2013.05.25_Oostelijke eilanden_1_660

Oostelijke Eilanden – regelarme gebiedsontwikkeling

25 mei 2013

3 minuten

Nieuws De Oostelijke Eilanden zijn een eigenzinnig stuk binnenstad met ruimte voor verandering en hergebruik. Onder begeleiding van Urhahn Urban Design en Stipo hebben bewoners, ondernemers, eigenaren, corporaties en de gemeente Amsterdam in de afgelopen maanden een streefbeeld gemaakt voor de regelarme ontwikkeling van de Oostelijke Eilanden in de komende 20 jaar. De Oostelijke Eilanden worden hierin getypeerd als ‘Klein Berlijn’, een regelarme zone met ruimte voor initiatieven, voortbouwend op het verleden en sociaal betrokken. Tijdens een werkconferentie op donderdag 23 mei zullen de uitkomsten van de collectieve planvorming aan alle belangstellenden worden voorgelegd. Iedereen uit de buurt is welkom om aan deze sessie deel te nemen.

De kernwaarden van dit Berlijngevoel dienen nu als onderlegger voor de het gezamenlijke toekomstbeeld. De kernwaarden zijn: spontaan: open, regelvrij, initiatiefrijk

  • eigenzinnig: autonoom, milieubewust, sociaal hart, uitgesproken
  • verborgen: gevarieerd, hybride, verborgen schatten, je moet er moeite voor doen
  • ondernemend: werkersmentaliteit, activisme, sociaal ondernemerschap, kunstenaars

Ooit waren de Oostelijke Eilanden het grootste industriële complex ter wereld. Al sinds de tijd van de VOC wordt hier in de nabijheid van de werkplaatsen ook gewoond. Nu de industrie uit de buurt is verdwenen wordt hier op kleinschaligere maar veelzijdigere manieren gewerkt, maar zijn ook rustige groene wooneilanden te ontdekken. Deze menging van werken en wonen zorgt voor levendigheid op verschillende momenten van de dag. Tegelijkertijd zullen de Eilanden een Berlijnse relaxedheid en ‘schoon-lelijkheid’ blijven behouden. Naast wonen en werken is er een rijke mix van horeca, winkelen in speciaalzaken, gezelligheid, kunst en cultuur te vinden. Van binnen zijn de buurten rustig, langs de hoofdwegen is het levendiger geworden.

De toekomstige aanpak zet in op flexibiliteit en veranderlijkheid, met tijdelijkheid als permanente toestand. Door de Eilanden uit te roepen tot ‘vrijstaat’ – een regelarme zone – wordt ruimte geboden voor eigen initiatief, spontaniteit en menging. Het bestaande vastgoed is leidend, her en der komen nog toevoegingen maar er is geen sprake van grootschalige sloop. Het gebied ontwikkelt zich vanuit eigen kracht verder. Eigen initiatief uit zich bijvoorbeeld in zelfbouw, in de uitbreiding van bestaande panden, in collectieve tuinen en sociaal ondernemerschap.

De geschiedenis staat centraal bij de ontwikkelingen. De haven- en waterstructuur is beter benut, het nautisch erfgoed vergroot, en het verleden van de admiraliteit is te zien. De inhoud van de musea is verbonden met wat je in de buurten aantreft. De identiteitsdragers zijn de dragers geworden voor de ontwikkeling van het gebied. De ‘parels’ staan in de spotlight en zijn onderling verbonden.

Oostelijke Eilanden – regelarme gebiedsontwikkeling - Afbeelding 1

‘Oostelijke Eilanden – regelarme gebiedsontwikkeling - Afbeelding 1’


Tenslotte zal er ook meer ruimte zijn voor ontmoetingen. Er zijn veel kleinere ontmoetingsplekken met de Oosterkerk als de centrale plek voor iedereen. Een betere openbare ruimte geeft ruimte voor gezelligheid. De wandelroutes langs het water zijn sterk verbeterd, de kades dichter bij het water gebracht en de sfeer verbeterd. De Eilandenboulevard is verkeersluw met brede stoepen. Dankzij logischere fietsroute(s) van CS via Oostelijke Eilanden naar het Funen zijn de Eilanden beter verbonden met de rest van de stad.

Om tot dit streefbeeld te komen zijn een aantal opgaves geformuleerd, variërend van het aantrekkelijker maken van de kades rond de Nieuwe Vaart tot het benutten van de hoven voor ontmoeting. De ideeën worden stap voor stap opgenomen in het meerjaren programma van het stadsdeel, maar bij alle acties is er meer nodig dan alleen geld van het stadsdeel: alleen met betrokkenen en actieve buurtbewoners en ondernemers kunnen de ideeën gerealiseerd worden.

Het boekje met uitleg over de streefbeelden is hier te downloaden.

Oostelijke Eilanden – regelarme gebiedsontwikkeling - Afbeelding 2

‘Oostelijke Eilanden – regelarme gebiedsontwikkeling - Afbeelding 2’



Cover: ‘2013.05.25_Oostelijke eilanden_1_660’



Meest recent

Luchtfoto van Groningse wijk Vinkhuizen uit 2019 door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Sociaal bouwmeester Ivan Nio pleit voor een andere blik op samen leven in de stad

De stad Groningen heeft een lange traditie in bouwkundige bouwmeesters. Sinds vorig jaar is daar een sociaal bouwmeester, die de stenen en mensen meer bij elkaar moet brengen. Ivan Nio vertelt over zijn eerste jaar in deze functie.

Uitgelicht
Interview

21 oktober 2025

Zwemmen in de Rotterdamse Rijnhaven door Jan de Groen (bron: Swimmable Cities)

De stad vernieuwen vanuit het water: zwemmen geeft vaart aan transitie en transformatie

Zwemmen in de stad kan werken als motor voor duurzame gebiedsontwikkeling. Maar het realiseren van de juiste voorzieningen vraagt wel lef van betrokkenen. Op bestuurlijk, organisatorisch en maatschappelijk vlak.

Onderzoek

21 oktober 2025

Middeleeuws kasteel in Carcassonne, Frankrijk door Georgios Tsichlis (bron: Shutterstock)

Dor hout

Juridische spelregels zijn lang niet altijd dé spelbreker voor een succesvolle project- of gebiedsontwikkeling. Manfred Fokkema kapt wat dor hout in het alsmaar uitdijende oerwoud aan omgevings-, aanbesteding-, staatssteun- en Didam-regels.

Analyse

20 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op