31 mei 2016, bioscoop Utopolis, Almere

In veel binnensteden is sprake van een monotoon straatbeeld. Overal zien we dezelfde winkelketens, vaak gevestigd in weinig onderscheidende panden. Spraakmakende architectuur kan steden uitkomst bieden om zich op de kaart te zetten. De droom van veel stadsbestuurders, architecten en projectontwikkelaars is dan ook om iconische architectuur te realiseren, zoals het Guggenheim Museum in Bilbao; het gebouw dat deze stad wereldfaam bracht. Op zoek naar dit ‘Bilbao-effect’ proberen ook Nederlandse steden iconen te creëren die het perfecte visitekaartje zijn van hun stad en de strijd aangaan met eenvormigheid. Deze ambitieuze bouwprojecten zijn vaak controversieel en worden nogal eens bestempeld als prestigeprojecten van stadsbestuurders. Maar wat als we verder kijken dan de politieke en financiële debacles en deze gebouwen bezien vanuit de verhalen die zij vertellen over stad en samenleving? 

Dialoog met iconische architectuur 
Betoog en Beton is een documentaire die op poëtische wijze op zoek gaat naar het betoog achter het beton. Door architecten, stadsbestuurders, projectontwikkelaars  en straatpubliek te bevragen over de betekenis van verschillende iconische architectuurprojecten, probeert de film gebouwen niet als object, maar als subject tot leven te brengen. De film zoomt vooral in op twee steden die met hun identiteit worstelden en moderne architectuur hebben ingezet om de stad te herdefiniëren: Almere en Eindhoven. Welk verhaal vertelt bijvoorbeeld het nieuwe Stadshart over Almere en de Piazza en de Blob in Eindhoven? Is dit een geloofwaardig en aansprekend verhaal dat wordt gedragen door het publiek? In de film komen onder anderen de architecten Floris Alkemade en Jo Coenen en de (oud)wethouders Adri Duivestein en Henk Smeeman aan het woord, evenals gebruikers en voorbijgangers, die allen de dialoog met de gebouwde omgeving aangaan.   

Debat 
Aansluitend aan de filmvertoning vindt in de zaal een debat plaats over de verhouding tussen iconische architectuur en stedelijke identiteit. Als iconische gebouwen ons een verhaal vertellen over de stad, wat is dan de waarde van deze verhalen? Kunnen iconische gebouwen de ‘kathedralen’ van de toekomst zijn die een collectieve, samenbindende identiteit belichamen? Moet Almere zich verder op de kaart zetten met nieuwe iconische projecten of vooral laten zien wat het inmiddels allemaal al heeft? In het debat zullen olv JaapJan Berg de Rijksbouwmeester en architect Floris Alkemade, directeur Dienst Stedelijke Ontwikkeling Almere Gerda Blom, filmmaker Hans Busstra, auteur Wouter Jan Verheul en andere betrokkenen op deze vragen ingaan. Ook uw bijdrage wordt verwelkomd!  

Achtergrond en makers 
De film is geïnspireerd door het boek ‘Stedelijke Iconen. Het ontstaan van beeldbepalende projecten tussen betoog en beton’ van Wouter Jan Verheul dat veel aandacht heeft gekregen in landelijke media. De film is mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en gemaakt door documentaire productiebedrijf Spiegelfilm van Hans Busstra en Marguerite Meijer; sinds 2010 actief voor onder meer VPRO Tegenlicht, KRO en EO.