2014.05.13_Meer rendement van spoor en station

Meer rendement van spoor en station

13 mei 2014

2 minuten

Onderzoek Transit oriented development, TOD, wordt veelal gezien als het concentreren van ruimtelijke activiteiten op en rond stations. In de rapportage van VerduS wordt een ruimere scope gehanteerd. Niet alleen de programmering van activiteiten in en rond stations maar ook het (in samenhang daarmee) verbeteren van de performance van het railnetwerk is onderwerp van deze rapportage. De focus in de rapportage is de wens en de noodzaak om te komen tot een groter maatschappelijk en ruimtelijk-economisch rendement van publieke investeringen in stations en in het spoor. Met andere woorden: er wordt naar dit onderwerp gekeken met een ‘beter benutten’- bril.

Het beter benutten van de relatie tussen stations en het railnetwerk

Een van de boodschappen die in de rapportage van VerduS naar voren komt is dat het maatschappelijk en het ruimtelijk-economisch rendement van publieke investeringen in spoor en stationsomgevingen te laag is en vraagt om innovaties. Voor een substantiële verbetering van de kansen voor TOD zijn volgens het onderzoek innovaties nodig in drie domeinen: rail/ruimte, proces/sturing en beleid/instrumentarium. Het gaat voor het merendeel om institutionele innovaties, met andere woorden om verandering van posities, gedrag en prestaties van bij TOD betrokken partijen. In het rapport wordt wel benadrukt dat innovaties vragen om mensen en instituties die innovaties willen ontwikkelen en ‘organiseren’. TOD-innovaties zijn ook mensenwerk en misschien nog wel meer dan innovaties op andere gebieden. Het gaat bij TOD immers vooral om institutionele innovaties, andere keuzes, ander gedrag. De politiek, de samenleving en de sector zelf moet in beweging komen.

Een ander belangrijk aandachtspunt is dat gebiedsontwikkeling rond stations en verbetering van de prestaties van het railnetwerk (=TOD) om een samenhangende aanpak vraagt. Die is er nu niet of onvoldoende. Kansen voor TOD doen zich vooral voor op drukke railcorridors, op middelgrote stations (gebiedsontwikkeling) en kleinere stations (bereikbaarheid, multimodale ontsluiting). TOD heeft op dit moment echter een lage urgentie, zowel politiek als maatschappelijk, en dat geldt ook voor de gevoelde urgentie bij vervoerders op het spoor. Zonder een sterkere maatschappelijke betrokkenheid (publieke participatie) zal TOD geen hogere positie op de politiek-bestuurlijke agenda verwerven.

Wat moet er kortom gedaan worden en door wie, om meer rendement uit publieke investeringen in het railnetwerk en in stations te halen dan nu het geval is? Hoe kunnen we die investeringen beter benutten door het inzetten van TOD, door op het spoor gerichte gebiedsontwikkeling? In de rapportage van VerduS worden de volgende agenda’s voor de komende jaren bescheven: ‘Een maatschappelijke agenda, het moet beginnen bij burgers en hun instituties. Een politiek-bestuurlijke agenda, zonder een politieke keuze en beslissing geen TOD beweging. En een kennisagenda, de kennishuishouding moet meer naar de praktijk(vraag) worden gebracht.’


Cover: ‘2014.05.13_Meer rendement van spoor en station’



Meest recent

Fietspad langs fruitbomen in bloesem, Betuwe door Wolf-photography (bron: Shutterstock)

TNO en RIVM ontwikkelen universele indicatorenset voor een gezonde leefomgeving

Hoe maak je een leefomgeving gezond? TNO en RIVM sloegen de handen ineen en presenteren een basisset indicatoren. De set helpt professionals bij het meten, monitoren en verbeteren van een gezonde leefomgeving.

Analyse

21 mei 2025

Stadsveteraan, Amsterdam door AM (bron: AM)

Zo is (sociale) woningbouw voor senioren in de stad wél mogelijk

De vergrijzing neemt toe, maar het aantal seniorenwoningen groeit nauwelijks door hoge kosten en weinig beschikbare grond. Twee Amsterdamse sociale woonconcepten voor senioren lukt het wél. Wat valt hiervan te leren?

Uitgelicht
Casus

21 mei 2025

Surveillance Software in Tallinn door Gorodenkoff (bron: Shutterstock)

De opmars van AI, dit is een routekaart voor toekomstbestendige steden

De opkomst van AI zorgt voor nieuwe ontwikkelingen rondom stedelijk beleid en beheer. Internationaal onderzoek brengt in kaart hoe 250 steden wereldwijd de mogelijkheden van AI verkennen of dit al inzetten om complexe uitdagingen aan te pakken.

Onderzoek

20 mei 2025