energie besparing

Energiebesparing in de woningvoorraad

Onderzoek In het kader van het Energieakkoord is afgesproken om de woningmarkt een reductieopgave van 62 PJ (PetaJoule) mee te geven, wat betekent dat woningen voor het einde van 2020 energiezuiniger moeten worden gerenoveerd. In de studie ‘Energiebesparing in de Woningvoorraad’ vertaalt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) deze opgave naar de concrete investeringen die daarvoor nodig zijn en de consequenties, voor zowel eigenaars en gebruikers van woningen als de Rijksoverheid. In de koopsector levert de verduurzamingsopgave financieel weinig op. In de huursector is de investeringsdoelstelling wel haalbaar: corporaties kunnen de investeringen dragen en huurders gaan er in sommige gevallen zelfs licht op vooruit.

Reductieopgave voor de woningmarkt

De studie werkt de reductieopgave van 62 PJ voor de woningmarkt uit voor twee mogelijke investeringspaden. Wanneer men streeft naar grote renovaties resulterend in een gemiddeld jaargebruik van nul op de energiemeter (‘nul-op-de-meter’), dan moeten er 508.000 corporatiewoningen en 660.000 koopwoningen worden gerenoveerd. Dit betekent een financieringsopgave van ten minste € 44,9 miljard. In het geval van renovaties met kleine labelstappen tot energielabel B, dienen 1.131.000 corporatiewoningen en 1.062.000 koopwoningen gerenoveerd te worden voor in totaal € 28,1 miljard. Het rapport toont aan dat de financieringslasten voor de woningmarkt soms net wel en soms net niet opwegen tegen de te verwachten besparing.

Haalbaarheid verduurzaming in de corporatiesector

Verduurzaming van de woningmarkt heeft de meeste kans van slagen in de huursector. PBL concludeert voor beide investeringspaden dat corporaties die daartoe bereid zijn, voldoende draagkracht hebben om de noodzakelijke investeringen te realiseren. Er is dan sprake van een win-win situatie voor zowel corporaties als huurders, indien corporaties niet alle kosten van de investering doorrekenen aan de huurder. Het Rijk loopt bij beide trajecten een fors bedrag aan energiebelasting mis, maar ontvangt een – in dit rapport niet berekende – hoeveelheid aan extra belastinginkomsten uit onder meer bouwactiviteit.

Haalbaarheid verduurzaming in de koopsector

In de koopsector ligt het minder voor de hand dat de verduurzamingsopgave kan worden gerealiseerd. Als gevolg van de forse prijsdalingen staan veel eigenaar-bewoners financieel onder water: in deze situatie is geld bij lenen om te investeren in de eigen woning moeilijk. Daarnaast dekt de te verwachten besparing voor eigenaar-bewoners bij de huidige lage rente en energielasten niet of nauwelijks de financieringslasten, ongeacht het gekozen investeringspad. Een grote financiële prikkel om te verduurzamen hebben eigenaar-bewoners dus niet.

Doelstellingen Energieakkoord 2020

Het Energieakkoord met doelstellingen voor het jaar 2020 is een tussenstap op weg naar een klimaatneutrale woningvoorraad in 2050. De analyses in dit rapport bieden inzicht in de mogelijkheden om de doelstellingen uit het Energieakkoord te realiseren. Hierbij is alleen gekeken naar het deel van de investering dat rechtstreeks samenhangt met verduurzaming. Om de efficiëntste route voor de lange termijn te bepalen is meer inzicht nodig in het gedrag van gebruikers, de ontwikkeling van de huidige technieken en handelingsopties voor het beleid.


Bekijk het gehele rapport hier


Cover: ‘energie besparing’


Manon van Middelkoop

Door Manon van Middelkoop

Wetenschappelijk onderzoeker Wonen en demografie Sector Verstedelijking en Mobiliteit

ruud van den wijngaart

Door Ruud van den Wijngaart

PBL, Sector Klimaat, Lucht en Energie

frans schilder

Door Frans Schilder

Senior Researcher at Planbureau voor de Leefomgeving


Meest recent

Architectuur, Kerckebosch, Zeist door Wikipedia Commons (bron: Nanda Sluijsmans)

Landschappelijk ontwikkelen in een naoorlogse probleemwijk, de lessen van Kerckebosch

Ook in bestaand stedelijk weefsel kunnen stenen en groen toekomstbestendig worden gemengd. Het project Kerckebosch in Zeist is een goed voorbeeld, de onderzoekers van Platform31 reisden af voor een evaluatie.

Casus

15 juli 2025

Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland door My Eyes4u (bron: Shutterstock)

Esther Agricola over gebiedsontwikkeling als rechtvaardige manier om belangen af te wegen

Gebiedsontwikkeling vraagt om diverse vormen van samenwerking, met steeds vaker nieuwe actoren aan tafel. Een kolfje naar de hand van Esther Agricola, regiodirecteur bij BPD. Ze sprak met Ysbrand Visser onder meer over landschappelijk ontwikkelen.

Interview

15 juli 2025

Annius Hoornstra Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Patrick van den Hurk)

De pijnlijke 50 procent-vraag

Er moet 50 procent meer worden gebouwd, en wel per direct. Volgens columnist Annius Hoornstra vraagt dat om rigoureuze en pijnlijke oplossingen, op de korte termijn. Wat gaat de politiek daaraan doen?

Opinie

14 juli 2025