Verslag Too much intelligence together cannot become wisdom
In zijn grote huis in Brazilië vertelt Semler over zijn nieuwe ideeën over de maatschappij, individuen en wijsheid. Deze alomvattende thema’s grijpt hij in een overtuigende uiteenzetting over ons oerinstinct, waarin de mens constant op zoek is naar meer en beter. Dit doen we allemaal binnen onze eigen belevingswereld en ondanks dat we constant worden uitgedaagd om buiten de box te denken, geeft Semler aan dat dit een illusie is. Wij zijn een tribe of boxed people en hieruit breken gebeurt alleen bij zeer ingrijpende gebeurtenissen. Men zou juist invloed moeten uitoefenen op het vergroten van de ruimte binnen de box door dagelijkse dingen eens anders te benaderen. En in die zoektocht naar wijsheid is het belangrijk om een brede vertegenwoordiging van de samenleving bij elkaar te zetten. Dus niet alleen knappe koppen, maar juist diversiteit kan ervoor zorgen dat we voorbij kennis naar wijsheid kunnen komen.
Een belangrijk punt van Semler is dat intuïtie, subjectiviteit en balans met privéleven een belangrijke plek moeten innemen in het bedrijfsleven. Intuïtie zorgt namelijk voor het onverwachtse in het leven, het mysterie, en dit maakt het leven de moeite waard. Als we dit mysterie niet de ruimte geven is de mens nauwelijks te onderscheiden van een computer en zal onze belevingswereld steeds kleiner worden.
Praktische lessen:
- ‘Vergroot je invloed binnen de box: benader het eens van de andere kant en zoek de grenzen op.’
- ‘Er is niet een blauwdruk voor het veranderen van organisaties, men moet zelf een vertaling maken.’
- ‘Geef ruimte binnen de organisatie aan intuïtie, want het is een belangrijke bron van mysterie en dit maakt het leven interessant.’
Semler: een visionair of een ondernemer?
De Tegenlicht-aflevering ‘De nieuwe wijsheid van Ricardo Semler’ maakt veel reacties los. Semler geeft hierin zijn eerdere gedachtegoed een opvolging met zijn zoektocht naar wijsheid. Daarom is er aan Semler een Tegenlicht Meet Up gewijd in Pakhuis de Zwijger op 11 februari.
De maker van de uitzending, Kees Brouwer, omschrijft Semler als een autonoom denker. Het is geen typische filosoof maar ook niet enkel een ondernemer. Brouwer trekt de vergelijking met een westerse monnik: iemand die zich terugtrekt op een berg om gedachtegoed uit te denken, maar dan niet in alle soberheid, maar juist met dure rode wijn, een luxe villa en dikke sigaren.
Wel lijkt het alsof hij overal een antwoord op heeft en alsof we kijken naar een toneelstuk dat door hem is opgezet, geregisseerd en waarin hij de hoofdrol speelt. Een kleine smet op dit geheel ontstaat als de hulp midden in de opname binnenkomt om Semler te roepen voor de lunch. Ondanks dat het nog sympathiek naar het Nederlands is vertaald, is het duidelijk dat Semler deze interruptie niet duldt en de dame wordt weggestuurd.
Hoe kunnen we er nu verder mee aan de slag?
Semler heeft uit verschillende hoeken kritiek ontvangen op de aflevering omdat zijn ideeën niet echt praktisch zijn en deze geen handvatten bieden hoe nu verder, in tegenstelling tot zijn eerdere boeken Turning Your Own Tale (1993) en The Seven Day Weekend (2003). In die zin ontbreekt nog de visie op organisatieontwikkeling, wordt door de sprekers op de meet-up beaamd. Dominique Haijtema (hoofdredacteur Management Team) zegt hierover dat in het management altijd behoefte is aan hapklare brokken. Maar op grotere levensvragen zijn geen makkelijke antwoorden. Volgens Haijtema geeft Semler een abstracte visie en moeten we deze zelf vertalen naar onze eigen organisatie. In die zin verkoopt dit verhaal minder goed volgens Laurens Knoop (directeur van The School of Life en oprichter van Brandstof), omdat Semler steeds dichter bij zijn eigen wijsheid komt: een wijsheid vol nuances en mysterie.
Welke rol speelt het individu hierin?
Volgens Knoop begint het bij zelfbewustzijn, met kennis over jezelf kan je je tot anderen gaan richten in een groepsproces. Welke rol intuïtie daarin speelt is lastig te bepalen. Intuïtie zou een rol kunnen spelen in het samenstellen van een team. Maar volgens Kristina Lauche (hoogleraar Organisatieontwerp en Ontwikkeling aan de Radboud Universiteit) is er ook een risico op het accepteren van vele aannames in het proces, die enkel gebaseerd zijn op eerste indruk waardoor een hele homogene groep kan ontstaan. Ook hierin moeten organisaties dus zoeken naar een balans tussen ruimte geven aan intuïtie en het ontwikkelen van diversiteit in de organisatie.
Cover: ‘2015.02.26_Ricardo Semler_660’
Door Iris van Loon
YP-redacteur Gebiedsontwikkeling.nu | Projectcoördinator TU Delft, Onderwijs & Studentenzaken
