelijks in wisselend gezelschap rond een stamtafel bij elkaar komt. Wilt u meer weten over deze handreiking en/of het meetingpoint sociale duurzaamheid, neem dan contact op met Fanny Gelissen van Platform31.

De handleiding is gemaakt door het meeting point sociale duurzaamheid. Platform31 voert het secretariaat van het meeting point dat tweewekelijks in wisselend gezelschap rond een stamtafel bij elkaar komt. Wilt u meer weten over deze handreiking en/of het meetingpoint sociale duurzaamheid, neem dan contact op met Fanny Gelissen van Platform31.

Zie ook:


Cover: ‘2014.04.15_Het kan anders en beter_180’



Meest recent

Skyline van Taipei in Taiwan door AaronChenPS2 (bron: Shutterstock)

Wie heeft het voor het zeggen in de stad?

Cinco Yu onderzocht hoe de combinatie van stedelijke transformaties en participatie uitpakt in Taipei. Het instrument van de ‘Inclusive Radar’ kan helpen om participatie meer te laten zijn dan een plichtmatig vinkje.

Onderzoek

3 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 2 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de huisjes

Deze week ging het op Gebiedsontwikkeling.nu veel over huisjes. Oude in bestaande wijken, nieuwe in Stockholm (van hout bovendien) en heilige die een rol spelen bij de verkiezingen (en misschien wel omver moeten).

Weekoverzicht

2 oktober 2025

Kanaleneiland Utrecht door Teun van den Ende (bron: Teun van den Ende)

Erfgoed en leefbaarheid: lessen voor de wijkaanpak?

Onderzoeker Teun van den Ende ging in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heel Nederland door om het antwoord te vinden op de vraag: welke rol speelt cultureel erfgoed voor de leefbaarheid van een wijk?

Uitgelicht
Onderzoek

2 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op