Birdview Nederland landschap -> Photo by Mika Korhonen on Unsplash door Mika Korhonen (bron: Unsplash)

Rijksadviseurs pleiten voor minister van Ruimte

25 november 2020

3 minuten

Nieuws Er is een minister van Ruimte nodig om de grote opgaven waar Nederland voor staat in goede banen te leiden, een nieuwe bewindspersoon met een eigen mandaat en budget. Dat schrijft het College van Rijksadviseurs in het advies ‘Een Minister van Ruimte’.

Het Rijk presenteerde dit najaar de Nationale Omgevingsvisie, waarin het de ambitie toont om de grote opgaven waar Nederland voor staat in samenhang aan te pakken. Als deze integraal worden aangepakt, met oog voor de lange termijn, kan Nederland mooier en rijker uit deze operatie tevoorschijn komen. Dit vergt een actieve en voortvarende regie van het Rijk. Maar het Rijk is daar nu onvoldoende goed voor toegerust, schrijven de Rijksadviseurs Berno Strootman, Daan Zandbelt en Rijksbouwmeester Floris Alkemade in het advies aan het Rijk. Het opereert sectoraal en heeft te weinig kennis in huis.

Minister van Ruimte

Het College van Rijksadviseurs pleit voor een volwaardig ministerie van Ruimte, dat als verbindend departement strategie aan uitvoeringskracht koppelt, in nauwe samenwerking met andere beleidsdepartementen en de uitvoeringsorganisaties. Een zorgvuldige omgang met de schaarse ruimte in Nederland vraagt om een minister met een krachtige positie ten opzichte van de sectorale departementen - om integraliteit desnoods te kunnen afdwingen, aldus de adviseurs.

Meer regie betekent volgens de Rijksadviseurs dat het Rijk in samenhang met andere overheden weer nadrukkelijker aan tafel zit, met een integrale, ruimtelijke langetermijnvisie op Nederland. Meer regie betekent ook meer samenhang in rijksbeleid, met het ministerie van Ruimte als de spin in het web van de Rijksoverheid.

Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving Daan Zandbelt: “De vakministers waken over deelbelangen, maar de grote doelen vervat in het Parijse Klimaatakkoord, de Natura2000-afspraken en de Sustainable Development Goals worden niet gehaald met deze sectorale aanpak. Integratie is ook noodzakelijk om synergie te bewerkstelligen, om efficiënt om te gaan met de ruimte en om kosten te besparen.”

Multidisciplinair

Het College benadrukt dat het Rijk weer veel meer kennis en kunde naar binnen moet halen. Om het ministerie van Ruimte adequaat te laten opereren, zijn multidisciplinaire teams nodig. De Rijksadviseurs denken hierbij aan stedenbouwkundigen, (landschaps)architecten en planologen, maar ook aan economen, verkeerskundigen, ecologen, woningmarktdeskundigen, energiespecialisten, klimaatexperts. Ook pleiten zij voor andere relevante experts: sociologen, filosofen, bestuurskundigen, financieel specialisten, cultuurhistorici en juristen. “Deze werkwijze vraagt om mensen met een brede blik, die met een ruimtelijke bril naar maatschappelijke vraagstukken kijken en meer dan één goede oplossing voor een opgave zien", stelt Berno Strootman, Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving.

Om het ministerie te voeden en te prikkelen stellen de Rijksadviseurs ook voor een planbureau in te richten dat vanuit ontwerp- en verbeeldingskracht concrete beleidsadviezen geeft. Dit toekomstverkennende en ontwerpende onderzoek wordt al wel door het Planbureau voor de Leefomgeving verricht, maar het zou hier meer capaciteit en aandacht voor moeten krijgen dan op dit moment het geval is.


Cover: ‘Birdview Nederland landschap -> Photo by Mika Korhonen on Unsplash’ door Mika Korhonen (bron: Unsplash) onder CC0 1.0, uitsnede van origineel


rijksoverheid logo

Door Rijksoverheid

rijksoverheid.nl


Meest recent

Binnentuinen Den Haag Zuidwest door Innovatielab ZW - Bureau ZWIRT (bron: Innovatielab ZW - Bureau ZWIRT)

Ontwerpers schetsen nieuwe kansen voor de binnentuinen van Den Haag Zuidwest

De binnentuinen van het naoorlogse Den Haag Zuidwest verdienen een impuls. Reden voor het Innovatielab Zuidwest om hier een ontwerponderzoek aan te wijden. Drie ontwerpteams gingen samen met bewoners, corporaties en de gemeente aan de slag.

Onderzoek

11 februari 2025

Tiny house kraaiennest door Kees de Graaf (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Steden als motor in de duurzaamheidstransitie

ESG en CSRD prikkelen private ondernemingen om meer te doen aan duurzaamheid in brede zin. Ook steden bezinnen zich op deze opgave en kunnen een katalyserende rol vervullen, zo betoogt Caroline Nevejan van de gemeente Amsterdam.

Interview

11 februari 2025

Rinske Brand Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Flore Zoe)

Schrap de term ‘maatschappelijke meerwaarde’.

Willen we als vakgebied maatschappelijke meerwaarde écht serieus nemen? Dan moeten we beginnen met het veranderen van ons taalgebruik, stelt columnist Rinske Brand. “Dit voorkomt dat waardevolle initiatieven ondergewaardeerd worden.”

Opinie

10 februari 2025