2015.01.16_De nieuwe Omgevingswet en het vechten voor eigen hachje_660

De nieuwe Omgevingswet en het vechten voor eigen hachje

16 januari 2015

2 minuten

Nieuws De nieuwe Omgevingswet zou een substantiële vereenvoudiging van het stelsel voor planning en besluitvorming in het ruimtelijk domein moeten realiseren. De wet moet ook meer uitgaan van “initiatieven mogelijk maken” dan van “beperken”. Maar ook moet de wet meer “bestuurlijke afwegingsruimte” bieden. Op dat laatste punt dreigen er donkere wolken. Veel belangengroepen eisen dat de wet normen en toetswaarden keihard formuleert. Weg dus flexibiliteit. In dit koor van wettelijk vastleggers, is nu ook “Mooiwaarts” aangeschoven: ze willen een verplichting in de wet voor een welstandcommissie (in een nieuw jasje).

Geen verplichte welstandscommissies, ook niet via sluiproute

Het is de afgelopen jaren langzaam gegroeid: welstandscommissies zijn niet langer verplicht. Het is de gemeenteraad zelf die kan besluiten tot instelling er van. Bij zo’n besluit kan ook geregeld worden dat sommige gevoelige delen van de stad juist wel en andere delen juist geen welstandsbeoordelingen behoeven. De enige voorwaarde die de landelijke regelgeving stelt: als je als gemeente welstandsbeoordelingen wenst, moet dat toetsbaar zijn aan een lokale welstandsvisie. Ofwel: optimale lokale afwegingsruimte om wel of niet (geheel of gedeeltelijk) met welstand in de slag te zijn. Dat is ook logisch omdat ruimtelijke kwaliteit bij uitstek een kwestie is van lokale afweging. Maar voor Flip ten Cate, directeur van de Federatie van Ruimtelijke Kwaliteit (zeg maar de koepel van de welstandssecretariaten) is deze praktijk niet voldoende.

Ten Cate heeft wat medestanders om zich heen verzameld en onder de naam “Mooiwaarts” doet deze club ernstige pogingen om de welstandscommissies weer tot een verplicht instituut te maken. Weliswaar heet het dan geen welstandscommissie meer maar in hun wijzigingsvoorstel op de nieuwe Omgevingswet is opgenomen dat er in artikel 17.9 wordt vastgelegd dat de gemeenteraad verplicht een “commissie voor de ruimtelijke kwaliteit” moet instellen. Heel gewiekst wordt als eerste de taak over het adviseren van aanvragen voor een omgevingsvergunning voor een rijksmonument genoemd. Maar door die taak verplicht op te dragen aan de commissie met de brede taakstelling, moet de brede commissie bij raadsbesluit verplicht worden ingesteld. Als de commissie een feit is, kan in het wijzigingsvoorstel van Mooiwaarts het college van burgemeester en wethouders aan deze commissie ook alle andere omgevingsvergunningen voor advies voorleggen. Ofwel via de sluitroute van de verplichte commissie die over rijksmonumenten moet adviseren, wordt de traditionele welstandscommissie weer in het zadel geholpen.

Advies aan de minister: niet doen! Geen verplichte welstandsbeoordeling. Laat aan gemeenten over of ze in hun gemeente of delen ervan een welstandscommissie willen laten functioneren. Het ging toch om vergroten van de bestuurlijke afwegingsruimte? Dat dat zou kunnen betekenen dat er minder belanghebbenden een boterham verdienen met welstandsbeoordelingen, is geen reden om hier anders tegenaan te kijken.


Cover: ‘2015.01.16_De nieuwe Omgevingswet en het vechten voor eigen hachje_660’


Portret - Jos Feijtel

Door Jos Feijtel

Adviseur versnelling woningbouw


Meest recent

Station Haarlem door DNieuwland (bron: shutterstock)

Rli: Gebiedsontwikkelaars, vergeet de overheidsdeelnemingen niet

Publiek-private samenwerkingen zijn niet meer weg te denken uit het vakgebied. Maar vergeet als gebiedsontwikkelaar ook het instrument van overheidsdeelnemingen niet, adviseert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur in een nieuw advies.

Interview

9 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 9 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

Deze week stonden de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling centraal. Het is het thema van onze krant. Tegelijkertijd balen woningcorporaties van de huidige spelregels en is de vraag of de Nota Ruimte wél de juiste regels bevat.

Weekoverzicht

9 oktober 2025

Flevoland door Kees de Graaf (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Op de bres voor de sociale duurzaamheid in de Flevopolder

Ook in de ‘jonge’ buurten, wijken en dorpen van Flevoland krijgt sociale duurzaamheid aandacht. Het betekent wederom pionieren op de bodem van de voormalige Zuiderzee, zo leggen Lisa de Groot en Henk Snel uit.

Interview

9 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op