Thumb_ontwerp en proces_0_1000px

Huidige crisis, een wetmatigheid?

10 februari 2012

2 minuten

Verslag Iedere productiefase, of iedere maatschappij of ander menselijk verschijnsel, doorloopt een zogenaamd transformatieproces. Transities zijn maatschappelijke transformatieprocessen, die tenminste één generatie beslaan. In dit artikel wil ik aan de hand van zo’n transitie aangeven, waar we met onze huidige maatschappij staan.

Kijkend naar de kenmerken van de fasen waarin maatschappelijke transformatieprocessen zich voltrekken, zou het heel goed kunnen, dat we nu aan het eind van de zogenaamde derde industriële revolutie zitten. Transities zijn doorgaans maatschappelijke transformatieprocessen, die tenminste één generatie beslaan. Transities hebben de volgende eigenschappen:

  • het betreft een structurele verandering van de maatschappij, of een complex deelsysteem daarvan;
  • er is sprake van op elkaar inwerkende en elkaar versterkende technologische, economische, ecologische, sociaal-culturele en institutionele ontwikkelingen op verschillende schaalniveaus;
  • het is de resultante van langzame veranderingen (ontwikkelingen in voorraden) en snelle dynamiek (stromen).

Voorbeelden van historische transities zijn de demografische transitie en de overgang van kolen naar aardgas, die een transitie in de energiehuishouding impliceerde. Een transitie ligt niet bij voorbaat vast, omdat er gedurende een veranderingsproces altijd sprake is van aanpassen aan, leren van, en inspelen op nieuwe situaties. Een transitie is dus geen wetmatigheid.

Vier transitiefasen

In het algemeen beschrijven transities de S-curve en zijn vier transitiefasen te onderscheiden:

  1. een voorontwikkelingsfase van dynamisch evenwicht waarin de status-quo niet zichtbaar verandert;
  2. een ‘take-off’-fase waarin het veranderingsproces op gang komt, doordat de toestand van het systeem begint te verschuiven;
  3. een versnellingsfase waarin zichtbaar structurele veranderingen plaatsvinden door een cumulatie van op elkaar inspelende sociaal-culturele, economische, ecologische en institutionele veranderingen; in de versnellingsfase is sprake van collectieve leerprocessen, diffusie en processen van inbedding;
  4. een stabilisatiefase waarin de snelheid van maatschappelijke verandering afneemt en al lerend een nieuw dynamisch evenwicht wordt bereikt.

Zie voor de volledige publicatie:


Cover: ‘Thumb_ontwerp en proces_0_1000px’



Meest recent

Zoetermeer groene vallei door LG Architecten (bron: Gemeente Zoetermeer)

Slim schaken op (platte) daken, een aanpak met zes bouwstenen

Lang buiten beeld gebleven maar inmiddels volop in de belangstelling: de daken in de stad. Inzetbaar voor groen, blauw, geel en rood. Jeroen Scholten ontwikkelde een dakenaanpak waar met name gemeenten mee aan de slag kunnen.

Onderzoek

26 mei 2023

Dreven, Gaarden & Zichten door Staedion (bron: Staedion)

De vernieuwing van Den Haag Zuidwest, ronde vier

En opnieuw wordt de vernieuwing van Den Haag Zuidwest ter hand genomen. Ditmaal mede in het kader van de stedelijke verdichting die in dit naoorlogse woongebied een plek moet krijgen. In gesprek met corporaties, gebiedsontwikkelaars en gemeente.

Uitgelicht
Casus

26 mei 2023

Weekoverzicht Cover door Ineke Lammers (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van zorgvuldig verbouwen

Deze week ging het op Gebiedsontwikkeling.nu over verbouwen. Maar dan wel op een zorgvuldige manier en ongeacht de schaal. En we gaan in op de hamvraag: hoe doe je dat nu op een goede manier?

Nieuws

25 mei 2023