Bedrijventerrein in Culemborg door Aerovista Luchtfotografie (bron: Shutterstock)

Zelfbouw als recept voor een stagnerende woningmarkt: Entree Lanxmeer in Culemborg

1 juli 2012

3 minuten

Nieuws De stagnerende woningmarkt vraagt om creatieve manieren om de nieuwbouwproductie in beweging te krijgen. In Entree Lanxmeer in Culemborg ontwikkelt de gemeente de kavels op risico. Bewoners bepalen zelf het ontwerp van de woning én de woonomgeving. “Doordat de ontwikkelaar buiten beeld blijft besparen we zo twintig procent.”

Net als de meeste andere gemeenten in ons land, worstelt ook Culemborg als gevolg van de crisis met een stagnerende markt voor nieuwbouwwoningen. De Gelderse gemeente zocht naar uitbreidingsmogelijkheden van de bekende duurzame wijk Lanxmeer. Deze wijk werd op verschillende manieren ontwikkeld. In eerste instantie door begeleid individueel en collectief particulier opdrachtgeverschap, maar later ook door enkele projectontwikkelaars. Willem Jan Stegeman, wethouder Ruimtelijke Ordening in Culemborg: “Voor de uitbreiding gaan we back to basic en kiezen we voor individueel en collectief particulier opdrachtgeverschap. In de huidige crisisomstandigheden is dat realistischer. Doordat de ontwikkelaar buiten beeld blijft, kunnen we de woningen tegen kostprijs realiseren. Dat scheelt zo twintig procent. Bewoners bepalen bij deze aanpak ook zelf waar ze hun geld aan uitgeven en wat belangrijk voor ze is.”

Saskia Bosman, projectleider stedelijke vernieuwing bij de gemeente: “Lanxmeer is ontwikkeld met een heel bewuste groep bewoners. Met individueel en collectief particulier opdrachtgeverschap is de kans ook groter dat we de juiste doelgroep vinden. Een ontwikkelaar zoekt deze groep ook, maar uiteindelijk kiest hij primair voor het halen van zijn rendement. Het maakt hem minder uit of de gevonden koper duurzaam leeft en of hij goed bij de wijk past. En: projectontwikkelaars standaardiseren meer in hun woningbouw, dat past minder goed het karakter van Lanxmeer.”

Publieke regie

En dus de besloot de gemeente vorig jaar de kavels met de potentiële kopers op eigen risico te ontwikkelen. Bosman: “Het project wordt onder de gemeentelijke vlag ontwikkeld, maar we hebben onvoldoende capaciteit in huis om de hele ontwikkeling vlot te blijven trekken.”
Daarop pakte Bureau Over Morgen de handschoen op en stelde de gemeente voor de wijk te ontwikkelen door middel van publieke regie. Een aanpak waarbij toekomstige bewoners – want het woord consument gebruikt het bureau niet – niet alleen de woning maar ook de wijk samen mogen ontwerpen. Over Morgen faciliteerde en organiseerde het proces om naast inbreng van professionele kennis vooral de snelheid erin te houden.

Om een beeld te krijgen van de beoogde doelgroep voor Entree Lanxmeer organiseerde Over Morgen samen met de gemeente een positioneringsworkshop. Jan Jaap Wesselink, projectmanager Over Morgen: “Ook de bewoners van de bestaande wijk Lanxmeer werden uitgenodigd: wie zien zij graag als hun nieuwe buren?” Hieruit rolde het profiel van een bewoner bij wie fysieke én sociale duurzaamheid hoog in het vaandel staat. Vanwege de locatie dicht bij het NS-station moet hij gesteld zijn op dynamiek.
De uitkomsten van de workshop resulteerden in een uitgekiende marketingstrategie. Op verschillende manieren kreeg Entree Lanxmeer publiciteit. Door een slimme website en persberichten naar de juiste media, maar ook door reclameborden en artikelen in tijdschriften en kranten die de doelgroep aanspreken. Belangrijkste boodschap: ontwerp zelf je duurzame woning en wijk met alle begeleiding en zonder zorgen.

Zie voor de volledige publicatie:


Cover: ‘Bedrijventerrein in Culemborg’ door Aerovista Luchtfotografie (bron: Shutterstock)


Portret - Karl Bijsterveld

Door Karl Bijsterveld

Editor bij ROmagazine & Editor at Building Business


Meest recent

Skyline van Taipei in Taiwan door AaronChenPS2 (bron: Shutterstock)

Wie heeft het voor het zeggen in de stad?

Cinco Yu onderzocht hoe de combinatie van stedelijke transformaties en participatie uitpakt in Taipei. Het instrument van de ‘Inclusive Radar’ kan helpen om participatie meer te laten zijn dan een plichtmatig vinkje.

Onderzoek

3 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 2 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de huisjes

Deze week ging het op Gebiedsontwikkeling.nu veel over huisjes. Oude in bestaande wijken, nieuwe in Stockholm (van hout bovendien) en heilige die een rol spelen bij de verkiezingen (en misschien wel omver moeten).

Weekoverzicht

2 oktober 2025

Kanaleneiland Utrecht door Teun van den Ende (bron: Teun van den Ende)

Erfgoed en leefbaarheid: lessen voor de wijkaanpak?

Onderzoeker Teun van den Ende ging in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heel Nederland door om het antwoord te vinden op de vraag: welke rol speelt cultureel erfgoed voor de leefbaarheid van een wijk?

Uitgelicht
Onderzoek

2 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op