Analyse De stadsvernieuwing van de jaren ‘70 en ‘80 heeft haar sporen achtergelaten in Rotterdam. Vele vooroorlogse panden moesten plaatsmaken voor moderne architectuur. Dit leverde het proces de veelzeggende naam ‘stadsvernieling’ op. Ben Maandag schreef een boek over de stadsvernieuwing en is positiever. “Het heeft duizenden mensen betere woonomstandigheden opgeleverd”, aldus Maandag in NRC.
Plaats Maandag de stadsvernieuwing namelijk in haar tijdsperspectief, dan zijn de keuzes van het toenmalig Rotterdamse stadsbestuur te begrijpen. De oude wijken waren rond 1900 veelal gebouwd door arbeiders op particulier initiatief. “Er was geen enkele instantie die op die bouw toezicht hield, dus ze waren nieuw al niet zo goed van kwaliteit”, zegt Maandag.
In de jaren ‘60 werd de situatie door de zeer gebrekkige kwaliteit onhoudbaar, maar had niemand er nog oog voor. Na grootschalige sloop en sanering, gecombineerd met vergaande, utopische stedenbouwkundige plannen, ontstonden er grootschalige protesten vanuit de burgerbevolking. Dit gaf ruim baan voor daadwerkelijke stadsvernieuwing. Hierin stond ‘behoedzame rehabilitatie’ van de vooroorlogse wijken centraal. Tevens was er een terugkeergarantie voor de huidige bewoners en hadden deze vergaande inspraak in projectgroepen.
Burgerlijke weerstand
Dat laatste had ook een keerzijde: bewoners kozen voor woningen met zo groot mogelijke kamers tegen zo laag mogelijke (ver)bouwkosten. Architectuur speelde daarbij geen rol. Tevens was er in bepaalde wijken een groot accent op sociale huur, wat tot de huidige scherpe splitsing tussen arm en rijk heeft geleid.
De huidige Woonvisie, die netto sociale woningen kost ten faveure van huizen in hogere prijsklassen, kan daarom als een correctie van dit eenzijdige woonaanbod worden gezien. Nu zijn het echter de markt en corporaties die samen met de overheid het woonbeleid bepalen, zonder inspreek van de bevolking, wat wederom stuit op burgerlijke weerstand.
Cover: Wikimedia commons
Het boek ‘Stadsvernieuwing in Rotterdam’ is op 20 november gepubliceerd bij nai010 uitgevers.
Lees het complete interview met Ben Maandag op NRC.nl
Cover: ‘stadsverniuwing | wikimedia commons’
