demolish

Achterstandswijken verbeteren door huizen te slopen én hun bewoners te verhuizen

25 mei 2017

2 minuten

Onderzoek Menging van arme en rijke bewoners werd lange tijd gezien als goed middel om problemen in achterstandswijken aan te pakken. Tot nu toe gebeurde dat vooral door sloop van goedkope sociale huurwoningen en door nieuwbouw van (middel)dure koopwoningen. Hierdoor kwamen er nieuwe bewoners in de wijk met een hoger inkomen. Veel onderzoek stelt dat mengen de oorspronkelijke bewoners niet helpt, en dus weggegooid geld is. Maar uit onderzoek van de Faculteit Bouwkunde TU Delft blijkt dat sloop en menging de positie van veel achterstandswijken zélf wel verbeterd heeft, goed nieuws dus voor de wijk- en stadsbestuurders.

Door bewoners met een sociaaleconomische achterstand te verruilen door rijkere bewoners zijn de wijken erop vooruitgegaan. Menging mag dan weinig of niets bijdragen aan de sociaaleconomische positie van individuele bewoners, de wijken zelf zijn er juist wél bij gebaat; wat tevens het voornaamste doel van het herstructureringsbeleid was.

Uit de studie The effects of physical restructuring on the socioeconomic status of neighborhoods: Selective migration and upgradingvan Merle Zwiers van de Faculteit Bouwkunde TU Delft, blijkt dat grootschalige sloop en nieuwbouw in achterstandswijken hebben geleid tot positieve ontwikkelingen in het gemiddelde inkomen in achterstandswijken. Deze bevinding onderstreept nog eens dat effecten op individuele bewoners en op gebieden vaak ten onrechte op één hoop gegooid worden. De stijging van het inkomen in deze ‘herstructureringsbuurten’ ligt zelfs boven het Nederlands gemiddelde. 

Het onderzoek volgde wijken in de 31 grootste steden van 1999 tot 2013 en ziet een geleidelijke toename in het aandeel midden en hoge inkomenshuishoudens in voormalige achterstandswijken. Afgezet tegen een groep controlewijken met vergelijkbare kenmerken blijkt dat de beleidsbuurten het aanzienlijk beter doen over een periode van 14 jaar. Het herstructureringsbeleid is behoorlijk succesvol geweest in het verbeteren van de sociaaleconomische status, reputatie, en de woningmarktpositie van achterstandswijken; vooral in die delen van buurten waar daadwerkelijk gesloopt is. Deze bevinding gaat lijnrecht in tegen het geloof dat het mengingsbeleid van de afgelopen 20 jaar weggegooid geld is geweest.

Door de sloop van goedkope huurwoningen van vaak matige kwaliteit, en de nieuwbouw van middeldure huur- en koopwoningen zijn veel oorspronkelijke bewoners met lage inkomens verhuisd naar kwalitatief betere wijken en woningen en wisten midden- en hogere-inkomensgroepen hun weg te vinden naar voormalige achterstandswijken.

Sloop en nieuwbouw zijn belangrijke ingrepen voor het verbeteren van de leefomgeving van achterstandsbuurten, het doorbreken van concentraties van sociaaleconomische achterstanden en problemen, en het verbeteren van de status, reputatie, en woningmarktpositie van deze buurten. Sloop en nieuwbouw heeft dan ook een belangrijke rol gespeeld in het verminderen van sociaal-economische segregatie in Nederland.  


Dit item verscheen eerder op Tudelft.nl


Cover: ‘demolish’



Meest recent

Weegschaal PPS door Ineke Lammers (bron: Ineke Lammers)

Leren van 35 jaar PPS: balanceren tussen zekerheid en flexibiliteit

Paul van den Bragt en Reann Kersenhout leggen de lessen uit 35 jaar PPS naast elkaar. Welke regels zijn in de huidige complexe gebiedsontwikkelingspraktijk wél nodig, aan de hand van vier trends rondom de contracten tussen partijen.

Onderzoek

22 oktober 2025

Luchtfoto van Groningse wijk Vinkhuizen uit 2019 door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Sociaal bouwmeester Ivan Nio pleit voor een andere blik op samen leven in de stad

De stad Groningen heeft een lange traditie in bouwkundige bouwmeesters. Sinds vorig jaar is daar een sociaal bouwmeester, die de stenen en mensen meer bij elkaar moet brengen. Ivan Nio vertelt over zijn eerste jaar in deze functie.

Uitgelicht
Interview

21 oktober 2025

Zwemmen in de Rotterdamse Rijnhaven door Jan de Groen (bron: Swimmable Cities)

De stad vernieuwen vanuit het water: zwemmen geeft vaart aan transitie en transformatie

Zwemmen in de stad kan werken als motor voor duurzame gebiedsontwikkeling. Maar het realiseren van de juiste voorzieningen vraagt wel lef van betrokkenen. Op bestuurlijk, organisatorisch en maatschappelijk vlak.

Onderzoek

21 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op