Birdview Nederland landschap -> Photo by Mika Korhonen on Unsplash door Mika Korhonen (bron: Unsplash)

Rijksadviseurs pleiten voor minister van Ruimte

25 november 2020

3 minuten

Nieuws Er is een minister van Ruimte nodig om de grote opgaven waar Nederland voor staat in goede banen te leiden, een nieuwe bewindspersoon met een eigen mandaat en budget. Dat schrijft het College van Rijksadviseurs in het advies ‘Een Minister van Ruimte’.

Het Rijk presenteerde dit najaar de Nationale Omgevingsvisie, waarin het de ambitie toont om de grote opgaven waar Nederland voor staat in samenhang aan te pakken. Als deze integraal worden aangepakt, met oog voor de lange termijn, kan Nederland mooier en rijker uit deze operatie tevoorschijn komen. Dit vergt een actieve en voortvarende regie van het Rijk. Maar het Rijk is daar nu onvoldoende goed voor toegerust, schrijven de Rijksadviseurs Berno Strootman, Daan Zandbelt en Rijksbouwmeester Floris Alkemade in het advies aan het Rijk. Het opereert sectoraal en heeft te weinig kennis in huis.

Minister van Ruimte

Het College van Rijksadviseurs pleit voor een volwaardig ministerie van Ruimte, dat als verbindend departement strategie aan uitvoeringskracht koppelt, in nauwe samenwerking met andere beleidsdepartementen en de uitvoeringsorganisaties. Een zorgvuldige omgang met de schaarse ruimte in Nederland vraagt om een minister met een krachtige positie ten opzichte van de sectorale departementen - om integraliteit desnoods te kunnen afdwingen, aldus de adviseurs.

Meer regie betekent volgens de Rijksadviseurs dat het Rijk in samenhang met andere overheden weer nadrukkelijker aan tafel zit, met een integrale, ruimtelijke langetermijnvisie op Nederland. Meer regie betekent ook meer samenhang in rijksbeleid, met het ministerie van Ruimte als de spin in het web van de Rijksoverheid.

Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving Daan Zandbelt: “De vakministers waken over deelbelangen, maar de grote doelen vervat in het Parijse Klimaatakkoord, de Natura2000-afspraken en de Sustainable Development Goals worden niet gehaald met deze sectorale aanpak. Integratie is ook noodzakelijk om synergie te bewerkstelligen, om efficiënt om te gaan met de ruimte en om kosten te besparen.”

Multidisciplinair

Het College benadrukt dat het Rijk weer veel meer kennis en kunde naar binnen moet halen. Om het ministerie van Ruimte adequaat te laten opereren, zijn multidisciplinaire teams nodig. De Rijksadviseurs denken hierbij aan stedenbouwkundigen, (landschaps)architecten en planologen, maar ook aan economen, verkeerskundigen, ecologen, woningmarktdeskundigen, energiespecialisten, klimaatexperts. Ook pleiten zij voor andere relevante experts: sociologen, filosofen, bestuurskundigen, financieel specialisten, cultuurhistorici en juristen. “Deze werkwijze vraagt om mensen met een brede blik, die met een ruimtelijke bril naar maatschappelijke vraagstukken kijken en meer dan één goede oplossing voor een opgave zien", stelt Berno Strootman, Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving.

Om het ministerie te voeden en te prikkelen stellen de Rijksadviseurs ook voor een planbureau in te richten dat vanuit ontwerp- en verbeeldingskracht concrete beleidsadviezen geeft. Dit toekomstverkennende en ontwerpende onderzoek wordt al wel door het Planbureau voor de Leefomgeving verricht, maar het zou hier meer capaciteit en aandacht voor moeten krijgen dan op dit moment het geval is.


Cover: ‘Birdview Nederland landschap -> Photo by Mika Korhonen on Unsplash’ door Mika Korhonen (bron: Unsplash) onder CC0 1.0, uitsnede van origineel


rijksoverheid logo

Door Rijksoverheid

rijksoverheid.nl


Meest recent

Back to School with Andrea Prins, een beeld van de avond op 28 januari 2025 door Maarten Laupman (bron: Rotterdamse Independent School for the City)

Sociale woningbouw tussen crisis en creativiteit

Schaars, niet passend bij de woonbehoeftes en stigmatiserend: de sociale woningbouw in Nederland staat onder druk. Wat valt er te leren? Curator en architect Andrea Prins zet drie richtinggevende perspectieven op een rij.

Verslag

13 juni 2025

Weekoverzicht donderdag 12 juni door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de ‘nieuwe’ manier van leven

Het ging deze week over hoe wij de gebouwde omgeving opnieuw en beter leren gebruiken. Van het ontrafelen van het sociale weefsel tot de lessen uit de Smart City. En van het beter benutten van sportvelden tot het ontrafelen van het sociale weefsel.

Weekoverzicht

12 juni 2025

Co Verdaas door Phil Nijhuis (bron: Deltacommissaris)

“Hoe zit het sociaal weefsel in elkaar?"

In gesprek met Ysbrand Visser van Stedebouw & Architectuur gaat Co Verdaas in op de ontwikkeling en positie van het vak gebiedsontwikkeling anno 2025. Zijn pleidooi: blijf altijd bereid te leren en te reflecteren, vanuit kwetsbaarheid en openheid.

Uitgelicht
Interview

12 juni 2025