Tijdelijk onderkomen Tweede Kamer door Roel Wijnants (bron: Flickr)

“Ondanks de toegezegde miljarden komen we geen stap verder”

24 september 2021

3 minuten

Nieuws De langetermijnvisies bleven zoals verwacht grotendeels uit, maar toch stonden verschillende gebiedsontwikkeling-thema’s hoog op de agenda tijdens Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen. Hoogleraar gebiedsontwikkeling en dijkgraaf Co Verdaas analyseert de uitkomst en is teleurgesteld. “Het is het maximale wat je had kunnen verwachten, maar het is niet genoeg.”

De woningnood en het klimaatprobleem waren de afgelopen dagen twee van de centrale thema’s in Den Haag. Van de Troonrede van koning Willem-Alexander tot de debatten in de Tweede Kamer tijdens de Algemene Beschouwingen: deze twee cruciale onderdelen van gebiedsontwikkeling waren nooit ver weg.

2 miljard

Het belang van deze thema’s kwam ook naar voren in de financiële plannen. Een miljard euro extra voor de woningmarkt om sneller betaalbare woningen te kunnen bouwen, ruim 1,3 miljard voor de verdere verduurzaming van gebouwen en woningen, en 6,8 miljard extra voor het aanpakken van klimaatverandering.

Gisterenavond kwam daar nog als klap op de vuurpijl de verlaging van de verhuurderheffing met 500 miljoen bij. Ook worden de energiekosten van burgers met 375 miljoen euro verzacht. Deze nieuwe plannen zijn onderdeel van de deal van in totaal 2 miljard euro tussen de oude coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, gesteund door oppositiepartijen PvdA en GroenLinks.

Chagrijn

“Het is het maximale wat je had kunnen verwachten, maar het is niet genoeg.” Zo vat hoogleraar gebiedsontwikkeling en dijkgraaf Co Verdaas de plannen samen. Hij roemt de aandacht die er is voor de verschillende thema’s binnen zijn vakgebied, maar hij mist een samenhangend perspectief en aandacht voor de uitvoering - ondanks het feit dat hij die ook niet had verwacht. “Het is niet meer dan een begin”, zo omschrijft hij de Prinsjesdag-plannen. “Inhoudelijk perspectief voor de middellange termijn ontbreekt, omdat de Tweede Kamer te klein was geweest als het demissionaire kabinet dat wél had gedaan. Logisch, maar het helpt niet om tot resultaat te komen.”

Je hebt niets aan een miljard voor extra woningen als je geen rekening houdt met de stikstofuitstoot

Verdaas is wel blij met de urgentie waarmee het klimaatdebat door nagenoeg alle partijen wordt gevoerd. “Klimaat als item begint politiek neutraal te worden. Bijna alle partijen praatten de afgelopen dagen in termen als: dit is het moment, we moeten wat doen. Samen met de woningmarkt gaat dit thema niet meer van de agenda. Dat is positief. De fase van agendering is geweest, maar nu moeten er ook plannen gemaakt worden.”

Want ondanks de miljarden die nu al worden vrijgemaakt voor klimaat en woningbouw, weet Verdaas ook dat de echte knopen pas worden doorgehakt als er een nieuw kabinet komt. “Er is een miljard vrijgemaakt voor de woningmarkt, maar Ollongren gaat samen met de Kamer invullen hoe dat geld precies wordt besteed. Het chagrijn in de Tweede Kamer over het ontbreken van perspectief is logisch, maar het kabinet kan ook niet veel meer.”

Geen stap verder

Wonderen had de hoogleraar gezien de positie van het demissionaire kabinet dus niet verwacht, wat niet wegneemt dat Verdaas zich zorgen maakt om het gebrek aan samenhang tussen de gepresenteerde plannen. “Tot een paar jaar geleden konden we per project met elkaar polderen, deed iedereen wat water bij de wijn en gaven we elkaar aan het eind een hand. Dat kan nu echt niet meer. De opgaven zijn nu zo groot dat alles met elkaar samenhangt. Je hebt niets aan een miljard voor extra woningen als je geen rekening houdt met de stikstofuitstoot.”

Verdaas miste in de plannen en het debat de afgelopen dagen daarom de bereidheid van de partijen om de samenhang tussen belangrijke thema’s onder ogen te zien. “Het besef dat dit soort projecten regionaal of zelfs nationaal richting nodig heeft is er niet. De oplossingen voor klimaat, stikstof, bereikbaarheid, woningmarkt en energietransitie moeten op systeemniveau gevonden worden. Anders komen we ondanks alle toegezegde miljarden geen stap verder. Dat inzicht is nog niet ingedaald.”

Niet alleen onder politici leven de thema’s waar zij deze week over onderhandelden. Uit het Prinsjesdagonderzoek van EenVandaag, gehouden onder ruim 26 duizend respondenten, blijkt dat woningmarkt het belangrijkste thema is waar het nieuwe kabinet mee aan de slag moet.

Nog nooit eerder peilde EenVandaag naar eigen zeggen de woningmarkt als belangrijkste thema; vorig jaar kwam het onderwerp niet verder dan de negende plek. 78 procent wil dat er een aparte minister voor Wonen komt. Daarnaast wil 63 procent van de respondenten dat er in het nieuwe kabinet een minister komt voor klimaat, milieu en duurzaamheid.


Cover: ‘Tijdelijk onderkomen Tweede Kamer’ door Roel Wijnants (bron: Flickr)


Jasper_monster_sandervanwettum door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Jasper Monster

Redacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Almere. Nederland door Pavlo Glazkov (bron: Shutterstock)

Van NOVEX-gebieden leefbare stadsdelen maken, dan helpt samen leren

In de NOVEX-gebieden is het bouwen van genoeg woningen lang niet de enige uitdaging voor gebiedsontwikkelaars. De inzet moet zijn leefbare stadsdelen te maken, met genoeg sociale en maatschappelijke voorzieningen. Maar hoe?

Onderzoek

2 december 2024

Haan & Laan door Esther Dijkstra (bron: estherdijkstra.com)

Goes Noordoost: wat vinden Haan & Laan er eigenlijk van?

Haan & Laan recenseren Nederlandse gebiedsontwikkelingen. Mooie plannen genoeg, maar hoe pakken ze in werkelijkheid uit? In deze aflevering Goes Noordoost met bijzondere aandacht voor de wijken Noordhoek en Mannee, waar de dichtheid wel heel laag is.

Casus

29 november 2024

GO weekoverzicht 28 november 2024 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week waarin bleek dat samenwerking in gebiedsontwikkeling écht loont

Deze week bleek weer eens hoe krachtig samenwerking in het vakgebied kan zijn. Zes gemeenten kregen samen groen licht voor zes gebiedsontwikkelingen rondom stations en de SKG-Kring van Adviseurs benadrukte de waarde van slimme samenwerkingen.

Weekoverzicht

28 november 2024