Nieuws 'Particuliere wensen', onder deze noemer joeg Hans-Hugo Smit, werkzaam bij MAB Development, het debat in de praktijkredactie van Gebiedsontwikkeling.nu aan. Met uitzicht vanuit de MAB-toren op het Haagse Hoogbouw landschap gaf hij een inleiding op het onderwerp van zijn afstudeerscriptie ‘Binnenstedelijke balkons in beeld’. Ontwerpers, beleidsmakers en projectontwikkelaars leven in totaal verschillende werelden. Een regelrechte hindernis voor een meer klantgerichte wijze van binnenstedelijk ontwikkelen, aldus Smit.
Neem bijvoorbeeld de wens voor een balkon bij appartementen. Een aspect dat door veel partijen nog te weinig op waarde wordt geschat. Niet slim gezien de consumentenvraag en ook niet bezien vanuit de haalbaarheid. Volgens Michiel Mulder onderzoeker bij het EIB scheelt het in de vraagprijs grofweg 24.000 euro een appartement met of zonder balkon.
Het onderwerp ‘particuliere wensen’ leeft, blijkt ook uit diverse verslagen en actuele bijdragen voor Gebiedsontwikkeling.nu. Er is een brede overeenkomst dat we in Nederland de omslag moeten maken van kwantiteit naar kwaliteit. De vraag hoe brengt echter de nodige discussie los. Zo spreekt Jos Feijtel over de sekte van het (C)PO. Zover kwam het niet in het debat binnen de praktijkredactie. Daar heerste overeenstemming dat (C)PO een belangrijke vraag is, maar wel slechts een niche bedient. De Duitse hoogleraar Leonard Schenk bevestigde onlangs dat beeld, althans voor wat betreft de Duitse markt. Veel consumenten willen helemaal niet zelf bouwen en zeker niet het risico lopen dat bij het ontwikkelen van vastgoed hoort. Niet te min staan we zoals Stefan Schuwer in een reactie op Jos Feijtel verwoordt ‘voor de opgave om vitale wijken te maken’. Hierbij past niet het afgeven op succesvolle voorbeelden, maar zelf het goede voorbeeld geven. Doen.
Dat lijkt uit het uit het hart gegrepen voor de jonge generatie van de praktijkredactie. Zij zien dat veel partijen vastzitten in het ‘oude’ denken over grond en contracten. Met als gevolg een sterke interne focus. En nog veel te weinig echt loslaten. Misschien is de urgentie nog niet groot genoeg? In ieder geval is het hoog tijd om te stoppen met denken in verboden. Er zijn genoeg kansen voor verandering, nieuwe mogelijkheden. Dat betekent meestal wél een kleinere schaal, niet meer met 1000 tegelijk. Mogelijkheden zijn er echt wel, juist ook voor het vak projectontwikkeling. Ontwikkelaars moeten echter veel meer dan in het verleden hun toegevoegde waarde zichtbaar maken. Uitleggen waar je goed in bent. Innovatie is broodnodig. Innovatie op het gebied van kostenreductie in combinatie met kwaliteit en integrale afwegingen. Met daadwerkelijke aandacht voor het begrijpen van de klant via co-creatie. Dit hoeft niet perse met de directe eindgebruiker, maar kan ook via experts of focusgroepen, zoals bijvoorbeeld het project Strijp R illustreert. En professionalisering zit soms ook in eenvoudige zaken. ‘Bij een nieuwe auto accepteer je toch ook geen kras, bij oplevering’? En kunnen we van de auto-industrie ook niet iets leren als het om merkbeleving gaat? Bij huizen is dit onderscheid nu veel minder expliciet. Veelal zie je het wel bij meer kleinschalige initiatieven waarbij de ontwikkelaar ook als een soort bouwheer fungeert. Of bij Ikea die in Londen eenvoudige en goedkope woningen ontwikkeld. In Nederland onmogelijk door het Bouwbesluit.
Tot slot. Het is tijd om mentaal af te waarderen. De sleutel voor de toekomst volgens deze generatie? Met oog voor de belangen van ‘je bedrijf’, als mens vandaag een bijdragen leveren aan een duurzame gebouwde omgeving.
Met dank aan de praktijkredactie:
- Hans-Hugo Smit, MAB Development
- Nanne Koot, gemeente Amsterdam
- Jeroen Hutten, NBW en Nidoo
- Ernest Pelders, ATOsborne
- David van de Steen, Yacht
- Lisette Nijs, gemeente Rotterdam
- Helma Born, Procap
Cover: ‘2012.05.29_loskomen uit oude patronen_333’
Door Agnes Franzen
Strategisch adviseur SKG/TU Delft en medeoprichter/hoofdredacteur van Gebiedsontwikkeling.nu (2010-2017)
