stadsverniuwing | wikimedia commons door Hans Peters (bron: nationaalarchief)

‘Slechte naam stadsvernieuwing Rotterdam niet terecht’

20 november 2019

2 minuten

Analyse De stadsvernieuwing van de jaren ‘70 en ‘80 heeft haar sporen achtergelaten in Rotterdam. Vele vooroorlogse panden moesten plaatsmaken voor moderne architectuur. Dit leverde het proces de veelzeggende naam ‘stadsvernieling’ op. Ben Maandag schreef een boek over de stadsvernieuwing en is positiever. “Het heeft duizenden mensen betere woonomstandigheden opgeleverd”, aldus Maandag in NRC.

Plaats Maandag de stadsvernieuwing namelijk in haar tijdsperspectief, dan zijn de keuzes van het toenmalig Rotterdamse stadsbestuur te begrijpen. De oude wijken waren rond 1900 veelal gebouwd door arbeiders op particulier initiatief. “Er was geen enkele instantie die op die bouw toezicht hield, dus ze waren nieuw al niet zo goed van kwaliteit”, zegt Maandag.

In de jaren ‘60 werd de situatie door de zeer gebrekkige kwaliteit onhoudbaar, maar had niemand er nog oog voor. Na grootschalige sloop en sanering, gecombineerd met vergaande, utopische stedenbouwkundige plannen, ontstonden er grootschalige protesten vanuit de burgerbevolking. Dit gaf ruim baan voor daadwerkelijke stadsvernieuwing. Hierin stond ‘behoedzame rehabilitatie’ van de vooroorlogse wijken centraal. Tevens was er een terugkeergarantie voor de huidige bewoners en hadden deze vergaande inspraak in projectgroepen.

Burgerlijke weerstand

Dat laatste had ook een keerzijde: bewoners kozen voor woningen met zo groot mogelijke kamers tegen zo laag mogelijke (ver)bouwkosten. Architectuur speelde daarbij geen rol. Tevens was er in bepaalde wijken een groot accent op sociale huur, wat tot de huidige scherpe splitsing tussen arm en rijk heeft geleid.

De huidige Woonvisie, die netto sociale woningen kost ten faveure van huizen in hogere prijsklassen, kan daarom als een correctie van dit eenzijdige woonaanbod worden gezien. Nu zijn het echter de markt en corporaties die samen met de overheid het woonbeleid bepalen, zonder inspreek van de bevolking, wat wederom stuit op burgerlijke weerstand.

Cover: Wikimedia commons

Het boek ‘Stadsvernieuwing in Rotterdam’ is op 20 november gepubliceerd bij nai010 uitgevers.

Lees het complete interview met Ben Maandag op NRC.nl


Cover: ‘stadsverniuwing | wikimedia commons’ door Hans Peters (bron: nationaalarchief) onder CC0 1.0, uitsnede van origineel



Meest recent

Mainz door Renson van Tilborg (bron: Renson van Tilborg)

Leeft de Rijn? Een ontdekkingstocht langs de rivier, op de fiets

Rivieren staan momenteel volop in de belangstelling en er is veel debat. Renson van Tilborg (ministerie van VRO) besloot de proef zelf op de som te nemen met de vraag: leeft de Rijn? Hij trapte stroomopwaarts en vervatte zijn ervaringen in een column

Uitgelicht
Verslag

1 juli 2025

Tankbataljon nam deel aan de oefening op de veluw door Staffotografen Directie Voorlichting Ministerie van Defensie (bron: Wikipedia Commons)

Tussen tanks en bedrijventerreinen: ruimtelijke afstemming in tijden van schaarste

Steeds meer ministeries lopen zich warm voor de Nota Ruimte en dienen hun wensenlijstjes in, zoals recent Defensie en EZ. De vraag rijst dan ook: hoe passen hun plannen straks binnen de kaders van de nieuwe Nota Ruimte?

Analyse

1 juli 2025

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Van wensenlijstjes naar de nieuwe woonagenda

Met de verkiezingen en het schrijven van de programma’s in aantocht, is het weer de tijd van de politieke wensenlijstjes. Het lijstje voor de gebiedsontwikkeling van columnist Aeisso Boelman is kort: vier punten als basis voor de nieuwe woonagenda.

Opinie

30 juni 2025