Kamer akkoord met nieuwe Woningwet

Minister Blok omarmde de wijzigingsvoorstellen van verschillende fracties en vergaarde daardoor brede steun voor zijn plan. De goedkeuring door de Eerste Kamer lijkt daarmee een formaliteit. Als dat inderdaad zo blijkt, kan de nieuwe wet per 1 juli 2015 in werking treden.

Het is goed dat er na jarenlange discussies duidelijkheid is gekomen. De amendementen die zijn aangenomen halen voor een deel de scherpe kantjes van het wetsvoorstel af. Desondanks hebben we zorgen over de uitvoerbaarheid van de wet en de extra administratieve lasten voor de corporaties door de invoering van deze wet.

Een kort overzicht van de belangrijkste wijzigingen:

Toezicht

Er komt een onafhankelijke woonautoriteit waaronder zowel het financieel als het volkshuisvestelijk toezicht komt te vallen: de Autoriteit Woningcorporaties. De minister is eindverantwoordelijk.

Kerntaak

Corporaties moeten zich in principe alleen bezighouden met het bouwen en beheren van sociale huurwoningen, maar mogen zich in achterstandswijken of krimpgebieden ook bezighouden met niet-DEAB activiteiten (middeldure huur en koop) met name als het herstructurering van eigen bezit betreft. Grote commerciële projecten zijn taboe. Basisscholen en Centra voor Jeugd en Gezin komen op de DAEB lijst en blijven dus mogelijk.

Gemeentelijke invloed

De invloed van gemeenten op corporaties wordt groter door de prestatieafspraken die huurders en gemeenten met corporaties maken. Voor Ymere verandert er op dit punt niets: wij werken al met prestatieafspraken.

Huurdersinvloed

Een algemeen instemmingsrecht voor huurders bij beleidsbeslissingen van woningcorporaties ging de Tweede Kamer te ver. Wél wordt de positie van huurders versterkt: ze krijgen instemmingsrecht bij fusie, meer informatie over de financiën en investeringskracht van corporaties en een plek aan tafel bij de prestatieafspraken tussen gemeenten en corporaties. Wanneer gemeente, huurders en corporaties niet uit deze prestatieafspraken komen, kunnen huurders in beroep bij het ministerie in Den Haag. Ook komt meer geld om huurdersvertegenwoordigers te scholen en ondersteunen.

Leefbaarheid

Leefbaarheid van buurten, behoort nog wel tot het takenpakket van de corporatie, maar met mate: de gemeente toetst of de leefbaarheidsactiviteiten passen bij de prestatieafspraken.

Markttoets

De markttoets in herstructureringsgebieden wordt vereenvoudigd. Als de grond al in bezit is van een woningcorporatie, is een markttoets niet noodzakelijk wanneer de corporatie bestaande woningen sloopt om daar niet-DAEB woningen terug te bouwen.

Woningmarktregio’s

In de wet is de mogelijkheid opgenomen dat de minister kan bepalen dat corporaties in de toekomst alleen nog nieuwe activiteiten (zoals nieuwbouw op uitleglocaties) kunnen ontplooien in hun kerngebied (woningmarktregio).
Minder administratieve verplichtingen - Corporaties met een klein aandeel niet-DAEB-bezit (maximaal 5 procent van de jaaromzet) hoeven hun activiteiten niet administratief te scheiden; een scheiding van baten en lasten aan het einde van het jaar volstaat. Dit gaat op voor circa 65 procent van de corporaties. Europees aanbesteden - Er is een bepaling opgenomen in de nieuwe wet die voorkomt dat corporaties hun projecten Europees moeten aanbesteden.

Grootte corporatie

De overheid is niet in de positie om corporaties te dwingen zich te splitsen, aldus de Kamer in een reactie op een amendement van PvdA en SP.

Bedrijfslasten

De Kamer verwierp het amendement van de PvdA om de bedrijfslasten van corporaties te maximeren. Als de wet een jaar van kracht is zal de Aedes-benchmark worden geëvalueerd. Zo nodig zullen alle corporaties worden verplicht tot deelname.

Salaris

De Kamer nam verder een motie aan die stelt dat het salaris van directeur-bestuurders van corporaties onder de CAO thuis horen. De Kamer verzocht de minister dit signaal aan Aedes over te brengen.
De novelle op de herziene Woningwet wordt nu voorgelegd aan de Eerste Kamer, dat zich na het kerstreces zal buigen over de nieuwe Woningwet. Ymere zal de komende tijd in beeld brengen wat deze nieuwe wet voor haar betekent en wat de organisatie moet doen om zich op de invoering van deze wet voor te bereiden.

Meer informatie over de Herzieningswet/novelle: Minke Kolstein (SB en I), Ivo de Lijster (F&R), Paula Achterhof (JZ).

Zie ook:

- Wonen 6.0: de nieuwe positie van woningcorporaties volgens hoogleraren volkshuisvesting TU Delft
- Corporaties na het akkoord Blok - Aedes - deel 3
- In welk land willen we wonen