Overheid, zitting door Salivanchuk Semen (bron: shutterstock.com)

Grote schoonmaak of juridisch gekkenhuis

20 november 2012

2 minuten

Nieuws Friso de Zeeuw en Fred Hobma belichten de context en doelstelling van de nieuwe Omgevingswet. De intentie voor de wet is goed, maar er zijn zeker ook minpunten.

De afgelopen jaren heeft de wetgevingsmachine op volle kracht gedraaid. In 2008 trad een nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening in werking. Als onderdeel van die wet is sindsdien een nieuwe regeling voor de private grondexploitatie van kracht. In 2010 volgde de Wabo, die de vertrouwde bouwvergunning inruilde voor de integrale omgevingsvergunning. Naar aanleiding van de crisis maakte bet kabinet Balkenende de Crisis- en Herstelwet (ook 2010). Dat leverde onder meer verkorte termijnen op bij uitspraken van de Raad van State en nieuwe instrumenten als het 'gebiedsontwikkelingsplan'. Aanvankelijk bedoeld als tijdelijke wet, ligt nu bij de Eerste Kamer bet wetsvoorstel om de Crisis- en Herstelwet permanent te maken. Althans totdat de nieuwe Omgevingswet alle zojuist genoemde wetten (en vele andere) integreert.

De analyse dat bet omgevingsrecht te complex en versnipperd is voor burgers, ondernemers en overheden vormt de aanleiding voor bet wetgevingsprogramma Omgevingswet. De complexiteit wordt vooral veroorzaakt door verschillende wetten met eigen invalshoeken (ruimte, natuur, veiligheid, milieu, monumenten), specifieke bevoegdheden, normen en procedures. Enkele wetten die geïntegreerd worden in de Omgevingswet zijn de Wetten Ruimtelijke Ordening, Milieubeheer, Bodembescherming en Geluidhinder en de Waterwet, Crisis- en Herstelwet, Interimwet Stad- en Milieubenadering, Spoedwet Wegverbreding, Tracewet en de Wabo.

Inzichtelijk en samenhangend

Dit complexe samenstel van wetten veroorzaakt trage besluitvorming, onvoorspelbaarheid en hoge kosten. De operatie Omgevingswet moet inzichtelijke en samenhangende wetgeving creeren. Dit moet leiden tot een snellere, goedkopere en betere besluitvorming, minder regeldruk en een betere aansluiting op de maatschappelijke opgaven. Hierdoor moet zo'n 10% (€ 650 mln per jaar) op de plankosten bespaard kunnen worden. Het is niet duidelijk waar deze besparing neerslaat: bij overheden, burgers of bedrijven.

De wetgevingsoperatie is zo groot en ingrijpend dat de inwerkingtreding niet eerder dan omstreeks 2018 wordt voorzien. Naar verwachting wordt in de eerste helft van 2013 - mogelijk al in maart - het wetsvoorstel naar de Raad van State gestuurd voor advies. Wel zijn voorlopige versies va nde wet met toelichting beschikbaar. 2018 lijkt ver weg, maar een vergelijkbare operatie als het nieuwe Burgerlijk Wetboek kostte ongeveer 4 decennia. Het wetgevingstraject van de Omgevingswet staat dus onder hoge druk.


Cover: ‘Overheid, zitting’ door Salivanchuk Semen (bron: shutterstock.com)


Fred Hobma

Door Fred Hobma

Afdeling Management in the Built Environment, TU Delft

Friso de Zeeuw door - (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Door Friso de Zeeuw

Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft


Meest recent

Impressie van het ontwerp van IKC Meeroevers door ZOETMULDER (zoetmulder.eu) in opdracht van gemeente Groningen, VCOG en Bureau Meerstad. door ZOETMULDER (bron: ZOETMULDER)

Groningse manifestatie ‘Schoolvoorbeeld’ brengt verleden, heden en toekomst van het schoolgebouw in beeld

Met de manifestatie ‘Schoolvoorbeeld’ richt de gemeente Groningen de aandacht de betekenis van de school op drie schaalniveaus: gebouw, wijk en stad. Een kloeke publicatie brengt de oogst aan inzichten samen.

Onderzoek

4 juli 2025

Weekoverzicht donderdag 3 juli 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van uiteenlopende wensen(lijstjes)

Het ging deze week over wensen, die al dan niet in lijstjes landen. Over nationale ruimtevragers, de ontwikkelaars en ontwerpers van zonneparken en de versnellers van gebiedsontwikkeling – steeds gaat het om het vinden van de goede balans.

Weekoverzicht

3 juli 2025

Veel zonnepanelen parkeren in de weilanden van Nederland door MyStockVideo (bron: Shutterstock)

Promovenda Merel Enserink over de opkomst van zonnelandschappen

Zonneparken in het landschap roepen veel weerstand op. Merel Enserink onderzocht voor haar promotie hoe de plaatsing van zonnepanelen beter kan worden afgestemd op de landschappelijke onderlegger en op de maatschappelijke omgeving.

Onderzoek

3 juli 2025