Het Vondelpark in Amsterdam door Jan van der Wolf (bron: Shutterstock)

Gezondere steden? Maak dan ruimte voor hardlopers

12 september 2024

3 minuten

Onderzoek Volgens een groep onderzoekers bevorderen aanpassingen aan de openbare ruimte de bereidheid van stedelingen om te gaan hardlopen. Zo zouden planologen en ontwerpers gezonde leefmilieus kunnen creëren door de ‘hardloopbaarheid’ van de stad mee te nemen in ontwerpkeuzes.

Ben je wel of niet een hardloper? Dat zou zomaar af kunnen hangen van de stad waar je woont. Want of we wel of niet graag de deur uitgaan, hangt af van verschillende factoren, concluderen Jua Cillies (University of Technology Sydney) en Slawomir Ledwon (planoloog bij het ministerie van gemeente en omgeving in Qatar) samen met andere onderzoekers van the International Society of City Planners in hun recent gepubliceerde paper. De onderzoekers benadrukken dat het ontwerpen van ‘hardloopbare’ steden een belangrijk onderdeel is van gezonde leefmilieus in onze steden. En zij zijn niet de enigen. Zo benadrukte omgevingspsycholoog Joren van Dijk afgelopen juli op Gebiedsontwikkeling.nu het belang van gezondheid en welbevinden in gebiedsprocessen.

Schadelijke sport

Vanwege de geschiedenis waarin autovriendelijke, geïndustrialiseerde steden met luchtvervuiling de standaard waren, werd deze buitensport lange tijd ontmoedigd. Met te veel fijnstof in de lucht kan buitensport schadelijk zijn voor de gezondheid, zo ook in Nederlandse steden. Maar, aangezien naar verwachting in 2050 68 procent van de wereldbevolking in steden woont en hardlopen een van de meest populaire sporten voor stedelingen is, zien de onderzoekers het als essentieel om binnen ontwerppraktijken te kijken naar het bevorderen van hardlopen.

Naast interviews met planologen en het invullen van enquêtes door hardlopers, maakten de onderzoekers ook gebruik van personal reflections, waarin zij hun eigen ren-ervaringen meenamen in de onderzoeksresultaten.

Om hardlopen te bevorderen is een integrale aanpak nodig

Waar de aandacht van stadsplanning tegenwoordig veelal gaat naar de walkability en bikeability van steden, wordt de runnability nog weleens vergeten, aldus de onderzoekers. Volgens de respondenten in het onderzoek zijn er enkele obstakels voor hardlopers in de stad: de slechte kwaliteit van hardlooppaden, een minder gevoel van veiligheid, slechte verlichting op straat en het moeten delen van de straat met andere vormen van mobiliteit, zoals auto’s en fietsen.

Genoeg schaduw

Daarentegen worden hardlopers juist aangemoedigd naar buiten te gaan wanneer zij ononderbroken kunnen blijven rennen, de hardlooppaden toegankelijk, dichtbij huis en groen zijn en de sporters uitnodigen tot sociale interactie. Daarmee zien de onderzoekers een verband tussen hardloopvriendelijke en leefbare gebieden waarin ontmoeting, toegankelijkheid en stedelijk groen worden gefaciliteerd, ten behoeve van alle bewoners.

Ook maakt het onderzoek een link naar hitte in steden, wat een grote factor is in de bereidheid om te gaan hardlopen. Als het te warm wordt, haken veel lopers af. Genoeg schaduw door bomen die aangepast zijn aan het lokale klimaat is daarom essentieel. Tegelijkertijd zuiveren die ook de lucht. Hiermee tonen de onderzoekers dat klimaatadaptatie een essentiële rol speelt in het bevorderen van een gezonde levensstijl in de stad.

Hardlopers in het park door pio3 (bron: Shutterstock)

Wegen voor alleen hardlopers of fietsers moedigen het hardlopen aan.

‘Hardlopers in het park’ door pio3 (bron: Shutterstock)


Volgens de onderzoekers doen steden als Kopenhagen, Portland, Vancouver en Amsterdam het goed: zij hebben een groot netwerk van verbonden hardlooppaden en bieden genoeg groene plekken. Om het hardlopen aan te moedigen, kunnen steden verschillende beleidsadviezen ter harte nemen. Allereerst het verbinden van hardlooppaden waardoor runners niet hoeven te stoppen. Daarnaast benadrukken zij het belang van ‘inclusief ontwerp’ waarbij er genoeg bankjes, waterpunten, toiletten, en lichtbronnen zijn. Bovendien zou de hardloper de weg moeten kunnen vinden zonder navigatie te raadplegen.

Integrale aanpak

Maar bovenal is het advies: hanteer een integrale aanpak om het hardlopen te bevorderen. Beleid voor het hardloopvriendelijk maken van de openbare ruimte zou gepaard moeten gaan met beleid omtrent publieke gezondheid, educatie en infrastructuur. Deze ‘transdisciplinaire’ aanpak zou niet enkel het hardlopen bevorderen, maar in algemene zin de gezondheid en duurzaamheid van steden stimuleren. De onderzoekers pleiten hiermee voor meer aandacht voor alledaagse activiteiten in de stad en hoe deze opnieuw in stedelijk ontwerp worden geïntegreerd.


Cover: ‘Het Vondelpark in Amsterdam’ door Jan van der Wolf (bron: Shutterstock)


Bono Siebelink door - (bron: Linkedin)

Door Bono Siebelink

Redacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Bungalowpark door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

De permanente bewoning van vakantieparken blijft een heet hangijzer

Minister Mona Keijzer wil permanente bewoning van vakantieparken legaliseren, wat op kritiek van lokale overheden stuit. Een blik op een discussie die al jaren speelt. “Op dit moment komen mensen op straat te staan. Dan kan je het prima gedogen”

Onderzoek

7 februari 2025

GO weekoverzicht 6 februari 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was een week van solidariteit, sociale waarde en rechtvaardigheid in gebiedsontwikkeling

Deze week waren solidariteit, sociale waarde en rechtvaardigheid de sleutelbegrippen, zowel in het ruimtegebruik als in het creëren van plekken voor ondernemers en het verdichten en mengen in stedelijk gebied.

Weekoverzicht

6 februari 2025

Axonometrie van Mariahoeve door Nathan Smithers (bron: Nathan Smithers)

Solidariteit in een dichtbevolkte superdiverse stad

Nathan Smithers laat in zijn masterthesis zien hoe verdichting en inclusiviteit samen opgaan, met aandacht voor variatie, zichtbaarheid en verbondenheid. De Haagse wijk Mariahoeve dient als casus.

Analyse

6 februari 2025