platform voor kennis, nieuws en debat
Door Menno Schokker
28 okt 2014 - Rotterdam ligt weer onder vuur. De stedenbouwers van Rotterdam zouden het niet goed doen. Ze bouwen megalomane gebouwen terwijl er vastgoed leegstaat. Ze bouwen bedrieglijke yuppenhutten. Ze bouwen zelfs een spookstad. Ik denk dat de critici vooral niet weten wat ze niet weten. Ik zou zeggen: “know your unknowns and give it a break”.
Critici weten niet hoe moeilijk stedenbouw voor sommige grote steden is. Amsterdam heeft het makkelijk, Amsterdam is ‘Emsterdem’. De hedendaagse stedenbouwers kunnen daar aan luie stoel stedenbouw doen; alles komt toch wel goed. Rotterdam is een ander verhaal. Rotterdam moet van vieze industrie en arbeid naar een globale stad, een andere economie. Dat betekent experimenteren en zoeken naar oplossingen om een plek te vinden tussen vergelijkbare globaliserende havensteden. Een eenduidige oplossing is er niet, daar is het veel te complex voor. Beetje hetzelfde als afvallen en dan op gewicht blijven terwijl je bent opgevoed met McDonalds.
Tegelijkertijd moet je als globale stad op lokaal niveau ook aantrekkelijk blijven. Die spanning tussen globaal en lokaal is ontzettend moeilijk, vooral voor een wederopbouw stad als Rotterdam. Volgens mij weten al die critici dit niet, of willen het niet snappen. Ze zullen waarschijnlijk ook niet de balans tussen de benaderingen ‘economische stad’, de ‘aantrekkelijke stad’ en de ‘emancipatorische stad’ kennen. Je kan niet alleen maar bezig zijn met het opknappen van je lokale (probleem)wijken. Je moet ook bedrieglijke yuppenhutten bouwen om 350.000 bezoekers in één week te krijgen die geld uitgeven. Je moet ook een en elite wolkenkrabbers bouwen om op postkaarten te komen en mee te doen in de globalisatie race.
Engelse grote steden en hun overheid experimenteren al tientallen jaren met de meest bizarre gebiedsontwikkeling projecten en processen om de zuigende kracht van de globale stad Londen te ontzien. Die steden zijn er ook nog steeds niet uit.
Als Rotterdam dit allemaal niet doet, zal het op de internationale markt genegeerd worden. Gaat Rotterdam weer lekker terug naar de oude arbeidersstad, maar is er dan wel voldoende werk? Breken we Station Kapsalon ook maar weer af om daar weer een authentieke, oerlelijke Rotterdamse arbeidersbetonbak neer te zetten.
Een voorbeeld: weten Arjen van Veelen en Zihni Özdil van het NRC artikel wel dat voorziet in broodnodige parkeerplaatsen in de regio, de vraag naar op dit moment ontbrekende (dure) woningen in het centrum, internationale allure en bovendien de bovenbouw privaat gefinancierd is? Ze blijken in ieder geval heel goed te weten hoe ‘de Rotterdammer’ is, wat het imago van Rotterdam moet zijn, dat de markthal gentrificeert (nu al!) en dat niemand staat te wachten op dure levenswaren en appartementen. Hebben ze allemaal door. Al die professionals werkzaam in de gebouwde omgeving snappen het niet, die bouwen een bedriegelijke yuppenhut. Ook dat weten ze heel goed trouwens, dat Rotterdam niet op allemaal yuppen zit te wachten.
Weet de alleswetende architectuurhistoricus van deze documentaire van De slag om Nederland wel dat leegstaande kantoren helemaal niet zo erg zijn als men denkt? Die lege Robeco toren staat daar prima, kost geen geld voor Rotterdam. Verder, is die leegstand zo bijzonder vergeleken met andere Nederlandse steden? Hebben ze dit soort cijfers wel begrepen? Ze kunnen beter een documentaire maken van Gouda en Nieuwegein, die staan pas echt voor een uitdaging met 30 % leegstand.
: er zijn zo veel zaken in de stedenbouw wat we niet begrijpen. Of je nou een bewoner, winkelier of hoogleraar stadsontwikkeling bent, allen hebben geen idee wat de beste aanpak is of hoe de (vastgoed)markt er over 20 jaar uit ziet. Dus: wees er van bewust dat je ergens weinig van weet. Know you unknowns and give it a break. Of kom met een oplossing die waarde toevoegt aan de stad.
