Thumb_ontwerp en proces_0_1000px

De stad als energie-installatie

1 februari 2012

2 minuten

Verslag Een serie lezingen georganiseerd door het NAi in Rotterdam heeft als thema energie en architectuur. De centrale vraag is welke ruimtelijke oplossingen er zijn om de omslag naar duurzame energie mogelijk te maken. Hierbij is architectuur in de meest brede zin in het spel: van interieur tot stedenbouw en landschap. De negende bijeenkomst op donderdag 26 januari 2012 hield zich bezig met de energietransitie op de schaal van de stad. Hoogleraar Andy van den Dobbelsteen ontvouwde zijn idee van de stad als een min of meer gesloten energie-installatie. Projectleider Juliane Kürschner gaf een inkijkje in de manier waarop Amsterdam dat concept in de praktijk brengt. Architect Duzan Doepel liet alle (installatie)techniek achterwege en liet bij wijze van vingeroefening zien hoe je energie-eisen ook puur vanuit het ruimtelijke ontwerp kunt beantwoorden. Wat de avond vooral duidelijk maakte is dat de energietransitie tot stand zal moeten komen in het complexe en compacte stedelijke netwerk. Niet door windmolenparken of koolzaadakkers.

Verslag 9e NAi-lezing energie en ruimte

De energietransitie is geen kwestie van geleidelijk overstappen op duurzame energie. Daarvoor is de productiecapaciteit van duurzame energie (wind, zon, biomassa)bij lange na niet voldoende. Veel belangrijker nog is de reductie van de energievraag en het hergebruik van energie. Met deze uitgangspunten van de trias energetica vooropgesteld, schetste Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability (TU Delft), de stad van de toekomst. Die stad zal tegelijk als een klimaat- en als een energie-installatie moeten functioneren.
Met de stad als klimaatinstallatie trad Van den Dobbelsteen strikt genomen buiten het thema van de lezingenreeks. De klimaatverandering is niet iets dat we (op korte termijn) kunnen oplossen, we dienen ons er tegen te wapenen. In Nederland wordt de gebouwde omgeving nu reeds geraakt door de problemen van wateroverlast en hitteoverlast. Het wateroverschot is een gevolg van zeespiegelstijging, meer neerslag en meer smeltwater van de bergen. In de gebouwde omgeving moeten we een samenhangend pakket aan maatregelen treffen om met het water om te gaan. Dan gaat het om zaken als waterbuffering, onder meer door middel van waterpleinen, minder verharde ondergrond en in laatste instantie afwenteling. Afwenteling kan de vorm aannemen van woonwijken die gecontroleerd mogen overstromen. Voor Moordrecht bedacht Van den Dobbelsteen bijvoorbeeld het concept van een wijkje met tot 1,3 meter overstromingsbestendige woningen.

Zie bijlage voor de volledige publicatie.

Zie ook:


Cover: ‘Thumb_ontwerp en proces_0_1000px’


Portret - Kees Hagendijk

Door Kees Hagendijk

Zelfstandig journalist


Meest recent

Participatie bij een grote verbouwing door Natalya Kosarevich (bron: shutterstock)

Participatie bij een grote verbouwing

De grote verbouwing van Nederland is niet gebaseerd op een eenmalig groots en meeslepend besluit, aldus Co Verdaas. Het is een proces van vele kleine en grotere besluiten. Hoe moeten dan de spelregels rondom participatie worden opgesteld?

Analyse

8 oktober 2025

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op