platform voor kennis, nieuws en debat
11 mrt 2014 - Juist middelgrote steden staan voor een stevige uitdaging als het om winkelbeleid gaat. Internet en de economische crisis zijn niet de enige oorzaak van winkelleegstand. Wel heeft de economische crisis ervoor gezorgd dat ontwikkelingen in een stroomversnelling zijn geraakt. Vooral de zelfstandig ondernemers worden geraakt. Daar komt bij dat de huren in veel winkelgebieden niet meer marktconform zijn. De huur wordt voor zelfstandig ondernemers dan een te groot deel van de omzet.
De nadelige gevolgen van internet hangen af van hoe ondernemers hiermee omgaan. Veel ondernemers maken nog te weinig gebruik van internet, waardoor ze voorbij worden gestreefd door ondernemers die dit wel doen. Het tegengaan van winkelleegstand vraagt collectief optreden van gemeente (via haar detailhandelsbeleid), winkeliers en eigenaren. Provincies moeten bovendien streng toezicht houden op de ontwikkeling van nieuwe vierkante meters winkelvloeroppervlakte. Daarnaast moet er minder detailhandel buiten het centraal winkelgebied worden toegestaan. Dit concludeert Marco de Wolff in zijn afstudeeronderzoek ‘Leegstand in detail’, uitgevoerd aan de Universiteit Utrecht. 7 tips voor het winkelbeleid in middelgrote steden op basis van dit onderzoek:
Veel gemeenten hebben ontwikkeld op basis van een toestroom van consumenten uit andere gemeenten. Kijk goed waar toegevoegde waarde zit, neem de dagelijkse boodschappen als basis en kijk gezamenlijk met omliggende gemeente naar complementaire profielen.
Pak organisch gegroeide winkelgebieden aan. Deze zijn vaak uitgestrekter, waardoor er meer leegstand op de minder goed locaties (randstraten) ontstaat. Kijk hoe tot een aantrekkelijke routing gekomen kan worden. Een trekker is hierbij essentieel.
Juist particuliere beleggers kunnen goed een helpende hand gebruiken in een duidelijke routing.
Bestaande winkelgebieden kunnen compacter worden gemaakt door de transformatie van winkelunits. Het bestemmingsplan kan worden gebruikt om een winkelunit een ruimere functie te geven, zodat hier bijvoorbeeld ook kan worden gewoond.
Winkelleegstand is besmettelijk en zichtbare leegstand heeft een negatieve werking op de functionering van winkelcentra. Voor een kwart van de consumenten is leegstand een reden om een winkelcentrum minder of niet meer te bezoeken, blijkt uit onderzoek. Kijk daarom naar tijdelijke oplossingen voor invulling van een winkelunit, zoals een pop-up store, een tijdelijk huurcontract, gebruik als atelier of een 3D-etalagevulling.
Vanwege de ongunstige economische situatie is steeds meer maatwerk nodig. Dat kan huurkorting zijn of huurverlaging of wat meer flexibiliteit omdat ondernemers minder zeker zijn over de toekomst en dus ook de mogelijkheid willen om na 2 of 3 jaar op te zeggen.
Winkelgebieden moeten internet gebruiken om hun centra te promoten. Om ondernemers te laten bijdragen aan de kosten hiervan kan eventueel een ondernemersfonds worden ingesteld.