Thumb_renovatie en herbestemmen_0_1000px

Scriptie: Tijdelijk gebruik van bestaand vastgoed

23 januari 2011

2 minuten

Onderzoek Het Rijksvastgoed- en Ontwikkelingsbedrijf (RVOB) heeft verschillende grootschalige voormalige militaire terreinen in haar portefeuille. Omdat de verkoop en planontwikkeling jaren in beslag neemt, is relatief langdurig tijdelijk beheer van deze terreinen noodzakelijk om te voorkomen dat terreinen en leegstaand vastgoed verpauperen.

Een ontwikkelmethode voor gebiedstransformatie

Het onderzoek in het kader van de scriptie Tijdelijk gebruik van bestaand vastgoed, een ontwikkelmethode voor gebiedstransformatie, laat zien dat nog een professionaliseringslag is te maken en met tijdelijk gebruik zelfs meerwaarde is te realiseren voor de latere herontwikkeling. Bovendien past de ontwikkelmethode bij actuele ontwikkelingen: binnenstedelijke herstructurering, organisch ontwikkelen en het streven naar duurzaamheid.

Een vergelijking van de beperkt aanwezige theorie over het bovengenoemde onderwerp met de praktijk – de casussen Chemelot Campus in Sittard-Geleen, Cobercokwartier in Arnhem, Enka in Ede, Oostenburgereiland in Amsterdam en Strijp-S in Eindhoven en interviews met (inter)nationale deskundigen – geeft inzicht in criteria voor succesvol tijdelijk gebruik van bestaand vastgoed. Succesvol wil zeggen dat sprake is van financiële en/of maatschappelijke waardecreatie. Op termijn, naarmate de gebiedstransformatie vordert, nemen vastgoedwaardes toe. Op korte termijn kost tijdelijk gebruik meer dan dat het direct financieel rendement oplevert, hoewel waardeverlies door leegstand wordt voorkomen.

Belangrijke locatie-eisen die de kans van slagen van tijdelijk gebruik vergroot, blijken sfeer, al dan niet door industrieel en/of cultureel erfgoed en een goede bereikbaarheid. Een aandachtspunt is parkeergelegenheid.

Een aanpak van tijdelijk gebruik die de volgens dit onderzoek relevante succesfactoren toepast, ziet er als volgt uit:
- binnen grenzen de tijd nemen om tijdelijk gebruik als vliegwiel geleidelijk de identiteit van het gebied te laten wijzigen.
- sturen op een concept dat van onderop en participatief tot stand is gekomen.
- zorgen voor verschillende vormen van flexibiliteit, diversiteit en parkmanagement op de locatie.

en waarbij:
- daadkrachtige voortrekkers de regie voeren die de medewerking van de gemeente zoeken en een projectorganisatie opzetten die in staat is om lerend te werken.

Belemmerende factoren blijken het vooraf vastleggen van een strak eindbeeld, regelgeving (b.v. bestemmingsplan, brand- en veiligheidsvoorschriften), ongewenste activiteiten als vandalisme en prostitutie en onvoldoende (betalende) gebruikers. In de scriptie worden mogelijke oplossingen hiervoor beschreven.

Tot slot, een aanbeveling die voor het RVOB van belang is, maar ook voor andere organisaties die zich met het onderwerp bezig houden. Tijdelijk gebruik hangt sterk samen met de gebiedstransformatie. Zorg dat deze samenhang tot uitdrukking komt in de organisatie en aansturing van projecten.

Zie voor de volledige publicatie:


Cover: ‘Thumb_renovatie en herbestemmen_0_1000px’


Portret - Petra Meijboom

Door Petra Meijboom

Projectmanager Rijksvastgoed- en Ontwikkelingsbedrijf (RVOB)


Meest recent

Fietspad langs fruitbomen in bloesem, Betuwe door Wolf-photography (bron: Shutterstock)

TNO en RIVM ontwikkelen universele indicatorenset voor een gezonde leefomgeving

Hoe maak je een leefomgeving gezond? TNO en RIVM sloegen de handen ineen en presenteren een basisset indicatoren. De set helpt professionals bij het meten, monitoren en verbeteren van een gezonde leefomgeving.

Analyse

21 mei 2025

Stadsveteraan, Amsterdam door AM (bron: AM)

Zo is (sociale) woningbouw voor senioren in de stad wél mogelijk

De vergrijzing neemt toe, maar het aantal seniorenwoningen groeit nauwelijks door hoge kosten en weinig beschikbare grond. Twee Amsterdamse sociale woonconcepten voor senioren lukt het wél. Wat valt hiervan te leren?

Uitgelicht
Casus

21 mei 2025

Surveillance Software in Tallinn door Gorodenkoff (bron: Shutterstock)

De opmars van AI, dit is een routekaart voor toekomstbestendige steden

De opkomst van AI zorgt voor nieuwe ontwikkelingen rondom stedelijk beleid en beheer. Internationaal onderzoek brengt in kaart hoe 250 steden wereldwijd de mogelijkheden van AI verkennen of dit al inzetten om complexe uitdagingen aan te pakken.

Onderzoek

20 mei 2025