De kop van 't Zand gebiedsontwikkeling 's-Hertogenbosch(JW Pijnenburg, wikimedia commons) door JW Pijnenburg (bron: Wikimedia commons)

CPB: Betere gebiedsontwikkeling als vastgoedeigenaar meebetaalt

11 november 2019

2 minuten

Nieuws Het kan efficiënt en rechtvaardig zijn om eigenaren en gebruikers van vastgoed te laten meebetalen aan ruimtelijke ontwikkeling als zij daarvan profiteren. De lusten en lasten van een investering worden op die manier beter verdeeld en dat kan bouwprojecten ten goede komen. Nu betalen huizenbezitters nauwelijks mee aan grote overheidsinvesteringen waar zij wel profijt van ondervinden, maar niets voor hoeven te doen. Dit schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in de onlangs verschenen publicatie ‘Profijt en bekostiging van ruimtelijke ontwikkeling’.

Profijt en bekostiging van ruimtelijke ontwikkeling (bron: Centraal Planbureau)

‘Profijt en bekostiging van ruimtelijke ontwikkeling (bron: Centraal Planbureau)’


Profijt en bekostiging van ruimtelijke ontwikkeling (bron: Centraal Planbureau)


Volgens het CPB kan ‘meebetalen op basis van profijt’ het eenvoudigst worden gerealiseerd via de onroerendezaakbelasting (ozb) of via een ingezetenenheffing. Voor de ozb geldt namelijk dat de belasting toeneemt als de waarde van vastgoed stijgt. Een ingezetenenheffing wordt betaald door inwoners van de gemeente of provincie, en kan afhankelijk worden gemaakt van de hoeveelheid overheidsinvesteringen in ruimtelijke ontwikkeling.


Nu is de ozb nog niet geschikt om op grote schaal overheidsinvesteringen te bekostigen. De huidige ozb-tarieven zijn te laag (gemiddeld 0,12%) om een substantiële bijdrage te leveren aan grote overheidsinvesteringen. Een optie is om de ozb-tarieven te verhogen, in ruil voor een verlaging van andere belastingen zoals de loonbelasting en de btw.

Daarnaast is het momenteel vanuit financieel perspectief weinig aantrekkelijk voor gemeenten om te investeren in projecten die de huizenprijzen verhogen. Dit komt omdat een gemeente minder geld uit het gemeentefonds ontvangt als de huizenprijzen in die gemeente toenemen. Om die reden zouden de financiële middelen uit het gemeentefonds in de toekomst op een andere manier kunnen worden verdeeld.

Cover: JW Pijnenburg via Wikimedia Commons

Dit artikel verscheen eerder op cpb.nl


Cover: ‘De kop van 't Zand gebiedsontwikkeling 's-Hertogenbosch(JW Pijnenburg, wikimedia commons)’ door JW Pijnenburg (bron: Wikimedia commons) onder CC BY-SA 4.0, uitsnede van origineel


Door Centraal Planbureau

Centraal Planbureau


Meest recent

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Luchtfoto van Eindhoven in de vroege herfst door Jacob Boomsma (bron: shutterstock)

Met de Nota Ruimte legt het Rijk de ruimtelijke puzzel bij de regio’s, maar levert zelf geen bijdrage

De Ontwerp-Nota Ruimte komt met een landsdekkende opdeling in regio’s, als basis voor de nationale ruimtelijke strategie, maar blijkt ook de panacee voor een verder visie- en besluiteloos Rijk – aldus Maaike Postma en Sjors de Vries.

Uitgelicht
Opinie

6 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op