Met stip op 1: duurzaamheid. Dit jaar verkozen tot het vijfde meest irritante woord bij de verkiezing ‘weg met dat woord’ van het  Instituut voor de Nederlandse Taal. Het eerste deel van het woord: ‘duur’ wordt door burgers geassocieerd met iets dat geld kost. Het is een woord geworden met te veel betekenissen volgens Barbara Baarsma (directeur Kennisontwikkeling Rabobank).

Begripsinflatie zien we ook bij het woord inclusie. Oorspronkelijk staat dit woord voor insluiting in de samenleving van achtergestelde groepen op basis van gelijkwaardige rechten en plichten. De laatste jaren zijn er echter diverse Engelstalige publicaties verschenen over de ‘inclusive city’. Boeken over het lokaal aanpakken van groeiende ongelijkheid in steden. Over ongelijke kansen, segregatie en een middenklasse waarvoor de huizen in aantrekkelijke buurten van creatieve steden onbetaalbaar worden. Herkenbare vraagstukken bij gebiedsontwikkeling. Maar net als bij duurzaamheid, wordt het steeds vaker gezien als containerbegrip. Zie het recente opiniestuk van Hans-Hugo Smit: Dag inclusieve stad!

Dan onze democratie. Dreigt ook hier begripsinflatie? Via vrije verkiezingen kunnen wij burgers invloed uitoefenen op de samenstelling en het beleid van onze regering en het lokale bestuur. Maar ondanks de decentralisatie en de groei van lokale partijen, ligt het aantal uitgebrachte stemmen bij lokale verkiezingen met zo’n 50% fors lager dan bij nationale verkiezingen (75%). Wat als deze dalende lijn zich verder voortzet? In 2021 wordt de nieuwe Omgevingswet van kracht.

Tijd om democratie en de andere aangehaalde begrippen af te serveren? Of zoeken naar andere woorden? Zoals de prijsvraag die Barbara Baarsma dit najaar lanceerde: een andere naam voor duurzaamheid. Op zoek naar een woord dat richting geeft en enthousiast maakt? Met als eerste ingezonden toppers: ‘Aardlief’, ‘Planet Proof’ en ‘Toekomstwaardig’…

Nee, ik denk niet dat hier de antwoorden liggen voor begripsinflatie. Pak de grote woorden ‘duurzaam’, ‘inclusief’ en ‘democratie’ aan. Ga het gesprek aan met elkaar over welke vorm past per opgave. Voor gebiedsontwikkeling: heldere nationale keuzes in afstemming met regionale initiatieven. Geef woorden de kleur van deze tijd en zorg voor heldere kaders. Broodnodig houvast bij veel lokale gebiedsuitdagingen en basis om te komen tot concrete resultaten. Aan maatschappelijke noodkreten – luister naar de Gele Hesjes - zal het kiezen voor deze koers niet liggen…