Luchtfoto van Washington, Amerika door Evgenia Parajanian (bron: Shutterstock)

Links en rechts kunnen niet zonder elkaar

6 september 2012

3 minuten

Nieuws De nieuwe lichting gebiedsontwikkelaars moet haar blikveld meer op het buitenland richten. Het wordt tijd dat we de internationale wereld dichterbij halen, aldus Geurt van Randeraat, programmadirecteur van de MCD, tijdens de opening van het nieuwe collegejaar. Nu al leven 3,5 miljard mensen in steden en dat zullen er de komende jaren alleen maar meer worden. Wat betekent dit voor ons vakgebied en welke lessen kunnen we leren uit het buitenland?

Het afgelopen jaar gaf Arun Jain, een bekende Amerikaanse ruimtelijk strateeg, voor MCD-cursisten zijn visie op planvorming in steden. Jain: ‘Onze quality of life hangt af van ons vermogen om met onzekerheid om te gaan’. De meeste stedelijke problemen zijn immers wicked problems (‘ontembaar’). Nieuwe plannen moeten de complexiteit van de stad als uitgangspunt hebben, in plaats van deze te simplificeren. Ook pleitte hij voor periodieke evaluatie van projecten na de oplevering. Beoordeel of het project een antwoord vormt op de problemen die de aanleiding ervan vormden. Zo kun je leren van datgene wat niet goed is gegaan.

De huidige tijd lijkt ruimte te bieden voor deze reflectie. Op 15 augustus jl. kopte de NRC: ‘Architect Marlies Rohmer deed iets heel ongewoons. Ze ging terug naar de gebouwen die ze ooit ontwierp. Veel leuke ideeën pakten heel anders uit. De bewoners klagen.’ Naast trots is er ontluistering. Niet alle idealen blijken gewaardeerd te worden. Zo verliest ontworpen collectiviteit het van individueel verlangen naar privacy in de Haagse studentenflat Bleijenburg. De wijk Stellinghof in Vijfhuizen kan op meer waardering rekenen, zowel bij de architect zelf als bij de bewoners. ‘Sterke, noeste concepten kunnen veel hebben is de les’, aldus Rohmer.

Links en rechts kunnen niet zonder elkaar - Afbeelding 1

‘Links en rechts kunnen niet zonder elkaar - Afbeelding 1’


Een motto waar Joost Schrijnen zich in zou kunnen vinden. Hij was door de MCD gevraagd de kansen te schetsen in tijden van crisis. Een belangrijke stelling in zijn betoog was dat de ruimtelijke ordening een belangrijke taak heeft in het samenbrengen van het individuele en het collectieve. Of anders verwoord: links en rechts kunnen niet zonder elkaar. Niet langer of dit, of dat, maar én én. Hierbij kunnen we leren van de Balkan, waar zelforganisatie een overlevingsstrategie is. Maar we hebben ook de grote schaal nodig, aldus Schrijnen. Groter denken biedt kansen. Hij noemde onder meer het doortrekken van de Randstadrail naar Scheveningen, waarmee Rotterdam een directe verbinding naar de kust krijgt.

Ook MCD-scriptieprijswinnaar Hans-Hugo Smit ziet kansen in de stad, mits er meer vraaggericht ontwikkeld wordt: ‘Gebiedsontwikkeling moet meer gaan aansluiten bij behoeften van eindgebruikers. Dat gebeurt nu niet voldoende, en dat gebeurt ook niet vanzelf. Daarvoor moeten partijen gewoontes en opvattingen uit het verleden herzien en institutionele barrières worden geslecht’. Een onderbouwd pleidooi voor zelfreflectie door professionals en het aangaan van het gesprek.

Gesprekken over de stad, haar bewoners en kansen. Veel ontwikkelingen kenmerken zich op dit moment door een lagere ontwikkelsnelheid, een divers en kleinschalig aanbod, strategieën voor tijdelijkheid en een roep om flexibiliteit. Robuuste concepten kunnen houvast bieden in onzekere tijden. Evenals kennis van en inleving in de behoefte van de uiteindelijke gebruikers. Mooie uitdagingen voor MCD 10, waarin professionals uit verschillende organisaties, links en rechts samenkomen.

Zie voor het complete verslag van de MCD bijeenkomst: ‘Een kans: dwars door de crisis heen’


Cover: ‘Luchtfoto van Washington, Amerika’ door Evgenia Parajanian (bron: Shutterstock)


Agnes Franzen door Ineke Oostveen (bron: Agnes Franzen)

Door Agnes Franzen

Strategisch adviseur SKG/TU Delft en medeoprichter/hoofdredacteur van Gebiedsontwikkeling.nu (2010-2017)


Meest recent

Skyline van Taipei in Taiwan door AaronChenPS2 (bron: Shutterstock)

Wie heeft het voor het zeggen in de stad?

Cinco Yu onderzocht hoe de combinatie van stedelijke transformaties en participatie uitpakt in Taipei. Het instrument van de ‘Inclusive Radar’ kan helpen om participatie meer te laten zijn dan een plichtmatig vinkje.

Onderzoek

3 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 2 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de huisjes

Deze week ging het op Gebiedsontwikkeling.nu veel over huisjes. Oude in bestaande wijken, nieuwe in Stockholm (van hout bovendien) en heilige die een rol spelen bij de verkiezingen (en misschien wel omver moeten).

Weekoverzicht

2 oktober 2025

Kanaleneiland Utrecht door Teun van den Ende (bron: Teun van den Ende)

Erfgoed en leefbaarheid: lessen voor de wijkaanpak?

Onderzoeker Teun van den Ende ging in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heel Nederland door om het antwoord te vinden op de vraag: welke rol speelt cultureel erfgoed voor de leefbaarheid van een wijk?

Uitgelicht
Onderzoek

2 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op