2015.04.17_Rients Dijkstra_660

Hoogleraar Rients Dijkstra: pleitbezorger van Nederlandse aanpak in stedenbouw

17 april 2015

3 minuten

Nieuws Hoe hou je de stedenbouw up-to-date in een razendsnel veranderende wereld? Het is een van de hoofdvragen waarmee Rients Dijkstra zich zal bezighouden als hoogleraar ‘Urban Design’ bij de afdeling Urbanism. De Rotterdamse stedenbouwkundige treedt per 17 Augustus in dienst.

Met Rients Dijkstra (1961) treedt een hoogleraar aan met een heilig geloof in ‘de Nederlandse aanpak’ in de stedenbouw. Voor hem staat dat voor: goede analyse vooraf van een probleemstelling, gevolgd door openhartige samenwerking, zonder ingewikkelde hiërarchie. Het is een aanpak die hij leerde van een van zijn leermeesters, Riek Bakker. Met haar kwam hij in contact bij een van de eerste en grootste Nederlandse projecten van zijn bureau Maxwan Architects and Urbanists: het ontwerp van het masterplan voor de Utrechtse nieuwbouwwijk Leidsche Rijn. Uitgangspunt daarbij was altijd dat de ontwerpers alle betrokkenen hoorden en alle kanten van de ontwerpopgave belichtten voordat ze knopen doorhakten. “Het idee van de artistieke ontwerper in een ivoren toren is doktersromannetjesromantiek en berokkent ons vak schade”, zegt Dijkstra. Eén van zijn ambities is om als hoogleraar zijn studenten die ‘Hollandse’ werkhouding bij te brengen. Zeker gezien het sterk internationale karakter van de faculteit Bouwkunde een mooie uitdaging.

Een goed ontwerper stelt zich in dienst van de ontwerpgave, niet andersom

Rients Dijkstra studeerde in 1989 af als stedenbouwkundige aan de TU Delft. Tussendoor gaf hij onderwijs aan het Berlage Instituut, maar nu pas keert hij voor het eerst terug op het oude nest. Na zijn afstuderen werkte hij voor de ArchitectenCie en het Office for Metropolitan Architecture (OMA). Daarna opereerde hij ruim twintig jaar vanuit zijn eigen bedrijf Maxwan. Dat timmerde niet alleen dichtbij aan de weg met onder meer masterplannen (Leidsche Rijn, Leiden Central Station, Ring Antwerpen), maar ook in verre steden als Moskou en Baku.

De internationale ervaring die hij ermee opdeed, komt van pas in de academische omgeving van Delft. Die bestaat niet alleen voor een groot deel uit buitenlandse studenten en medewerkers, maar heeft ook te maken met uitdagingen die het gevolg zijn van een internationaliserende wereld. Invloeden van elders zorgen voor snelle veranderingen in de veranderende stedenbouwkundige omgeving, die toch al steeds sneller op de schop moet door automatisering en noodzakelijke verduurzaming. “Dat zijn mooie, complexe opgaven. Een grote uitdaging in Delft zal worden om er onderwijs over te geven zonder dat de studenten hun creativiteit verliezen.”

Sinds 2012 is hij Rijksadviseur voor Infrastructuur en Stad. In die hoedanigheid adviseert Dijkstra het Rijk over ruimtelijke programma’s en thema’s als samenhang in mobiliteit en stad. Hoe zorg je ervoor dat steden die steeds drukker worden toch blijven functioneren? In ieder geval door betere stationsgebieden te ontwerpen en intensiever gebruik te maken van de fiets. Dijkstra nam onder meer het initiatief voor het Loket Knooppunten, voor verbetering van stationsomgevingen, en nam deel aan de Agenda Stad. Zou het niet beter zijn het veel meer over te laten aan gemeenten en lokale partijen om een oplossing te vinden? Dijkstra: “Niet alleen. Het idee dat samenvoeging van alle afzonderlijke wensen altijd het gewenste resultaat oplevert is een misvatting. Daar kun je een brede blik bij gebruiken: die van een stedenbouwkundige.”


Cover: ‘2015.04.17_Rients Dijkstra_660’



Meest recent

Valley, Amsterdam-Zuidas door Ceescamel (bron: Wikimedia Commons)

De nieuwe stedenbouw is groen

Jaap Modder belichtte eerder de toekomst van de stedenbouw en het groen ontwikkelen in de stad. In zijn nieuwste bespreking komen beide thema’s samen. Een boek waarin negentien vakgenoten spreken over verstedelijking in relatie tot menselijk welzijn.

Recensie

11 juli 2025

Weekoverzicht donderdag 10 juli door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van het ruimtelijk rechtbreien

Het ging deze week over rechtbreien. In fysiek opzicht bij het landschapsherstel in Brabant en een alternatief gebruik van parkeerplaatsen. Maar ook procesmatig, zoals bij het dichten van de kloof tussen bestuurders en ontwerpers.

Weekoverzicht

10 juli 2025

Kleine Beerze hermeandering door Nadine van den Berg (bron: Ministerie VRO)

Van krom naar recht en weer naar krom, Brabants beekherstel doet het landschap goed

Journalist Mark Hendriks en fotograaf Nadine van den Berg gaan in actuele projecten op zoek naar ruimtelijke kwaliteit. In aflevering 5 gaat het naar de Kleine Beerze in Brabant, waar beekherstel veel goed doet.

Uitgelicht
Casus

10 juli 2025