platform voor kennis, nieuws en debat
Door Maarten Janssen
19 dec 2018 - De huidige enorme druk op de woningmarkt in en om de grotere steden is een simpele optelsom van het gebrek aan ruimtelijk lange-termijnbeleid tijdens de crisisjaren en voorspelbare demografische en regionaal-economische ontwikkelingen. Alle kenners wisten tijdens de crisis dat de vraaguitval een vraaguitstel betrof. Dat stuwmeer van nieuwe huishoudens kwam inderdaad in alle hevigheid los. En dan is extra capaciteit de eerste remedie.
Een tekort aan huizen los je immers vooral op door huizen bij te bouwen. Vervolgens komen andere zaken in het vizier: past de woningvoorraad bij de woningvraag, en blijft het dusdanig betaalbaar dat er geen onwenselijke segregatie ontstaat tussen arm en rijk of tussen stad en periferie. En daarbij blijkt onder meer dat een groot deel van de woningvoorraad op slot zit in het sociale / gereguleerde segment, waar scheefwoners ervoor zorgen dat woningzoekenden op jarenlange wachtlijsten moeten staan.
En wat is nu precies de aanpak van colleges in diverse grote steden? Ze zetten de rem op de nieuwbouw en vergroten het gereguleerde segment. Door halsstarrig vol te houden dat de woningnood enkel geledigd kan worden door ingewikkelde en tijdrovende binnenstedelijke inbreiding, loopt de productie in steden als Utrecht nog steeds ver achter op de behoefte. Door die binnenstedelijke ontwikkelingen vervolgens te belasten met ingrijpende restricties (zoals op ‘middenhuur’) en stapeling van peperdure duurzaamheidseisen wordt de economische haalbaarheid dusdanig onderuit gehaald dat marktpartijen inmiddels bedanken voor de eer.
En omdat Den Haag geen behoefte lijkt te hebben aan een ministerie van Ruimte(-lijke planning), hebben de gemeenten het rijk alleen. Alhoewel? De regering ziet weliswaar geen heil in visie, sturing en regie, maar heeft ons land toch maar mooi verrijkt met de Omgevingswet. De vrucht van een decennium gesteggel, die eindeloos polderen tot wet verheven heeft. Tegen de tijd dat je het met elkaar eens bent, zit er een nieuw college dat het allemaal anders wil!
Intussen leidt de varkenscyclus die de vastgoedmarkt is geworden mede door extreem hoge bouwkosten tot onbetaalbare woningen en naderen we de volgende economische crisis.
En zo krijgt de kiezer de woningmarkt die hij verdient.
