Durf dingen weg te gooien! Ik hanteer tegenwoordig de vuistregel: er gaan minstens twee dingen uit voor er één ding het huis in komt. Het voordeel is: je denkt veel beter en bewuster na over wat je in huis haalt. Heeft het toegevoegde waarde? Maakt het ons huis mooier, is het bruikbaar en echt nodig? Al met al ervaren we zo meer ruimte in huis. Ruimte om te bewegen, om ons prettig bij te voelen. Het houdt ons huis leefbaar.

Ditzelfde principe zie ik terug bij de Rood voor Rood regeling in de provincie Overijssel: het slopen van leegstaande stallen met een woning als beloning. ‘Rood voor Rood, doen jullie daar nog aan?’, hoor ik vaak. Jazeker doen we dat. En met goede resultaten. Dat blijkt uit het onderzoek dat wij als Provincie Overijssel in samenwerking met Bureau Feddes – Olthof Landschapsarchitecten heeft uitgevoerd. Wat blijkt? Per nieuwe woning die via ‘Rood voor Rood’ wordt gebouwd in onze provincie, zijn er duizend vierkante meters aan oude schuren en stallen gesloopt! ‘Rood voor Rood’ ruimt dus lekker op. Daar kan ik thuis nog veel van leren.

Uit dit onderzoek blijkt dat met Rood voor Rood zelfs meer bereikt is. Het is ook ‘Groen en Blauw voor Rood’. Het is eigenlijk ‘Kwaliteit voor Rood’ geworden. Het instrument heeft in de oorspronkelijke opzet twee belangrijke doelen. Het bevordert ten eerste de sloop van ‘leegstaande, landschap ontsierende bebouwing’, zeg maar lelijke oude stallen. En ten tweede verbetert het de ruimtelijke kwaliteit in Overijssel.

In de praktijk zien we dat ‘Rood voor Rood’ een nog breder bereik heeft. Het draagt namelijk bij aan de sanering van asbestdaken, aan investeringen in duurzame energie, en aan economische en sociale verandering in de groene omgeving. We zien natuurontwikkeling en nieuwe opengestelde wandelpaden en andere functies in de bebouwing, zoals bijvoorbeeld voor zorg, horeca en recreatie. Deze kwaliteitstoevoegingen kunnen nog beter worden benut. Wat dat betreft mag de gemeente bij’ Rood voor Rood’ ook gerust vragen om meer ondernemerschap van de initiatiefnemer. En van ons overheden vraagt dit aandacht voor de begeleiding bij de uitvoer.

Om de initiatieven van onderop niet te laten stranden, is meer flexibiliteit in regels nodig. Gemeenten werken daar intussen aan, met oog voor een goede balans tussen sloop en nieuwbouw. En vanuit de provincie kijken we naar het grotere geheel, hoe we ons landelijk gebied inrichten in de toekomst in relatie tot onze bouwopgave. We zien met ons onderzoek dat 2 procent van de woningbouwproductie in Overijssel voor ‘Rood voor Rood’ wordt benut. Daarmee lossen we ruim een derde van onze leegstandopgave op. Het instrument werkt. Het voornaamste doel, sloop, bereiken we ermee. Wat dat betreft zeg ik hier: durf weg te gooien, durf te slopen. Je krijgt er kwaliteit voor terug.