Thumb_stad en kapitaal_1_1000px

Verliezen van gemeenten op grondposities lopen fors op

3 januari 2013

2 minuten

Nieuws AMSTERDAM - De verliezen van gemeenten op hun grondposities zijn tussen 2008 en 2011 opgelopen tot € 5,7 mrd. Dat heeft onderzoeksbureau Fakton berekend op basis van de jaarstukken van de tweehonderd grootste gemeenten. Fakton komt daarmee aanzienlijk hoger uit dan Deloitte. Het accountantskantoor becijferde in oktober dat gemeenten in totaal € 3,9 mrd tot € 4,4 mrd verlies hebben genomen op hun grond.

Grootste verlies in Lansingerland

Volgens directeur Peter van Bosse van Fakton komt dit verschil onder meer doordat Fakton ook de deelnemingen van gemeenten in publiek-private samenwerkingsverbanden (pps) heeft meegeteld. 'Grondexploitatie gebeurt vaak via pps', aldus Van Bosse.

Door de problemen op de woningmarkt blijven gemeenten met onverkoopbare grond zitten. Ze moeten daardoor hun bouwplannen bijstellen en hun verlies nemen. Omgerekend naar inwoners zijn de verliezen het grootst in Lansingerland. Per inwoner komt het verlies in deze gemeente in Zuid-Holland op € 2600. Alphen aan den Rijn, Nieuwegein en Harderwijk volgen met een verlies van € 1400 per inwoner. Ook Apeldoorn en Enschede zitten hoog met een bedrag van € 1200 per inwoner. Het landelijk gemiddelde ligt volgens Fakton op € 265.

Miljardenstrop
Verliezen op grond lopen bij gemeenten op tot € 5,7 mrd
Koploper
Lansingerland heeft het hoogste verlies per inwoner
Overaanbod
Er staan nog twee tot vier keer te veel huizen in de planning

De categorie groei- en Vinex-gemeenten, zoals Lansingerland, is logischerwijs hard getroffen. Meer dan de helft van deze gemeenten heeft volgens Fakton forse voorzieningen moeten treffen, omdat de ambitieuze bouwplannen door de crisis niet haalbaar zijn. Ook steden als Rotterdam en Tilburg, die oude industriële gebieden als de havengebieden en textielfabrieken proberen om te bouwen tot woonwijken, hebben het zwaar. In Rotterdam is het verlies volgens Fakton omgerekend per inwoner € 600, in Tilburg € 340.

Hoewel gemeenten al volop voorzieningen treffen en grond afwaarderen, is de zeepbel volgens Van Bosse nog niet gesprongen. 'Gemeenten geloven vaak tegen beter weten in dat hun project wel zal slagen. Daardoor is er nog steeds twee tot vier keer te veel aanbod. Er moeten regionaal prioriteiten gesteld worden om het aantal projecten terug te brengen.' Van Bosse ziet daarvoor een rol voor provincies.

Ook denkt Van Bosse dat gemeenten zelf het nodige kunnen doen om de schade te beperken. Zo zouden ze minder kunnen voorschrijven, zodat projectonwikkelaars meer ruimte krijgen. Ook kunnen gemeenten erfpacht overwegen, zodat kopers minder hypotheek nodig hebben.

Auteursrecht voorbehouden aan Het Financieele Dagblad


Cover: ‘Thumb_stad en kapitaal_1_1000px’


Door Nelleke Trappenburg

Het Financieele Dagblad


Meest recent

Participatie bij een grote verbouwing door Natalya Kosarevich (bron: shutterstock)

Participatie bij een grote verbouwing

De grote verbouwing van Nederland is niet gebaseerd op een eenmalig groots en meeslepend besluit, aldus Co Verdaas. Het is een proces van vele kleine en grotere besluiten. Hoe moeten dan de spelregels rondom participatie worden opgesteld?

Analyse

8 oktober 2025

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op