Rinske Brand Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Flore Zoe)

24 euro rendement voor elke euro in cultuur, maar dat is niet het belangrijkste

19 augustus 2025

3 minuten

Opinie Columnist Rinske Brand ziet een onbedaarlijke drang om de return on investment van maatschappelijke functies in gebiedsontwikkeling te meten, liefst in harde euro’s. Maar dat is niet de heilige graal, stelt ze. Opbrengsten zijn er volgens haar namelijk altijd, het ligt er alleen aan wat je meet.

Wat levert een maatschappelijke functie nou écht op? Die vraag blijft maar rondzingen in ons vak. Merkwaardig eigenlijk, want ik heb nog nooit iemand uit de vastgoedwereld horen vragen naar de return on investment (ROI) van wéér een koffiezaak, hotel, winkelketen of zelfs een extra pinautomaat. Maar zodra het gaat over een culturele voorziening, een buurthuis, een broedplaats of trapveldje moet de waarde plots wél worden aangetoond. Liefst in harde cijfers. Aantal bezoekers. Aantal euro’s. Omzet per dag.

De zeldzame onderzoeken die proberen de waarde van cultuur, sport of groen te kapitaliseren, worden dan ook gretig omarmd. Zoals het onderzoek van Rebel Group van een paar jaar geleden: elke euro die in een creatieve broedplaats wordt geïnvesteerd, levert over vijftien jaar gemiddeld 24 euro op. Grotendeels indirect, maar toch. Want in een systeem waarin euro’s zwaarder wegen dan betekenissen, telt vooral wat je wél kunt berekenen.

Dus, voor wie nog twijfelt: cultuur, sport en groen leveren méér op dan je denkt

Wie goed kijkt, ziet echter dat dit soort plekken sowieso een tastbare meerwaarde opleveren, zonder dat daar onderzoeken of ingewikkelde berekeningen voor nodig zijn. Afgelopen maand stond Marian Duff, oprichter van het Open Space Contemporary Art Museum (OSCAM), met een interview in Trouw. Marian is zonder twijfel een van de smaakmakers en vernieuwers binnen de Nederlandse museale sector. Haar museum is gevestigd in de Amsterdamse Poort in Amsterdam Zuidoost. In dit gebied, dat jarenlang bekendstond als een war “vergeten” winkelcentrum, waait nu een frisse en positieve wind.

Samen met initiatieven als Foundation Hip Hop Centre en The Black Archives geeft OSCAM de Amsterdamse Poort nieuw elan. Dat levert – naast deze landelijke media-aandacht – nog veel meer op: nieuwe doelgroepen, werkgelegenheid en talentontwikkeling. De avondprogrammering vergroot het gevoel van veiligheid in het gebied en steeds meer potentiële huurders, ook de grote retailers, tonen weer interesse. Maar bovenal vertellen deze partijen een krachtig en veelbelovend verhaal over wat Amsterdam Zuidoost al ís én kan worden. Ze zijn een vliegwiel voor trots, zichtbaarheid en vernieuwing. En dat verhaal werkt dus ook door in meer huurders, minder leegstand en een hogere vastgoedwaarde. Voor wie toch graag vooral in euro’s rekent.

En dit is nog maar één voorbeeld. Er zijn er talloze. Want een museum, podium, atelier, buurthuis of sportplek geeft een gebied betekenis, waarde en relevantie voor iedereen die er woont, werkt, leeft, denkt, droomt of rondhangt. Het hangt er alleen vanaf hoe je die waarde wilt meten. Dus, voor wie nog twijfelt: cultuur, sport en groen leveren méér op dan je denkt. De vraag is niet óf je daarin moet investeren, maar wanneer je begint.


Cover: ‘Rinske Brand Column Cover’ door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Flore Zoe)


Rinske Brand

Door Rinske Brand

Rinske Brand houdt zich bezig met de menselijke kant van gebiedsontwikkeling, is expert cultuurgedreven gebiedsontwikkeling en oprichter van BRAND The Urban Agency


Meest recent

Skyline van Groningen met links het Forum door Lars Fortuin (bron: Shutterstock)

Het Nationaal Ruimtelijk Verkiezingsdebat

Waar komt wat en wie bepaalt dat? Hoe houden we Nederland leefbaar voor de volgende generaties? Dat is waar het Nationaal Ruimtelijk Verkiezingsdebat vanavond om draait. Het debat is live te volgen op Gebiedsontwikkeling.nu.

Nieuws

29 september 2025

Hans-Hugo Smit Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Matthijs van Roon)

Heilige huisjes worden duur betaald

Over precies een maand zijn de verkiezingen. Columnist Hans-Hugo Smit doet een oproep aan zowel kiezers als politici: kies niet voor eigen gewin op de korte termijn, maar toon lef en zorg voor maatschappelijke baten op de lange termijn.

Opinie

29 september 2025

Voetgangers lopen langs huizen die strikt van hout zijn gemaakt en ontworpen in de wijk Sundbyberg genaamd Strandparken. door Alexanderstock23 (bron: Shutterstock)

Stockholm trekt een hele nieuwe buurt op in hout

In de Zweedse hoofdstad Stockholm gaan 2.000 huishoudens in de compleet met hout gebouwde wijk Sickla wonen. Wat komt er bij een dergelijke gebiedsontwikkeling kijken?

Casus

26 september 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op