stadsverniuwing | wikimedia commons door Hans Peters (bron: nationaalarchief)

‘Slechte naam stadsvernieuwing Rotterdam niet terecht’

20 november 2019

2 minuten

Analyse De stadsvernieuwing van de jaren ‘70 en ‘80 heeft haar sporen achtergelaten in Rotterdam. Vele vooroorlogse panden moesten plaatsmaken voor moderne architectuur. Dit leverde het proces de veelzeggende naam ‘stadsvernieling’ op. Ben Maandag schreef een boek over de stadsvernieuwing en is positiever. “Het heeft duizenden mensen betere woonomstandigheden opgeleverd”, aldus Maandag in NRC.

Plaats Maandag de stadsvernieuwing namelijk in haar tijdsperspectief, dan zijn de keuzes van het toenmalig Rotterdamse stadsbestuur te begrijpen. De oude wijken waren rond 1900 veelal gebouwd door arbeiders op particulier initiatief. “Er was geen enkele instantie die op die bouw toezicht hield, dus ze waren nieuw al niet zo goed van kwaliteit”, zegt Maandag.

In de jaren ‘60 werd de situatie door de zeer gebrekkige kwaliteit onhoudbaar, maar had niemand er nog oog voor. Na grootschalige sloop en sanering, gecombineerd met vergaande, utopische stedenbouwkundige plannen, ontstonden er grootschalige protesten vanuit de burgerbevolking. Dit gaf ruim baan voor daadwerkelijke stadsvernieuwing. Hierin stond ‘behoedzame rehabilitatie’ van de vooroorlogse wijken centraal. Tevens was er een terugkeergarantie voor de huidige bewoners en hadden deze vergaande inspraak in projectgroepen.

Burgerlijke weerstand

Dat laatste had ook een keerzijde: bewoners kozen voor woningen met zo groot mogelijke kamers tegen zo laag mogelijke (ver)bouwkosten. Architectuur speelde daarbij geen rol. Tevens was er in bepaalde wijken een groot accent op sociale huur, wat tot de huidige scherpe splitsing tussen arm en rijk heeft geleid.

De huidige Woonvisie, die netto sociale woningen kost ten faveure van huizen in hogere prijsklassen, kan daarom als een correctie van dit eenzijdige woonaanbod worden gezien. Nu zijn het echter de markt en corporaties die samen met de overheid het woonbeleid bepalen, zonder inspreek van de bevolking, wat wederom stuit op burgerlijke weerstand.

Cover: Wikimedia commons

Het boek ‘Stadsvernieuwing in Rotterdam’ is op 20 november gepubliceerd bij nai010 uitgevers.

Lees het complete interview met Ben Maandag op NRC.nl


Cover: ‘stadsverniuwing | wikimedia commons’ door Hans Peters (bron: nationaalarchief) onder CC0 1.0, uitsnede van origineel



Meest recent

Echtenstein Amsterdam Zuidoost door Rindert van den Toren (bron: nai010uitgevers)

De lange lijnen in de stad, een halve eeuw ruimtelijke dynamiek in Amsterdam

Amsterdam bestaat 750 jaar, dat wordt volop gevierd. Is er ook reden om te juichen over de laatste 50 jaar stadsontwikkeling in Amsterdam? Jaap Modder las een nieuwe publicatie waarin stedenbouwkundige Maurits de Hoog de balans opmaakt.

Recensie

5 september 2025

Weekoverzicht donderdag 4 september door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de inspiratie en adviezen – en toch ook de noodklok

De afgelopen week bevatten de artikelen inspiratie en adviezen in allerlei soorten en maten. Om stationsgebieden leefbaar te verdichten en als bewoners zelf woningen te kunnen ontwikkelen. Maar ook de noodklok werd geluid.

Weekoverzicht

4 september 2025

Bewoners initieerden een groen Singelpark met wandelpad rond het centrum van Leiden. door LOLA Landscape Architects (bron: RCE)

Beschermde gezichten gaan erop vooruit, dankzij de bewoners

Erfgoed gaat meer leven als de bewoners zich inzetten voor hun eigen beschermde stads- of dorpsgezicht. Gemeenten kunnen bewonersinitiatieven ondersteunen. Een stappenplan helpt daarbij, zo leggen Machteld Hooyman en Peter Timmer uit.

Analyse

4 september 2025