senioren huisvesting in Oldenzaal door hans engbers (bron: Shutterstock)

Ouderen op de woningmarkt: feiten en cijfers

27 mei 2014

2 minuten

Nieuws Er is helemaal geen massale vraag naar seniorenwoningen en geen ‘’bouwachterstand’’ voor deze doelgroep. De meeste ouderen willen namelijk niet verhuizen; rond hun zestigste nog wel een beetje, maar daarna steeds minder. Deze twee stellingen die ik onlangs in een artikel poneerde, hebben veel reacties opgeroepen. Men vraagt onder meer naar het onderzoek dat de stellingen onderbouwt. Daar ga ik in dit artikel op in.

De smaken in dit discours zien er grofweg als volgt uit:
• Senioren verhuizen massaal naar levensloop bestendige woningen. Dit doen niet alleen degenen die al zorgbehoevend zijn, maar ook degenen die anticiperen op een zorgvraag. Door dit gedrag zal er een groot tekort ontstaan naar vooral gelijkvloerse woningen, voornamelijk appartementen.
• Een ander scenario gaat uit van een variant waar senioren vooral blijven zitten waar ze zitten. Ze anticiperen niet op de zorgvraag. Hun voornaamste motief is dat ze niet willen verhuizen. Zeker de naoorlogse generatie woont goed. Vaak in een grote koopwoning. Deze staat veelal in een voor hun prettige buurt waar ze al hun sociale contacten voorhanden hebben.
• Een tussenvariant hierop is dat senioren vooral blijven zitten waar ze zitten omdat ze niet ‘’mogen’’ verhuizen. Regelgeving (zorgzwaarte-indicaties) belemmert hun te gaan wonen in de complexen waar ze wel de zorg krijgen die ze zouden willen ontvangen.

Inzet van deze discussie is de nieuwbouwprogrammering voor de komende decennium. Moeten we massaal ‘’seniorenwoningen’’ gaan bouwen of niet?
Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft in haar studie “Vergrijzing en woningmarkt” (2013) onderzoek gedaan naar dit thema. Een aantal uitkomsten haal ik hier aan. Daarnaast heeft de Rabobank samen met Bouwfonds Ontwikkeling een uitgebreide woningmarktstudie verricht in Noord- Brabant getiteld “Wie vraagt bepaalt”(2014). Dit betreft een woonwensenonderzoek in de vier grootste steden van Brabant, namelijk Breda, Den Bosch, Eindhoven en Tilburg.

Vergrijzing

De Nederlandse bevolking vergrijst sterk. In totaal verdubbelt het aantal 65-plussers van 650.000 naar 1,3mln. in de komende tien jaar. Er is zelfs sprake van een dubbele vergrijzing, want het aandeel 80-plussers verdubbelt ook.
Er zijn wel regionale verschillen. Buiten de Randstad neemt de vergrijzing relatief harder toe dan binnen de Randstad. In grote steden is de vergrijzing relatief het laagst. Utrecht is de enige gemeente die (in procentuele zin) helemaal niet vergrijst.


Cover: ‘senioren huisvesting in Oldenzaal’ door hans engbers (bron: Shutterstock)


Friso de Zeeuw door - (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Door Friso de Zeeuw

Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft


Meest recent

Een bovenaanzicht van een parkeerplaats door Bjorn Beheydt (bron: shutterstock)

Wat te doen met al die parkeerplaatsen? Twee voorbeelden van groot tot klein

Moeten we de automobiel nog wel zo’n prominente plek geven in de stad? Zijn er geen andere oplossingen denkbaar, die meer doen voor leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit? Twee projecten, in Texas en Nijmegen, laten zien dat het ook anders kan.

Analyse

9 juli 2025

Heerhugowaard door Rudmer Zwerver (bron: shutterstock)

Het vereveningsfonds: meer sturingskracht voor betaalbare nieuwbouw

Gemeenten zonder veel grond in eigendom kunnen met het vereveningsfonds sturen op het realiseren van betaalbare woningen. Platform31 bracht de ervaringen in drie gemeenten in beeld.

Onderzoek

9 juli 2025

Large Brown Meeting Table door Rawpixel.com (bron: shutterstock)

Ontwerpkracht moet een betere plek krijgen aan de bestuurstafels

Jutta Hinterleitner, Karin Peeters en Taco Postma schreven in opdracht van Platform Ontwerp NL een essay over hoe de kloof tussen ontwerp(ers) en bestuurders kan worden gedicht. Daarvoor werden negen projecten aan een analyse onderworpen.

Analyse

8 juli 2025