Het actieteam kwam tijdens de navorsingen weer allerlei klein en groot bureaucratisch leed tegen, vertelt praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling Friso de Zeeuw van de TU Delft, en tevens voorzitter van het actieteam. Een projectontwikkelaar die een plan voor een appartementencomplex in Breda indient en wordt getrakteerd op meer dan 50 A4'tjes met vragen over zijn plan. "Werkelijk alle diensten van de gemeente hadden er al een plasje over gedaan", vertelt De Zeeuw.
Of wat te denken van de stichtingkosten van een woning van €250.000. Daarvan, zo berekende een projectontwikkelaar uit Zuid-Holland, gaat €43.300 op aan 'regeltjes' zonder dat de koper dat als meerwaarde ervaart. Of een eigenaar van een Rijksmonument die door alle beperkingenen verplichte ontheffingen €5520 kwijt is voor het plaatsen van een brievenbus... Het resultaat is dat initiatief vaak ongewild in de kiem wordt gesmoord, zegt De Zeeuw.
De hoogleraar moet toegeven dat hij met zijn actieteam Ontslakken Gebiedsontwikkeling een open deur intrapt. "Maar we komen er juist nu mee omdat er in deze moeilijke tijd een groeiende behoefte is om investeringen weer op gang te brengen. Zelfs gemeenten en provincies zien dat in." Het actieteam maakt dan ook deel uit van de Actieagenda Bouw, een initiatief dat de hevig getroffen sector weer wat wind in de zeilen moet bezorgen. De club bestaat niet alleen uit academici, maar ook uit ambtenaren en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. Het team trekt de komende tijd door het land met veertig aanbevelingen, mede aangedragen door zes gemeenten en een provincie die hielpen bij het onderzoek.
De grote vraag is waar die regelzucht nou vandaan komt. "De samenleving hecht veel waarde aan goedbedoelde regels. Bestuurders worden er zelfs op afgerekend", vertelt De Zeeuw. Maar hier ontstaat ook de paaradox. Daar waar de asmenleving aan de ene kant bijvoorbeeld vraagt om meer veiligheid en minder overlast, klagen burgers en ondernemers aan de andere kant over de regelzucht van de overheid. Helaas is het een moeilijk te doorbreken patroon, zegt De Zeeuw, die spreekt van "een ijzeren ring" waarin samenleving en bestuur gevangen zitten. "Maar ontslakken maakt het wel weer wat leuker."
