Thumb_wet en regelgeving_0_1000px

Publieke zaken in de marktsamenleving

29 mei 2012

2 minuten

Onderzoek Overheidsbeleid gericht op het bevorderen van marktwerking kon lange tijd op brede maatschappelijke en politieke steun rekenen. In het afgelopen decennium is het marktwerkingsbeleid echter in toenemende mate onderwerp van debat geworden. Daarbij heeft de discussie gaandeweg een ruimer karakter gekregen. Nu staan vragen over maatschappelijke ordening gericht op de behartiging van zaken van publiek belang voorop. In dit advies aan de regering betoogt de wrr dat zulke vragen om een bredere leest vragen dan waarop het marktwerkingsbeleid is geschoeid. Die verbreding raakt zowel de verantwoordelijkheden van de overheid, als van marktpartijen en de samenleving.

Aan het beleid dat vanaf de jaren tachtig inzette op ‘meer markt, minder overheid’ lagen uiteenlopende overwegingen ten grondslag. Nieuwe economische inzich- ten hadden het perspectief op en de waardering voor de markt veranderd en tot nieuwe ideeën over de rol van de overheid in de economie geleid. Daarnaast dwongen diverse factoren de overheid tot heroverweging van haar taken, zoals begrotingstekorten en reguleringsproblemen die veroorzaakt werden door de economische globalisering en de toegenomen differentiatie van de samenleving. Overheden hebben zich in reactie daarop teruggetrokken op tal van terreinen waar zij voorheen actief waren, om zich er vervolgens in een andere rol toe te gaan verhouden. In enkele decennia heeft zich daardoor een ingrijpende transformatie van maatschappelijke verhoudingen voltrokken. Hoewel markten van alle tijden zijn, kan vanwege de toegenomen rol van marktwerking en de repercussies die dit op allerlei maatschappelijke gebieden heeft gehad, de huidige maatschappij als een ‘marktsamenleving’ worden getypeerd.

De omstandigheden die mede de aanzet vormden voor het marktwerkingsbeleid zijn niet verdwenen. Vragen over de verhoudingen tussen markten, overheid en samenleving zullen dan ook politieke aandacht blijven eisen. In de tussentijd is er echter de nodige ervaring opgedaan met het marktwerkingsbeleid en is er veel discussie over gevoerd. Dit rapport analyseert die ontwikkelingen en geeft advies over de politieke vragen die bij maatschappelijke ordening rijzen. Langs welke weg ontstaat helderheid over wat als zaak van publiek belang moet worden aangemerkt en als zodanig moet worden behartigd? Wie moeten hoe en wanneer bij dit alles institutioneel betrokken worden? En meer specifiek: welke rollen komen de overheid toe? Welke rollen zijn weggelegd voor marktpartijen? En welke voor de samenleving?

Zie voor de volledige publicatie:


Cover: ‘Thumb_wet en regelgeving_0_1000px’



Meest recent

Parc Parijsch speelcircuit door AM Landskab (bron: AM Landskab)

Van kostenpost naar waardecreatie: groen als strategische troef

Hoe zorgen we ervoor dat groen volwaardig wordt meegenomen bij nieuwe uitbreidingslocaties? Anne-Mette Andersen oefende een jaar lang met diverse partijen in de provincie Utrecht. Ze zet haar lessen en de koppelkansen op een rij.

Onderzoek

14 februari 2025

Weekoverzicht week 6 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was een week van zoeken naar de beste balans

Deze week zoeken we op Gebiedsontwikkeling.nu naar het goede evenwicht: tussen plannenmakers en overheden, in de verhouding tussen maatschappelijke en financiële waarde en zelfs in opgewekte versus geconsumeerde elektriciteit op wijkniveau.

Weekoverzicht

13 februari 2025

Windmolenconstructie in Almere Pampus, Flevoland, Nederland. door Pavlo Glazkov (bron: shutterstock)

De balanswijk als oplossing voor netcongestie met de netbeheerder als gebiedsontwikkelaar

In Almere ontwikkelen netbeheerder, gemeente én private partijen een ‘balanswijk’, die een blauwdruk moet vormen voor energieneutrale wijken overal in Nederland.

Uitgelicht
Casus

13 februari 2025