Buiksloterham circulair

Gebieden mengen? Deze 10 adviezen helpen je verder

21 september 2020

2 minuten

Onderzoek In bestaand bebouwd gebied neemt de druk op de ruimte toe. Om meer mensen te huisvesten, ruimte te behouden voor bedrijven en uitdagingen zoals de energietransitie aan te gaan, zijn nieuwe handvatten nodig om functies in gebieden te mengen. Stec Groep biedt daarvoor 10 adviezen. “We moeten mengbestendig gaan bouwen.”

Het is een aantrekkelijk idee: stadswijken waar wonen en werken op organische wijze een aantrekkelijke leefomgeving vormen. Toch blijkt dit in praktijk niet altijd even gemakkelijk te realiseren, omdat (zoals in Amsterdam Buiksloterham) bijvoorbeeld wonen, ondanks plannen om te mengen, uiteindelijk toch belangrijker wordt gevonden dan werken. Bovendien is in de meeste bebouwde gebieden voor de makkelijkste weg van functiescheiding gekozen. Monofunctioneel is nog vaak de norm: of het nu het bedrijventerrein, de woonwijk, het winkelcentrum of de kantoorlocatie is. Dat en meer stelt Stec Groep in het rapport Mengadviezen en -tools (pdf) van deze zomer.

Mengbaarheidsmeter

De adviseurs van Stec Groep stellen dat ‘meer mengen moet’. “Juist nu ruimte steeds schaarser wordt, bieden gemengde, multifunctionele gebieden veel voordelen. Mengen stimuleert meervoudig ruimtegebruik en biedt daarmee kansen voor het zo efficiënt mogelijk voorzien in de grote ruimteclaims (naast wonen en werken bijvoorbeeld ook de energietransitie). Ook draagt mengen bij aan minder vervoersbewegingen en toekomstbestendigere gebieden.”

In het rapport bespreken de opstellers 10 adviezen (zie kader) die van belang zijn bij het mengen in een gebied. Het meest concreet daarvan is de ‘mengbaarheidsmeter’ die Stec zelf ontwikkelde. Met dit instrument kan per situatie beoordeeld worden wat de mogelijkheden zijn voor bijvoorbeeld wonen op een bestaand bedrijventerrein. Het gaat dan niet alleen om de beschikbare fysieke ruimte, maar ook om een inschatting van hindervrije ruimte. Wonen en werken gaan vanwege geluid, stof en andere hinder immers niet altijd goed samen.

Mengbestendig bouwen

Opvallend is dat de adviseurs van Stec pleiten voor ‘mengbestendig bouwen’. Onder andere door hogere plinten in gebouwen te maken, gebouwen zo te realiseren dat deze in de toekomst gemakkelijk ‘opgetopt’ kunnen worden en voorzieningen te scheppen voor (extra) opwekking van duurzame energie, kan in een gebied rekening gehouden worden met verdere verdichting en het toevoegen van andere functies in de toekomst.

Cover: Wikimedia Commons

De 10 adviezen die in het rapport Mengadviezen en –tools. Voor optimaal ruimtegebruik voor wonen en werken van Stec Groep verder worden toegelicht.

1.Mengen moet leiden tot meerwaarde: mengen moet geen doel op zich zijn

2.Denk Omgevingswet-proof

3.Hanteer de gulden snede van het mengen: breng in kaart hoe wonen en werken elkaar (mogelijk) hinderen

4.Houd rekening met korrelgrootte: er zijn redenen om bijvoorbeeld voor één groot distributiecentrum te kiezen of juist meerdere kleine

5.Geef inzicht in mengmogelijkheden met de Mengbaarheidsmeter

6.Varieer in grootte en mengvorm. Variatie in functies maakt een gebied economisch minder kwestbaar

7.Laat mengmogelijkheden afhangen van de beoogde dichtheid. In een hoogstedelijk gebied betekent de helft van de ruimte bestemd voor werken wel heel veel ruimte voor werk.

8.Denk in nieuwe flexibele gebouwen en –concepten. Probeer nieuwe gebieden ‘mengbestendig te bouwen’. Nieuwe functies kunnen later ingepast worden.

9.Gebruik de drie ‘R’-en’: rust, reuring, rumoer als kernwaarden bij het mengen van gebieden.

10.Ontmeng om meer te mengen. Soms is de samenstelling van functies niet geschikt waardoor bijvoorbeeld eerst bedrijven uitgeplaatst moeten worden om een nieuwe mix van wonen en werken mogelijk te maken. 


Cover: ‘Buiksloterham circulair’



Meest recent

Bord op de bouwplaats door Martin Bergsma (bron: Shutterstock)

Afwegingskader voor versnelling woningbouwplannen: zo kunnen gemeenten beter prioriteren

Gemeenten staan bol van de woningbouwambities, maar leiden onder een gebrek aan daadkracht en middelen. De juiste afwegingen maken is dan ook essentieel. Wouter Jan Verheul en Koos Seerden helpen gemeenten om toch te kunnen versnellen.

Onderzoek

24 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 23 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de frisse blikken die recht doen aan het verleden

Deze week waaide er een frisse wind door het vakgebied. De stad wordt vernieuwd vanuit het water, het dorre hout wordt gekapt en regels verdwijnen. Maar de lessen uit het verleden blijken ook nog steeds waardevol te zijn.

Weekoverzicht

23 oktober 2025

Emmerhout, Emmen door Teun van den Ende (bron: Teun van den Ende)

Erfgoed en leefbaarheid: over alledaags erfgoed in Utrecht en Emmen

Onderzoeker Teun van den Ende ging de afgelopen maanden op pad in zes steden om het antwoord te vinden op de vraag: welke rol speelt het cultureel erfgoed in de leefbaarheid van een wijk? In deze aflevering bezoekt hij Utrecht en Emmen.

Onderzoek

23 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op