Thumb_renovatie en herbestemmen_0_1000px

Scriptie: Tijdelijk gebruik van bestaand vastgoed

23 januari 2011

2 minuten

Onderzoek Het Rijksvastgoed- en Ontwikkelingsbedrijf (RVOB) heeft verschillende grootschalige voormalige militaire terreinen in haar portefeuille. Omdat de verkoop en planontwikkeling jaren in beslag neemt, is relatief langdurig tijdelijk beheer van deze terreinen noodzakelijk om te voorkomen dat terreinen en leegstaand vastgoed verpauperen.

Een ontwikkelmethode voor gebiedstransformatie

Het onderzoek in het kader van de scriptie Tijdelijk gebruik van bestaand vastgoed, een ontwikkelmethode voor gebiedstransformatie, laat zien dat nog een professionaliseringslag is te maken en met tijdelijk gebruik zelfs meerwaarde is te realiseren voor de latere herontwikkeling. Bovendien past de ontwikkelmethode bij actuele ontwikkelingen: binnenstedelijke herstructurering, organisch ontwikkelen en het streven naar duurzaamheid.

Een vergelijking van de beperkt aanwezige theorie over het bovengenoemde onderwerp met de praktijk – de casussen Chemelot Campus in Sittard-Geleen, Cobercokwartier in Arnhem, Enka in Ede, Oostenburgereiland in Amsterdam en Strijp-S in Eindhoven en interviews met (inter)nationale deskundigen – geeft inzicht in criteria voor succesvol tijdelijk gebruik van bestaand vastgoed. Succesvol wil zeggen dat sprake is van financiële en/of maatschappelijke waardecreatie. Op termijn, naarmate de gebiedstransformatie vordert, nemen vastgoedwaardes toe. Op korte termijn kost tijdelijk gebruik meer dan dat het direct financieel rendement oplevert, hoewel waardeverlies door leegstand wordt voorkomen.

Belangrijke locatie-eisen die de kans van slagen van tijdelijk gebruik vergroot, blijken sfeer, al dan niet door industrieel en/of cultureel erfgoed en een goede bereikbaarheid. Een aandachtspunt is parkeergelegenheid.

Een aanpak van tijdelijk gebruik die de volgens dit onderzoek relevante succesfactoren toepast, ziet er als volgt uit:
- binnen grenzen de tijd nemen om tijdelijk gebruik als vliegwiel geleidelijk de identiteit van het gebied te laten wijzigen.
- sturen op een concept dat van onderop en participatief tot stand is gekomen.
- zorgen voor verschillende vormen van flexibiliteit, diversiteit en parkmanagement op de locatie.

en waarbij:
- daadkrachtige voortrekkers de regie voeren die de medewerking van de gemeente zoeken en een projectorganisatie opzetten die in staat is om lerend te werken.

Belemmerende factoren blijken het vooraf vastleggen van een strak eindbeeld, regelgeving (b.v. bestemmingsplan, brand- en veiligheidsvoorschriften), ongewenste activiteiten als vandalisme en prostitutie en onvoldoende (betalende) gebruikers. In de scriptie worden mogelijke oplossingen hiervoor beschreven.

Tot slot, een aanbeveling die voor het RVOB van belang is, maar ook voor andere organisaties die zich met het onderwerp bezig houden. Tijdelijk gebruik hangt sterk samen met de gebiedstransformatie. Zorg dat deze samenhang tot uitdrukking komt in de organisatie en aansturing van projecten.

Zie voor de volledige publicatie:


Cover: ‘Thumb_renovatie en herbestemmen_0_1000px’


Portret - Petra Meijboom

Door Petra Meijboom

Projectmanager Rijksvastgoed- en Ontwikkelingsbedrijf (RVOB)


Meest recent

Skyline van Taipei in Taiwan door AaronChenPS2 (bron: Shutterstock)

Wie heeft het voor het zeggen in de stad?

Cinco Yu onderzocht hoe de combinatie van stedelijke transformaties en participatie uitpakt in Taipei. Het instrument van de ‘Inclusive Radar’ kan helpen om participatie meer te laten zijn dan een plichtmatig vinkje.

Onderzoek

3 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 2 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de huisjes

Deze week ging het op Gebiedsontwikkeling.nu veel over huisjes. Oude in bestaande wijken, nieuwe in Stockholm (van hout bovendien) en heilige die een rol spelen bij de verkiezingen (en misschien wel omver moeten).

Weekoverzicht

2 oktober 2025

Kanaleneiland Utrecht door Teun van den Ende (bron: Teun van den Ende)

Erfgoed en leefbaarheid: lessen voor de wijkaanpak?

Onderzoeker Teun van den Ende ging in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heel Nederland door om het antwoord te vinden op de vraag: welke rol speelt cultureel erfgoed voor de leefbaarheid van een wijk?

Uitgelicht
Onderzoek

2 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op