platform voor kennis, nieuws en debat
3 nov 2014 - De leegstand groeit en de noodzaak ontstaat om gebieden een nieuwe toekomst te geven. Hoe ga je hiermee om en hoe kan je planschade voorkomen?
Het stedelijke landschap vernieuwt zowel op het oog als op papier. Er is steeds minder vraag naar kantoorruimte, gebouwen krijgen nieuwe bestemmingen en gebieden een nieuwe invulling. Gemeenten kunnen niet om die veranderingen heen. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor bestemmingsplannen en moeten toestemming geven voor het wijzigen van bestemmingen. De ogen sluiten heeft geen zin. Maar hoe moet je omgaan met een nieuwe invulling van een gebied?
De nieuwe realiteit is dat er steeds minder vraag is naar kantoorruimte, de leegstand groeit en de noodzaak ontstaat om gebieden een nieuwe toekomst te geven. Om gemeenten en provincies te ondersteunen bij ruimtelijke transities is de Juridische Expertpool Planschade (JEP) opgericht. Het Rijk (ministerie van BZK en I&M) vergoedt de loonkosten van deze experts tot een vooraf afgesproken maximum bedrag.
Johan Geleijns, algemeen directeur van SAOZ, is een van de experts. Hij ondersteunt overheden bij vragen die op hun pad komen wanneer zij te maken krijgen met bijvoorbeeld herbestemming van kantoren naar woningen en herbestemming van grond. “De JEP richtte in eerste instantie haar vizier op de krimpgebieden. Sinds 2011 is er veel gebruikgemaakt van onze expertise op dat terrein. Dat betekent echter niet dat het werk klaar is.”
Onlangs riep de provincie Utrecht de bijstand van de expertpool in. Zij zagen dat er veel vaker kantoorpanden leegkomen. Daarnaast constateerden zij dat er een planologische overcapaciteit is. “Het landschap verandert. En niet alleen in gebieden met bevolkingskrimp. Zo zorgt bijvoorbeeld de nieuwe manier van werken ervoor dat minder kantoorruimte nodig is. Iedere gemeente of provincie kan als zij bestemmingsplannen wijzigen geconfronteerd worden met planschadeclaims. Indirect omdat door de nieuwe bestemming of het schrappen van plannen omliggende gebouwen dalen in waarde, maar er is ook vaak directe schade voor de eigenaren. Een verandering van bestemmingsplan heeft dus vaak grote consequenties. Voordat wordt overgegaan tot herbestemming is het daarom raadzaam om je te bezinnen op je rechtspositie.”