13 februari 2013
2 minuten
Als de beleidsonrust is verdwenen, zal de structurele krapte op de Nederlandse koopwoningmarkt zorgen voor het loskomen van de latente vraag met een opwaartse druk op de huizenprijzen. Dat schrijven economen van de Rabobank in het verschenen Kwartaalbericht Woningmarkt. In het vierde kwartaal van 2012 stabiliseerden de prijzen en werden er per saldo meer woningen verkocht dan op basis van het aantal voorlopige koopovereenkomsten in het derde kwartaal mocht worden verwacht. Reden voor de toegenomen vraag was dat huishoudens die voor 1 januari 2013 een voorlopige koopovereenkomst tekenden nog konden profiteren van de gunstigere hypotheekvoorwaarden. De extra vraag naar koopwoningen leidde ertoe dat de transactieprijs van koopwoningen aanzienlijk minder hard daalde dan in de kwartalen ervoor. Minstens zo belangrijk was de stijging van het aantal woningoverdrachten en het aantal voorlopige koopovereenkomsten.
Naar verwachting zal de economische situatie in 2013 nog niet significant verbeteren ten opzichte van 2012. Prijzen van bestaande koopwoningen zullen in de eerste maanden van 2013 onder druk blijven staan. Ook zijn nu de maandlasten bij eenzelfde hypotheeksom ongeveer 15% hoger dan voor 1 januari 2013, wat zorgt voor een structureel effect op de vraag (ceteris paribus) waardoor de huizenprijzen structureel enkele procentpunten lager uitkomen. De beleidsonzekerheid, zowel in Nederland als in Europa, is echter wel minder dan vorig jaar. Sinds het derde kwartaal van 2008 zijn de prijzen in het goedkopere segment - appartementen en tussenwoningen - bijvoorbeeld minder hard gedaald dan vrijstaande woningen. Oorzaak hiervan is de grotere vraaguitval in het duurdere segment. Zo hebben bestaande woningbezitters naast het doorstromen naar een volgende woning de optie om de bestaande woning te verbouwen.
De vooruitzichten voor 2013 mogen dan niet bijzonder rooskleurig zijn, maar op de middellange termijn verwachten de Rabo-economen een gematigde opleving van zowel de woningprijzen als de woningbouw. Het ingezette beleid van het kabinet Rutte II en de hoop en het perspectief dat minister Blok van Wonen de al decennia durende discussie over woningmarkthervormingen kan afsluiten, bieden kansen op een stabiele woningmarkt. Immers, als anderen het overheidsbeleid breed omarmen, dan keert het vertrouwen op de woningmarkt terug. Maar op de kortere termijn zal het herstel vooral moeten voortkomen uit een opleving van de economie en de koopbereidheid bij consumenten.
