Het College van Rijksadviseurs richt zich in zijn rapport ‘Naar een gezonde stad te voet’ (pdf) op interventies die de leefomgeving overzichtelijker en aantrekkelijker maken, plus een menselijke maat geven. Dit moet mensen aanzetten vaker te gaan wandelen.

Erfenis van de auto

In het rapport gaan de onderzoekers in op de zegeningen van lopen. Het is bekend dat bijna de helft van de Nederlanders van twintig jaar of ouder met overgewicht kampt. Lopen kan helpen dat individuele en maatschappelijke gezondheidsprobleem binnen de perken te houden. Er zijn meer voordelen: wandelen maakt het gemakkelijk andere mensen te ontmoeten en kan daardoor bijdragen aan de aanpak van eenzaamheid, ook zo’n grotestedenprobleem. Bovendien kost lopen geen cent en levert wandelen geen bijdrage aan de luchtvervuiling.

In de afgelopen jaren is er in diverse gemeenten steeds meer aandacht gekomen om wandelen in steden te stimuleren. Onder andere in Rotterdam wil men graag van het imago van autostad af. De erfenis uit de jaren zestig, toen steden werden ingericht op automobiliteit, is echter nog sterk aanwezig. Het College van Rijksadviseurs richt zich in zijn rapport op bestaande Rotterdamse wijken en kiest daarvoor vier typen: de stadsvernieuwingswijk Het Nieuwe Westen, de naoorlogse wijk Ommoord, woonerf Boomgaardshoek in Hoogvliet en bedrijventerrein Spaanse Polder.

Toegevoegde waarde

De onderzoekers leggen de vier wijken langs de meetlat van drie aspecten die essentieel zijn voor wijken om aantrekkelijk te zijn voor mensen om te gaan lopen. Nabijheid van voorzieningen, het comfort van de openbare ruimte, en verrijking, wat simpel gezegd wil zeggen dat er iets te beleven moet zijn als je ergens naartoe loopt. Dat laatste punt is volgens de onderzoekers het meest essentiële verschil tussen wandelen en autorijden of fietsen: “De efficiëntie van lopen zit niet in snelheid maar in de kwaliteit en de toegevoegde waarde van de wandeling.” 

Voorzieningen en groen

Hoewel de vier Rotterdamse wijken sterk van elkaar verschillen in voetgangertoegankelijkheid, is het opvallend dat er ook overeenkomsten zijn in de voorgestelde interventies van de actie-onderzoekers. Zo wordt in alle vier de voorbeelden gewezen op het belang van een mix van voorzieningen in de buurt, het verbinden van die voorzieningen en de aanwezigheid van aantrekkelijk groen.

Cover: Pxfuel